เงินถูกสร้างขึ้นมาได้อย่างไร?
เคยสงสัยไหมว่าเงินที่เราใช้กันทุกวันถูกสร้างขึ้นมาได้อย่างไร? หลายคนอาจคิดว่าธนาคารกลางสามารถพิมพ์เงินเพิ่มได้ตามต้องการ แต่ความจริงแล้ว กระบวนการผลิตเงินนั้นซับซ้อนกว่าที่คิด และต้องมีการควบคุมอย่างรอบคอบ เพราะถ้ามีเงินมากเกินไป อาจทำให้เงินเฟ้อจนของแพงขึ้น แต่ถ้ามีน้อยเกินไปก็อาจทำให้เศรษฐกิจชะลอตัว
วันนี้เราจะมาดูกันว่า เงินถูกสร้างขึ้นมาได้อย่างไร และอะไรเป็นตัวกำหนดปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจ
1.การพิมพ์ธนบัตรและการผลิตเหรียญ
ใครเป็นผู้พิมพ์เงิน?
ในประเทศไทย ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) เป็นหน่วยงานที่มีอำนาจออกธนบัตร
ส่วนเหรียญกษาปณ์ผลิตโดย กรมธนารักษ์
พิมพ์เงินเพิ่มได้ตามใจชอบหรือไม่?
ไม่ได้! ทุกการพิมพ์ธนบัตรต้องมี สินทรัพย์ค้ำประกัน เช่น ทองคำ พันธบัตรรัฐบาล หรือทุนสำรองระหว่างประเทศ
ต้องสอดคล้องกับปริมาณเศรษฐกิจ หากพิมพ์มากเกินไป อาจเกิดเงินเฟ้อ (ของแพงขึ้น ค่าของเงินลดลง)
ถ้ามีเงินในระบบมากขึ้น แต่เศรษฐกิจไม่ได้เติบโตตาม อาจทำให้เงินไร้มูลค่า
2.เงินถูกสร้างผ่านระบบธนาคารพาณิชย์
เงินถูกสร้างขึ้นผ่านธนาคารพาณิชย์อย่างไร?
เมื่อเราฝากเงิน 1,000 บาท ธนาคารจะไม่นำเงินทั้งหมดไปเก็บไว้ แต่จะนำไปปล่อยกู้ เช่น ปล่อยกู้ 900 บาท
คนที่กู้เงินไปอาจนำไปใช้จ่าย หรือนำไปฝากธนาคารอีกแห่ง ทำให้เกิดเงินหมุนเวียนเพิ่มขึ้น
ระบบนี้เรียกว่าอะไร?
เรียกว่า "Fractional Reserve Banking" หรือ ระบบเงินสำรองบางส่วน
หมายความว่า ธนาคารไม่ต้องมีเงินสดครบ 100% ของยอดเงินฝาก แต่สามารถปล่อยกู้ได้ตามสัดส่วนที่กำหนด
ข้อดีของระบบนี้
กระตุ้นให้มีเงินหมุนเวียนมากขึ้น
ทำให้ธุรกิจและบุคคลทั่วไปเข้าถึงสินเชื่อได้ง่าย
ข้อเสียถ้าควบคุมไม่ดี
ถ้าปล่อยกู้มากเกินไป อาจเกิด ฟองสบู่เศรษฐกิจ
ถ้าคนแห่ถอนเงินพร้อมกัน (Bank Run) อาจทำให้ธนาคารล้มได้
3.นโยบายการเงินของธนาคารกลาง
ธนาคารกลางมีเครื่องมือหลายอย่างในการควบคุมปริมาณเงินในระบบ เช่น
ถ้าต้องการเพิ่มเงินในระบบ:
ลดอัตราดอกเบี้ย → ทำให้คนกู้เงินมากขึ้น
ซื้อพันธบัตรรัฐบาล (QE - Quantitative Easing) → เพิ่มสภาพคล่องในตลาด
ถ้าต้องการลดเงินในระบบ:
ขึ้นอัตราดอกเบี้ย → ทำให้คนกู้น้อยลง ธนาคารระมัดระวังการปล่อยสินเชื่อ
ขายพันธบัตร → ดูดเงินกลับเข้าสู่ธนาคารกลาง
ข้อดีของการเพิ่มเงินในระบบ
ช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจ
ลดอัตราว่างงาน
ทำให้คนเข้าถึงสินเชื่อได้ง่ายขึ้น
ข้อเสียถ้ามีเงินในระบบมากเกินไป
อาจทำให้เกิด เงินเฟ้อ
ค่าเงินอ่อนลง ส่งผลต่อการนำเข้าสินค้า
ทำให้เกิดฟองสบู่สินทรัพย์ เช่น ราคาหุ้นและอสังหาริมทรัพย์พุ่งสูงผิดปกติ
4. ปริมาณเงินในระบบมากไปหรือน้อยไป มีผลอย่างไร?
ถ้ามีเงินมากเกินไป (เงินเฟ้อสูง)
ของแพงขึ้น ค่าเงินอ่อนลง
ค่าครองชีพสูงขึ้น คนมีรายได้เท่าเดิมแต่ใช้จ่ายยากขึ้น
อาจทำให้เศรษฐกิจร้อนแรงเกินไปจนเกิดฟองสบู่
ถ้ามีเงินน้อยเกินไป (เงินฝืด)
เศรษฐกิจซบเซา คนไม่กล้าใช้จ่าย
การลงทุนลดลง บริษัทต่าง ๆ อาจต้องลดพนักงาน
เกิดภาวะหนี้เสียเพิ่มขึ้น เพราะคนกู้เงินยากขึ้น
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
