21 เม.ย. เวลา 14:55 • ข่าวรอบโลก

กว่าจะเป็น 'พระสันตะปาปาฟรานซิส' ผู้เปลี่ยนโฉมวาติกัน

พระสันตะปาปาฟรานซิส ผู้นำคาทอลิกจากลาตินอเมริกา ผู้เติบโตจากความเหลื่อมล้ำ สู่นครวาติกันโดยปฏิรูปศาสนจักรด้วยเมตตาและความเรียบง่าย
เมื่อเช้าวันจันทร์ที่ 21 เมษายน 2568 สำนักวาติกันเปิดเผยว่า สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส ผู้นำพระศาสนจักรโรมันคาทอลิกพระองค์ที่ 266 ได้สิ้นพระชนม์อย่างสงบ ณ กรุงวาติกัน ขณะมีพระชนมายุ 88 พรรษา
ข่าวการจากไปของพระองค์ไม่เพียงสร้างความอาลัยให้กับคริสตชนทั่วโลก หากยังเป็นช่วงเวลาแห่งการทบทวนถึงชีวิตและภารกิจของผู้นำทางจิตวิญญาณผู้เปลี่ยนโฉมวาติกันในศตวรรษที่ 21
พระสันตะปาปาฟรานซิส ผู้ไม่เคยกลับบ้าน
จิมมี่ เบิร์นส์ ผู้เขียนหนังสือชีวประวัติ “ฟรานซิส โป๊ปแห่งคำสัญญาอันดี” ซึ่งตีพิมพ์ในปี 2015 กล่าวว่า ตลอดช่วงเวลาที่สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสทรงดำรงตำแหน่ง พระองค์ได้เสด็จเยือนต่างประเทศมาแล้วกว่า 45 ครั้ง รวมถึงประเทศที่ไม่เคยมีพระสันตะปาปาเสด็จไปมาก่อน เช่น อิรัก สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ เมียนมาร์ มาซิโดเนียเหนือ บาห์เรน และมองโกเลีย ทว่า อดีตอาร์ชบิชอปแห่งบัวโนสไอเรสไม่เคยเสด็จกลับไปยังบ้านเกิดที่อาร์เจนตินาเลย
เดือนกันยายนที่ผ่านมา พระองค์ทรงให้สัมภาษณ์กับนักข่าวว่า ทรงมีความประสงค์จะกลับไปยังอาร์เจนตินา โดยกล่าวว่า “พวกเขาคือประชาชนของเรา” แต่ยังมีปัญหาหลายประการที่จำเป็นต้องได้รับการแก้ไขก่อน
ระหว่างที่พระสันตะปาปาฟรานซิสทรงดำรงตำแหน่ง ซึ่งนับเป็นพระสันตะปาปาพระองค์แรกจากละตินอเมริกา ประเทศอาร์เจนตินาต้องเผชิญกับวิกฤตเศรษฐกิจและความผันผวนทางการเมืองซ้ำแล้วซ้ำเล่า รัฐบาลปัจจุบันนำโดยประธานาธิบดีคาเวียร์ มิเลอิ ผู้มีบทบาทในการสร้างเสถียรภาพทางเศรษฐกิจของประเทศ แต่ใช้มาตรการรัดเข็มขัดอย่างเข้มงวด
บิชอปแห่งกรุงโรม
ในฐานะบิชอปแห่งกรุงโรม หรือที่รู้จักกันในนามสันตะปาปา (โป๊ป) ผู้นำทางจิตวิญญาณของคริสตชนโรมันคาทอลิกกว่า 1,300 ล้านคนทั่วโลก ฐานะประมุขแห่งนครรัฐวาติกัน พระองค์ทรงมีบทบาทสำคัญทั้งในการสั่งสอนหลักความเชื่อ
การธำรงเอกภาพของคริสตจักร และการบริหารงานศาสนจักร นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงแสดงบทบาทในเวทีการทูตระดับนานาชาติ โดยเสด็จเยือนและพบปะกับผู้นำประเทศต่าง ๆ เพื่อแสดงจุดยืนของศาสนจักรต่อประเด็นสำคัญระดับโลก
สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส ทรงเป็นพระประมุขพระศาสนจักรโรมันคาทอลิก องค์ที่ 266 และเป็นประมุขแห่งนครรัฐวาติกัน พระนามเดิมของพระองค์คือ ฮอร์เก มาริโอ แบร์โกลิโอ ทรงประสูติเมื่อวันที่ 17 ธันวาคม ค.ศ. 1936 ณ กรุงบัวโนสไอเรส ประเทศอาร์เจนตินา
พระองค์ทรงสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาเคมี จากมหาวิทยาลัยบัวโนสไอเรส และได้รับประกาศนียบัตรด้านปรัชญาจาก Colegio Máximo San José ทรงเคยเป็นอาจารย์สอนวิชาวรรณกรรมและจิตวิทยาที่ Colegio de la Inmaculada และ Colegio del Salvador
หลังจากนั้น ทรงศึกษาวิชาเทววิทยา (theology) และถวายตัวเป็นนักบวชในคณะแห่งพระเยซูเจ้า (เยสุอิต) ต่อมา พระองค์ได้รับตำแหน่งเป็นศาสตราจารย์สอนเทววิทยาที่มหาวิทยาลัย Facultades de Filosofía y Teología de San Miguel
สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสทรงเป็นชาวอาร์เจนตินาเชื้อสายอิตาเลียน โดยครอบครัวของพระองค์อพยพจากอิตาลีมายังอาร์เจนตินาเพื่อหนีความยากจน พระองค์ถือเป็นพระสันตะปาปาพระองค์แรกที่ไม่ได้มาจากทวีปยุโรปนับตั้งแต่ศตวรรษที่ 8 อีกทั้งยังเป็นพระสันตะปาปาพระองค์แรกจากทวีปอเมริกาใต้ และพระองค์ยังเป็นพระสันตะปาปาพระองค์แรกจากคณะเยสุอิต (Society of Jesus) ซึ่งเป็นคณะนักบวชที่เคยถูกยุบในช่วงปลายศตวรรษที่ 18
ชีวิตในอาร์เจนตินาของพระองค์ หล่อหลอมแนวคิดด้านความเมตตาและการอุทิศตนเพื่อผู้ยากไร้
อาร์เจนตินาในช่วงศตวรรษที่ผ่านมา แม้เคยเป็นหนึ่งในประเทศที่ร่ำรวยที่สุดของโลกในปี 1913 แต่ต้องเผชิญกับความเหลื่อมล้ำ วิกฤตเศรษฐกิจ ความไม่มั่นคงทางการเมือง และปัญหาคอร์รัปชัน ทำให้ชุมชนแออัดขยายตัวรวดเร็ว ผู้คนมากมาย ทั้งนักศึกษา แรงงาน ปัญญาชน รวมถึงนักบวช ออกมาช่วยเหลือประชาชนในพื้นที่เหล่านี้ แม้จะต้องเผชิญแรงต่อต้านจากรัฐบาล
ช่วงการปราบปรามของรัฐบาลเผด็จการอาร์เจนตินา ฮอร์เฮ มารีโอ แบร์โกกลิโอ (พระนามเดิมของโป๊ปฟรานซิส) ได้ใช้โรงเรียนของคณะเยสุอิตเป็นสถานที่หลบภัยให้กับผู้ที่ถูกรัฐบาลหมายหัว โดยให้เหตุผลว่าเป็นการฟื้นฟูทางจิตวิญญาณ
เหตุการณ์ที่มีผลกระทบต่อพระองค์อย่างลึกซึ้ง คือการเสียชีวิตของเพื่อนสนิท เอส์เธร์ บาล์เลสตรีโน หนึ่งในผู้ก่อตั้งกลุ่ม Mothers of Plaza de Mayo ซึ่งต่อสู้เพื่อความยุติธรรมให้กับบรรดามารดาของผู้ที่ถูกอุ้มหายจากรัฐบาล เธอถูกสังหารอย่างโหดเหี้ยมโดยเจ้าหน้าที่ทางการ ซึ่งกลายเป็นจุดเปลี่ยนทางความคิดของพระองค์ และเป็นรากฐานสำคัญที่หล่อหลอมแนวคิดเรื่อง “ความเมตตา” และ “ความยุติธรรมเพื่อผู้ยากไร้” ในภายหลัง
1
ปี 1998 ขณะที่ดำรงตำแหน่งอัครสังฆราชแห่งบัวโนสไอเรส พระองค์ได้เพิ่มจำนวนบาทหลวงในพื้นที่ชุมชนแออัด เพื่อให้สอดคล้องกับจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้น และเพื่อให้ศาสนจักรมีบทบาทในการช่วยเหลือประชาชนอย่างใกล้ชิดมากขึ้น
2
ตลอดรัชสมัยของพระองค์ในฐานะพระสันตะปาปา สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสได้ทรงผลักดันการปฏิรูปศาสนจักร โดยเน้นย้ำความเรียบง่าย ความโปร่งใส และการอุทิศตนเพื่อผู้ยากไร้ พระองค์ยังทรงมีบทบาทในการผลักดันการปฏิรูปด้านการเงินของนครรัฐวาติกัน ซึ่งในอดีตเคยเผชิญกับเสียงวิจารณ์อย่างมากเกี่ยวกับการทุจริต
โฆษณา