Blockdit Logo (Mobile)
MONEY LAB
ยืนยันแล้ว
•
8 ชั่วโมงที่แล้ว • ธุรกิจ

Alibaba Tencent Meituan ศึก 3 ก๊ก ของธุรกิจแพลตฟอร์มในจีน

เมื่อ 1,800 ปีที่แล้ว โจโฉนำทหาร 800,000 นาย ข้ามแม่น้ำแยงซี เพื่อหวังปิดฉากสงคราม 3 ก๊ก และรวบแผ่นดินจีนให้อยู่ภายใต้อาณาจักรของเขาแต่เพียงผู้เดียว
1
แต่ก็ต้องประสบกับความพ่ายแพ้ เพราะการจับมือเป็นพันธมิตรของ 2 ก๊กที่มีขนาดเล็กกว่า
มาวันนี้ ศึก 3 ก๊ก เหมือนเป็นเหตุการณ์ฉายซ้ำ แต่เปลี่ยนจากสงครามที่สู้รบกันด้วยทวนและดาบ มาเป็นสงครามทางธุรกิจที่สู้รบกันด้วยทุน และเครือข่าย
โดยศึกที่ว่า เรากำลังพูดถึงสงครามระหว่าง Alibaba Tencent และ Meituan 3 ยักษ์ใหญ่ในวงการธุรกิจแพลตฟอร์มของจีน
แล้วศึก 3 ก๊กในวงการธุรกิจแพลตฟอร์มของจีน จะมีการชิงไหวชิงพริบอย่างดุเดือด เหมือนในประวัติศาสตร์ 3 ก๊ก มากแค่ไหน ?
MONEY LAB จะย่อยเรื่องการเงิน การลงทุน ให้เข้าใจง่าย ๆ
Meituan ถูกก่อตั้งในปี 2010 โดยคุณ Wang Xing ชายหนุ่มอายุ 31 ปี ที่มีความฝันอยากสร้างอาณาจักรธุรกิจอินเทอร์เน็ต ให้ยิ่งใหญ่ไม่แพ้ Alibaba บริษัท E-commerce ของคุณ Jack Ma
ในช่วงแรก Meituan เป็นแพลตฟอร์มซื้อขายดีลส่วนลดร้านอาหาร โดยลูกค้าจะร่วมกันจองร้านอาหารกันเป็นกลุ่ม เพื่อแลกกับส่วนลดค่าอาหาร
1
ซึ่งในตอนนั้น ก็มีคู่แข่งที่น่ากลัวอยู่อีกราย คือ Gaopeng บริษัทร่วมทุนระหว่าง Groupon จากสหรัฐฯ และ Tencent เจ้าของแอปแชตยอดนิยมในจีนอย่าง WeChat
เมื่อต้องชนกับ Tencent ขาใหญ่ในวงการธุรกิจแพลตฟอร์มของจีน Meituan เลยต้องเปิดรับระดมทุนจากบริษัทยักษ์ใหญ่อีกแห่ง นั่นก็คือ Alibaba
โดยในปี 2011 Alibaba เข้ามาให้เงินลงทุนกับ Meituan ประมาณ 1,600 ล้านบาท
พอผ่านไปเพียง 3 ปี คู่แข่งของ Meituan ก็เริ่มถอนตัวออกไปจากตลาด รวมไปถึง Gaopeng ของ Tencent ด้วย
ซึ่งสาเหตุที่ Meituan เอาชนะคู่แข่งเจ้าอื่นได้ เพราะ Meituan เน้นขายดีลส่วนลดร้านอาหาร ซึ่งมีอัตราการซื้อซ้ำค่อนข้างสูง
ขณะที่แพลตฟอร์มของคู่แข่งไม่ได้เจาะจงขายดีลส่วนลดร้านอาหาร แต่กระจายขายดีลส่วนลดในหลากหลายสินค้า ทั้งเครื่องใช้ไฟฟ้า และสินค้าอื่น ๆ ที่มีอัตราการซื้อซ้ำต่ำกว่า
Meituan จึงเป็นผู้ชนะในสมรภูมิแพลตฟอร์มขายดีลส่วนลด ส่วน Tencent ก็กลายเป็นผู้พ่ายแพ้ไปอย่างไม่ต้องสงสัย
แต่เรื่องนี้ ก็เป็นบทเรียนให้กับ Tencent ในการใช้กลยุทธ์เป็นผู้ลงทุนในสตาร์ตอัป แทนที่จะลงไปเจ็บตัวในทุกธุรกิจด้วยตัวเอง มาจนถึงทุกวันนี้
ทาง Tencent ปรับกระบวนทัพ ด้วยการเข้าไปร่วมลงทุนกับแพลตฟอร์มขายดีลส่วนลด สำหรับการซื้อเป็นกลุ่มอีกแห่งที่ชื่อว่า Dianping ด้วยเงินลงทุน 13,000 ล้านบาท แลกกับหุ้น 20%
ทางด้านของ Meituan เมื่อเอาชนะในศึกแรกได้แล้ว คุณ Wang Xing ก็เริ่มมองหาธุรกิจใหม่ทันที ซึ่งธุรกิจใหม่ที่เขากำลังจะเข้าไปทำ มีมูลค่าตลาดใหญ่กว่าแพลตฟอร์มซื้อขายดีลส่วนลดมาก
นั่นคือธุรกิจจัดส่งอาหาร
แต่ Meituan ก็ไม่ใช่แพลตฟอร์มจัดส่งอาหารรายแรกในจีน เพราะในตอนนั้นมีสตาร์ตอัปที่ทำแพลตฟอร์มให้บริการขนส่งอาหารอยู่แล้ว ชื่อว่า Ele.me (อ่านว่า เอ้อเลอเมอ)
โดยกลยุทธ์ของ Ele.me คือการให้บริการตามมหาวิทยาลัยในเมืองใหญ่ ๆ เพราะมองว่าเด็กวัยรุ่น น่าจะเปิดรับกับเทคโนโลยีใหม่ ๆ ได้ง่ายกว่า
Meituan จึงเห็นช่องว่าง ขยายการให้บริการออกไปในพื้นที่ที่ Ele.me ยังไม่เข้าไปให้บริการ เพราะจริง ๆ แล้วคนรุ่นใหม่ ก็กระจายตัวอยู่ทั่วจีน ไม่ใช่แค่ในพื้นที่มหาวิทยาลัย
อีกกลยุทธ์ที่น่าสนใจของ Meituan คือ การ Outsource ไรเดอร์ขนส่งอาหาร ไปยังบริษัทคนนอก ที่เรียกว่าแฟรนไชส์ ทำให้ Meituan ขยายการบริการได้อย่างรวดเร็ว
ทำให้ในปี 2015 Meituan จึงกำลังเปิดศึก 2 ด้านอยู่ โดยด้านหนึ่ง คือธุรกิจขายส่วนลด ที่กำลังท้าชนกับ Dianping ของ Tencent อีกด้านหนึ่ง คือธุรกิจจัดส่งอาหาร ที่กำลังชนกับ Ele.me
สิ่งนี้ทำให้ Meituan ต้องผลาญเงินไปปีละไม่ต่ำกว่า 70,000 ล้านบาทต่อปี Meituan จึงต้องการระดมทุนครั้งใหม่
อย่างไรก็ตามในตอนนี้ Alibaba เริ่มปฏิเสธการให้เงินทุนสนับสนุน Meituan แล้ว เหตุจากการที่คุณ Wang Xing ปฏิเสธการรวมแพลตฟอร์มของ Meituan เข้ากับแพลตฟอร์มของ Alibaba
เนื่องจากคุณ Wang Xing กลัวว่าตัวเองจะสูญเสียอำนาจควบคุมใน Meituan หากยอมให้รวมแพลตฟอร์มเข้ากับ Alibaba
นอกจากนี้คุณ Wang Xing ยังคิดการใหญ่กว่า Alibaba หลายขุม แม้จะเป็นบริษัทที่เล็กกว่า เพราะเขามองว่า Alibaba คือแพลตฟอร์มสำหรับสินค้า
แต่ภาพ Meituan ในหัวของคุณ Wang Xing คือแพลตฟอร์มที่รวมการบริการไว้หลาย ๆ อย่าง ซึ่งเป็นตลาดที่ใหญ่กว่านั้นมาก
1
ตัดภาพมาที่ทางฝั่ง Dianping ของ Tencent ซึ่งผลาญเงินไปกับการอุดหนุนโปรโมชัน ไม่ต่างอะไรจาก Meituan จน Tencent ก็เบื่อที่จะเผาเงินของตัวเองในธุรกิจนี้เต็มที
ในที่สุด Meituan ที่นำโดยคุณ Wang Xing ก็แอบเจรจากับ Tencent เพื่อควบรวมกิจการกับ Dianping เพื่อหยุดสงครามเผาเงินในธุรกิจขายส่วนลด พร้อมรับเงินระดมทุนจาก Tencent ไปด้วยอีก 30,000 ล้านบาท
เมื่อ Alibaba รู้ข่าว ก็ทำให้คุณ Jack Ma โกรธมาก และพยายามเทขายหุ้น Meituan ในราคาส่วนลด 40% เมื่อเทียบกับมูลค่าบริษัทที่ Meituan ใช้ประเมินสำหรับการระดมทุนในรอบต่อไป
1
เพื่อเป็นการแก้แค้น Meituan ให้ประสบกับความยากลำบากในการระดมทุนรอบต่อไป
1
ทันทีที่ Alibaba ตัดขาดกับ Meituan เสร็จ Alibaba ก็รีบเข้าไปลงทุนใน Ele.me คู่แข่งของ Meituan ในธุรกิจจัดส่งอาหารทันที
2
หลังจากนั้น Alibaba ก็ใช้วิธีซื้อกิจการแพลตฟอร์มขนส่งอาหารรายอื่น ๆ ให้เข้ามารวมกับ Ele.me เพื่อแข่งกับ Meituan
ทำให้ในปัจจุบันธุรกิจแพลตฟอร์มขนส่งอาหารในจีน จึงเหลือผู้เล่นเพียง 2 รายใหญ่ ๆ เท่านั้น
คือ Meituan ที่ครองส่วนแบ่งประมาณ 70% ส่วน Ele.me ครองส่วนแบ่งประมาณ 30%
ส่วน Meituan ตอนนี้ก็กลายเป็น Super App ที่มีบริการหลายอย่างภายในแอปเดียว
ไม่ว่าจะเป็น บริการจองตั๋วหนัง ตั๋วเครื่องบิน โรงแรม, ขนส่งอาหาร, E-commerce, บริการเรียกรถโดยสาร และอื่น ๆ อีกมากมาย ตามภาพในหัวที่คุณ Wang Xing วางไว้
5
จากเรื่องนี้ เราจะเห็นได้ว่า Meituan เปรียบเสมือนอาณาจักรขนาดเล็กแต่รบเก่ง ที่จำเป็นต้องมองหาพันธมิตรขนาดใหญ่กว่ามาหนุนหลัง
1
ซึ่งการเติบโตที่รวดเร็วของ Meituan ทำให้ Alibaba สนใจเข้ามาจับมือเป็นพันธมิตร
แต่โลกธุรกิจ คือสนามรบที่มีรางวัลเป็นผลประโยชน์ เมื่อผลประโยชน์ไม่ลงตัวกัน พันธมิตรก็สามารถแปรเปลี่ยนเป็นคู่แข่ง จากคู่แข่งก็สามารถแปรเปลี่ยนเป็นพันธมิตรได้
เช่นเดียวกับการที่ Meituan เปลี่ยนตัวพันธมิตรมาเป็น Tencent จนทำให้ Alibaba โกรธมาก และเปลี่ยนไปหนุนหลังคู่แข่งแทน
 
แต่จนถึงปัจจุบันนี้ ศึก 3 ก๊ก ของธุรกิจแพลตฟอร์มในจีนก็ยังไม่จบ
และในอนาคต ก็ไม่มีใครรู้ว่า Meituan จะยังคงเป็นพันธมิตรที่ดีกับ Tencent อยู่หรือไม่ ?
หรืออาจจะใหญ่พอ จนไม่ต้องพึ่งพา Alibaba หรือ Tencent อีกต่อไป แล้วหันมาทำธุรกิจแข่งกับยักษ์ใหญ่ทั้ง 2 ก็อาจจะเกิดขึ้นได้เหมือนกัน..
#ธุรกิจ
#หุ้นนอก
#Meituan
โฆษณา