แร่ธาตุของยูเครนมีอะไรพิเศษ ถึงสะเทือนภูมิรัฐศาสตร์
ยูเครนมีแหล่งแร่ธาตุสำคัญของโลกไว้ใต้ดิน ตั้งแต่ลิเทียม ไทเทเนียม จนถึงแร่หายากที่จำเป็นต่อเทคโนโลยีสีเขียวและอุตสาหกรรมทหาร กลายเป็นเดิมพันภูมิรัฐศาสตร์โลก
หลังการเจรจาตึงเครียดยาวนานหลายเดือน สหรัฐและยูเครน ได้ลงนามในข้อตกลงความร่วมมือว่าด้วยการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรด้านพลังงานและแร่ธาตุร่วมกัน โดยมีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ และวางรากฐานการฟื้นฟูประเทศยูเครนจากผลกระทบของสงครามกับรัสเซีย
สาระสำคัญของข้อตกลงฉบับนี้คือการจัดตั้ง กองทุนการลงทุนเพื่อการฟื้นฟู ซึ่งจะนำรายได้บางส่วนจากการใช้ประโยชน์ทรัพยากรของรัฐ เช่น แร่ธาตุ น้ำมัน และก๊าซ มาสนับสนุนการฟื้นฟูเศรษฐกิจยูเครนในระยะยาว โดยกองทุนดังกล่าวจะบริหารร่วมกันระหว่างรัฐบาลเคียฟและวอชิงตัน
สก็อตต์ เบสเซนต์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังของสหรัฐฯ ระบุว่า ข้อตกลงนี้สะท้อนถึงความมุ่งมั่นของทั้งสองประเทศที่จะสร้างสันติภาพและความเจริญที่ยั่งยืนในยูเครน
สำหรับยูเครน ข้อตกลงดังกล่าวยังมีความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์ เนื่องจากเป็นกลไกหนึ่งที่เชื่อมโยงกับ การเข้าถึงความช่วยเหลือทางการทหารจากสหรัฐฯ ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อการรักษาอธิปไตยและความมั่นคงของประเทศ
โครงสร้างธรณีวิทยาของยูเครน
ข้อมูลจาก the conversation ระบุว่า ยูเครน เป็นที่รู้จักจากพื้นที่เกษตรกรรมขนาดใหญ่และมรดกด้านอุตสาหกรรม แต่ภายใต้พื้นผิวของประเทศ กลับซ่อนหนึ่งในโครงสร้างธรณีวิทยาที่โดดเด่นที่สุดของโลกไว้ นั่นคือ "ยูเครเนียนชีลด์" (Ukrainian Shield)
หินคริสตัลไลน์ขนาดมหึมานี้ก่อตัวขึ้นเมื่อกว่า 2.5 พันล้านปีก่อน และแผ่ขยายครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของยูเครน ถือเป็นหนึ่งในแผ่นทวีปที่เก่าแก่และมีเสถียรภาพมากที่สุดของโลก โครงสร้างนี้ได้ผ่านกระบวนการสร้างภูเขาหลายครั้ง การก่อตัวและการเคลื่อนตัวของแมกมา รวมถึงการเปลี่ยนแปลงทางธรณีวิทยาอื่น ๆ ตลอดช่วงเวลาหลายพันล้านปี
กระบวนการเหล่านี้ได้สร้างเงื่อนไขที่เอื้อต่อการก่อตัวของแหล่งแร่หลายชนิด ได้แก่ ลิเทียม, กราไฟต์, แมงกานีส, ไทเทเนียม และ แร่หายาก (Rare Earth Elements) ทั้งหมดล้วนมีความสำคัญต่ออุตสาหกรรมสมัยใหม่และการเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาดระดับโลก
ยูเครนมีแหล่งแร่ที่ประกอบด้วย 22 จาก 34 แร่สำคัญ ที่สหภาพยุโรปจัดให้เป็นทรัพยากรจำเป็นเพื่อความมั่นคงด้านพลังงาน ทำให้ยูเครนกลายเป็นหนึ่งในประเทศที่อุดมด้วยทรัพยากรมากที่สุดในโลก
การแข่งขันระดับนานาชาติ
ขณะที่โลกกำลังเร่งลดการปล่อยคาร์บอน ความต้องการแร่ธาตุสำคัญก็พุ่งสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว รถยนต์ไฟฟ้า กังหันลม แผงโซลาร์เซลล์ และระบบกักเก็บพลังงานต่างต้องพึ่งพา ลิเทียม, โคบอลต์ และ แร่หายาก ซึ่งยูเครนมีอยู่จำนวนมาก
ราคาลิเทียมพุ่งจาก 1,500 ดอลลาร์สหรัฐฯ/ตัน ในช่วงปี 1990 ไปอยู่ที่ราว 20,000 ดอลลาร์ฯ/ตัน ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยคาดว่าความต้องการจะเพิ่มขึ้นเกือบ 40 เท่า ภายในปี 2040
สำนักงานพลังงานระหว่างประเทศ (IEA) คาดว่าภายในปี 2030 จะมีรถยนต์ไฟฟ้ามากกว่า 125 ล้านคัน ทั่วโลก และแร่โลหะที่ใช้ในแบตเตอรี่อื่น ๆ ก็จะเติบโตในอัตราเดียวกัน รถยนต์ไฟฟ้าแต่ละคันต้องใช้ลิเทียมมากกว่าผลิตภัณฑ์อิเล็กทรอนิกส์ทั่วไป ตัวอย่างเช่น แบตเตอรี่ของ Tesla Model S ต้องใช้ลิเทียมบริสุทธิ์ประมาณ 63 กิโลกรัม
ยูเครนมีแหล่งลิเทียมหลัก 3 แห่ง
ได้แก่ Shevchenkivske ในภูมิภาคโดเนตสก์ และ Polokhivske กับ Stankuvatske ในภูมิภาคคีรอฟอกราดซึ่งอยู่ตอนกลางของประเทศ ทั้งหมดตั้งอยู่ในพื้นที่ยูเครเนียนชีลด์ ถึงแม้ศักยภาพของแร่จะสูง แต่แหล่งแร่จำนวนมากยังไม่ได้สำรวจอย่างเต็มที่ เนื่องจากสงครามกับรัสเซียส่งผลให้การทำเหมืองหยุดชะงักและโครงสร้างพื้นฐานเสียหาย
แหล่งลิเทียม Shevchenkivske มีปริมาณแร่ สโพดูมีน (spodumene) ซึ่งเป็นแร่ลิเทียมหลักในการผลิตแบตเตอรี่ในระดับความเข้มข้นสูง โดยคาดว่ามีสำรองลิเทียมทั้งหมด 13.8 ล้านตัน อย่างไรก็ตาม การเริ่มการขุดจะต้องใช้การลงทุนสำรวจเบื้องต้นประมาณ 10–20 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
แหล่ง Polokhivske ซึ่งมีลิเทียมประมาณ 270,000 ตัน ถูกจัดว่าเป็นหนึ่งในแหล่งลิเทียมที่ดีที่สุดในยุโรป เนื่องจากสภาพธรณีวิทยาที่เอื้อต่อการขุดและทำให้ต้นทุนต่ำ
แร่ลิเทียมเป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้น
สำรวจธรณีวิทยาสหรัฐฯ (USGS) ยูเครนเป็นผู้ผลิตแร่ รูไทล์ (rutile) รายใหญ่อันดับ 3 ของโลก (คิดเป็น 15.7% ของการผลิตทั้งหมด), ผู้ผลิตแร่เหล็กอันดับ 6 (3.2%), ไทเทเนียมอันดับ 6 (5.8%) และแร่แมงกานีสอันดับ 7 (3.1%)
ยูเครนยังมี แหล่งสำรองยูเรเนียมที่ใหญ่ที่สุดในยุโรป ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งทั้งต่อพลังงานนิวเคลียร์และอาวุธ พร้อมด้วยแร่หายากอย่าง นีโอไดเมียม (Neodymium) และ ดิสโพรเซียม (Dysprosium) ซึ่งจำเป็นสำหรับการผลิตสมาร์ทโฟน กังหันลม และมอเตอร์ไฟฟ้า
ยูเครนยังเป็นเจ้าของ แหล่งแมงกานีสที่พิสูจน์แล้วว่ามากที่สุดในโลก ราว 2.4 พันล้านตัน โดยกระจุกตัวอยู่ใน แอ่งนีโคโปล (Nikopol Basin) ทางตอนใต้ของยูเครเนียนชีลด์
แร่ = อำนาจต่อรอง
ความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์ของแร่ธาตุยูเครนได้รับการยอมรับเพิ่มขึ้นในเวทีการทูตระหว่างประเทศ การเจรจาทวิภาคีล่าสุดระหว่างยูเครนกับสหรัฐฯ สะท้อนบทบาททางภูมิรัฐศาสตร์ของทรัพยากรเหล่านี้อย่างชัดเจน
ข้อตกลงว่าด้วยแร่ธาตุที่เสนอจะกำหนดให้ยูเครนแบ่งรายได้ 50% จากทรัพยากรของรัฐ เช่น แร่ธาตุ น้ำมัน ก๊าซ และทรัพยากรที่ขุดได้ ไปยัง กองทุนเพื่อการลงทุนฟื้นฟูประเทศหลังสงคราม โดยจะบริหารร่วมกันระหว่างรัฐบาลเคียฟและวอชิงตัน
แร่ของสหรัฐฯ
ความสนใจของสหรัฐฯ ที่มีต่อแร่ธาตุของยูเครนสะท้อนถึงความกังวลทางภูมิรัฐศาสตร์ทั้งในเรื่อง ความต้องการที่เพิ่มขึ้น, ราคาที่ผันผวน, และ ความเปราะบางของห่วงโซ่อุปทาน
แม้สหรัฐฯ จะมีแร่สำคัญหลายชนิดเช่นเดียวกับยูเครน แต่ในอดีตได้พึ่งพาการนำเข้า เพราะติดข้อจำกัดด้านสิ่งแวดล้อม ค่าจ้างแรงงานที่สูง และตลาดต่างประเทศที่น่าลงทุนมากกว่า ส่งผลให้สหรัฐฯ ต้องพึ่งพาการนำเข้าแร่ โดยเฉพาะจาก จีน ซึ่งครองสัดส่วนการผลิตและการแปรรูปแร่สำคัญของโลก การเข้าถึงแร่ยูเครนแลกกับการคุ้มครองทางทหาร ช่วยให้สหรัฐฯ ลดการพึ่งพาจีนลงได้
ยุทธศาสตร์แร่ของรัฐบาลกลางสหรัฐฯ ระบุชัดเจนว่า จะให้ความสำคัญกับการกระจายความเสี่ยงผ่าน พันธมิตรด้านความมั่นคงแร่ เพื่อสร้างห่วงโซ่อุปทานที่มั่นคงและยืดหยุ่นมากขึ้น
สหรัฐฯ มีแหล่งแร่กระจายอยู่ในภูมิภาคธรณีวิทยาหลายแห่ง เช่น เทือกเขาแอปพาเลเชียน, แนวเขาคอร์ดิเลอรัน และ ชั้นหินเพรกัมเบรียนในมิดเวสต์ โดยเฉพาะ ลิเทียม ที่มีแหล่งสำคัญใน Clayton Valley (เนวาดา) และ Kings Mountain (นอร์ทแคโรไลนา)
แต่การผลิตลิเทียมของสหรัฐฯ ในปัจจุบันส่วนใหญ่มาจาก แหล่งน้ำเกลือ (brine operations) เช่น น้ำทะเลหรือน้ำเค็มจากทะเลสาบ ซึ่งต้นทุนสูงกว่าการทำเหมืองหินแข็ง
แร่ธาตุ หัวใจของการเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาด
การเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาดและยานยนต์ไฟฟ้ากำลังเร่งตัว และแร่ธาตุกลายเป็นหัวใจของการเปลี่ยนแปลงนี้ ลิเทียมราว 80% ของโลก ถูกใช้ในการผลิตแบตเตอรี่ ขณะที่ผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่ลงทุนหลายพันล้านดอลลาร์ในสายการผลิตรถยนต์ไฟฟ้า ทำให้ความต้องการแร่เพิ่มขึ้นอย่างไม่เคยมีมาก่อน
ยูเครน จึงมีโอกาสในการเป็นผู้นำด้านพลังงานสะอาด หากประเทศกลับคืนสู่ความมั่นคง ยูเครนจะสามารถ กำหนดทิศทางของห่วงโซ่อุปทานแร่สำคัญระดับโลก แม้ต้องแบ่งรายได้ 50% ให้สหรัฐฯ แต่ยังคงมีทรัพยากรเพียงพอสำหรับ ลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน พัฒนาอุตสาหกรรม สร้างงาน และฟื้นฟูเศรษฐกิจในประเทศ
- 6
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
