‘ร่ำรวย’ ของแต่ละคนไม่เหมือนกัน
โลกอาจจะบอกเราว่า “ต้องมีอะไร” แต่เราต้องตอบให้ได้ว่า “เราต้องการอะไร”
จนกระทั่งวันที่เขาเสียชีวิตในวัย 82 ปี ไม่มีใครทราบเลยว่า เจฟฟรีย์ โฮลต์ (Geoffrey Holt) เป็นเศรษฐีที่มีทรัพย์สินเกือบ 140 ล้านบาท
ชีวิตในแต่ละวันของคนดูแลสวนของชุมชนบ้านเคลื่อนย้ายได้ในเมืองฮินส์เดล รัฐนิวแฮมป์เชียร์ แสนเรียบง่าย
แม้แต่รถยนต์สักคันก็ไม่มี เวลาไปซื้อของใช้ก็ขับรถตัดหญ้าคันเล็กๆ ไปร้านสะดวกซื้อ บางครั้งก็ถ้ามีเวลาเขาก็จอดรถตัดหญ้าริมถนน นอนอ่านหนังสือพิมพ์บนนั้น หรือไม่ก็นั่งดูรถวิ่งผ่านไปมา
เสื้อผ้าที่ใส่ก็ธรรมดา ในบ้านก็แทบไม่มีเฟอร์นิเจอร์ ทีวี หรือ คอมพิวเตอร์ด้วยซ้ำ ขาเตียงบ้านก็แทบจะทะลุพื้นบ้านอยู่แล้ว เอ็ดวิน สมิทธ์ (Edwin Smith) เพื่อนสนิทและผู้ดำเนินการมรดกของโฮลต์บอกว่า
“เขาเหมือนจะมีทุกอย่างที่ต้องการแล้วนะ แต่เขาไม่ได้อยากได้อะไรมากนัก”
มองจากภายนอกไม่มีใครรู้เลยว่าภายใต้วิถีชีวิตที่เรียบง่าย เขามีทรัพย์สินกว่า 3.8 ล้านเหรียญ หรือเกือบ 140 ล้านบาท ความลับตรงนี้ถูกเปิดเผยตอนที่เขาเสียชีวิต และในพินัยกรรมบอกว่าเงินตรงนี้เขาจะมอบให้ชุมชนที่เขาเคยอาศัยอยู่ (จำนวนประชากรราวๆ 4,200 คน) เพื่อเป็นประโยชน์ต่อด้านการศึกษา สุขภาพ นันทนาการ และวัฒนธรรมทั้งหมดเลย
[[ #ชีวิตที่ร่ำรวยของเรามีหน้าตายังไง? ]]
ใครบ้างไม่อยากรวย? ใคร ๆ ก็อยากรวยกันทั้งนั้นตราบใดที่เรายังต้องใช้ชีวิตที่หมุนรอบสังคมแห่งทุนนิยมไปที่ไหน/ทำอะไรล้วนต้องมีเงินเข้ามาเกี่ยวข้อง
จริงอยู่ที่เราทุกคนคงอยากรวย แต่ รามิตร เศรษฐี (Ramit Sethi) เจ้าของหนังสือขายดี “ผมจะสอนให้คุณรวย” (ติดหนังสือขายดีของ The New York Times ด้วย) และผู้จัดรายการ “How to Get Rich” มินิซีรีส์การเงินที่เพิ่งเข้าฉายบน Netflix ตั้งคำถามว่า
“เมื่อได้ยินคำว่า ‘ร่ำรวย’ คุณคิดถึงอะไร?”
หลายคนอาจจะบอกว่าการได้ทำในสิ่งที่ตัวเองอยากทำโดยไม่ต้องกังวลเรื่องเงิน บางคนอาจจะบอกว่าไม่อยากรู้สึกผิดเวลาใช้เงินเพื่อซื้อของให้ตัวเอง บางคนอาจจะบอกว่ามันเป็นเรื่องง่าย ๆ อย่างการได้ใช้เวลากับลูก ได้ไปรับลูกที่โรงเรียน หรืออย่างการได้ไปเที่ยวปีละ 2-3 ครั้ง
เพราะฉะนั้น คำว่า ’ร่ำรวย’ ของแต่ละคนอาจจะไม่เหมือนกัน มันอยู่ที่ว่าเป้าหมายในชีวิตของคุณและสิ่งที่คุณให้ความสำคัญคืออะไร และสิ่งที่สำคัญที่สุดในการจะไปถึงจุดนั้นได้ ไม่ใช่เรื่องรายได้ ไม่ใช่เรื่องงานเสริม แต่เป็นการควบคุมเรื่องการเงินของคุณให้อยู่หมัด
วิธีของเศรษฐีอาจจะแตกต่างจากคำแนะนำแบบดั้งเดิมสักหน่อย
เขาจะไม่บอกให้งดกาแฟหรือสิ่งที่คุณรักออกจากชีวิต อย่างถ้าคุณรักกระเป๋าถือแบรนด์เนมคุณก็ซื้อได้ แต่สิ่งที่สิ่งที่เขาบอกคือ “ให้รู้ว่าเมื่อไหร่ที่คุณ ‘พร้อม’ จะซื้อ” มากกว่า เป็นการใช้หลักจิตวิทยา ไม่ใช่สร้างความกลัวในการใช้เงิน แต่ให้จัดเป้าหมายในชีวิตก่อนต่างหาก เขาบอกว่า
“คำแนะนำเรื่องเงินแบบดั้งเดิมเป็นเรื่องของการบอกว่า ‘ไม่’ : ไม่กินกาแฟ ไม่ไปเที่ยว ไม่ต้องสนุก ผมเชื่อว่าเรื่องเงินนั้นคือการบอกว่า “เยส” กับ ‘ชีวิตที่ร่ำรวย’ มากกว่า...เป็นการออมให้มากขึ้น ลงทุนให้มากขึ้น และใช้ให้มากขึ้นกับสิ่งที่คุณรัก”
เพราะฉะนั้นที่จริงแล้ว รถหรู บ้านหลังใหญ่ วิถีชีวิตอู้ฟู่ สำหรับบางคนนั่นคือชีวิตที่ ‘ร่ำรวย’ ของพวกเขา แต่เราไม่จำเป็นต้องมีชีวิตที่ ‘ร่ำรวย’ แบบนั้นก็ได้
[[ #อย่าให้สังคมกำหนดว่าเราต้องมีอะไรถึงจะมีความสุข ]]
จิม เฟอร์รี่ (Jim Ferry) คุณหมอที่ดูแลโฮลต์ในช่วงบั้นปลายของชีวิตบอกว่า สำหรับโฮลต์แล้วการขับรถตัดหญ้าไปทำงานตัดหญ้าทำสวนให้กับคนในชุมชนเหมือนเป็นความผ่อนคลายของชีวิตมากกว่า เป็นการแสดงความใส่ใจถึงคนรอบๆ ตัวที่เขารัก เป็นความสุขที่เรียบง่ายและเขาก็พอใจแล้ว
เขามีเงินมากพอที่จะใช้ชีวิตแบบสุขสบาย แต่เขากลับเลือกเส้นทางชีวิตแสนเรียบง่าย
บางทีนั่นอาจจะเป็นเคล็ดลับความสำเร็จของโฮลต์ก็ได้ ในยุคสมัยที่คนมุ่งมั่นแต่จะมีให้มากที่สุด อยากร่ำรวยมีชีวิตที่หรูหรา แต่การมีชีวิตแบบนั้น อยู่เพียงเพื่อมีทุกอย่าง ทำงานหาเงินเท่าไหร่ก็คงไม่มีทางพอ
แน่นอน โฮลต์ ไม่ใช่คนเดียวที่ทำแบบนี้
อีกตัวอย่างหนึ่ง (หลายคนน่าจะเคยเห็นผ่านตามาบ้าง) คือพนักงานทำความสะอาดคนหนึ่งชื่อว่า โรนัลด์ รีด (Ronald Read) ที่เสียชีวิตในวัย 92 ปีและบริจาคเงินทั้งหมดของตัวเองที่เก็บมาทั้งชีวิตกว่า 4.8 ล้าน (175 ล้านบาท) ให้กับองค์กรการกุศล ในปี 2014
ทั้ง โฮลต์ และ รีด ถือเป็นตัวอย่างที่ชัดเจนว่าความสำเร็จทางด้านการเงินนั้นขึ้นอยู่กับนิสัยทางการเงินที่ถูกต้องมากกว่าแค่ระดับการศึกษา อาชีพที่ทำ รายได้ หรือความเฉลียวฉลาด แน่นอนว่าสิ่งเหล่านั้นยังเป็นปัจจัยที่มีส่วนเกี่ยวข้อง แต่สิ่งที่ขาดไม่ได้ถ้าอยากสำเร็จทางการเงินคือกรอบคิดเกี่ยวกับการเงินที่ดี มีความอดทน ควบคุมการใช้จ่ายของตัวเองได้ ไม่เกินตัว และแน่นอนคิดถึงภาพในระยะยาว
หลายคนอาจจะคิดว่า แล้วโฮลต์หรือรีด มีความสุขไหมระหว่างที่พวกเขามีชีวิตอยู่? พวกเขามีเงินขนาดนั้น ควรจะซื้อบ้านที่สบายๆ อยู่ ขับรถที่ดีสักหน่อย หรือใส่เสื้อผ้าที่ดูดีสักหน่อยก็คงไม่เป็นไรหรอก
แน่นอน มันเป็นไปได้ที่สิ่งเหล่านั้นจะทำให้พวกเขามีความสุขมากขึ้น แต่เราก็ไม่มีทางรู้ได้หรอก เพราะที่จริงพวกเขาอาจจะมีความสุขอยู่แล้วก็ได้
อลิสัน โฮลต์ (Alison Holt) อดีตบรรณารักษ์น้องสาววัย 81 ปีของโฮลต์ บอกว่าพี่ชายของเธอเรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องการลงทุนจากพ่อและเท่าที่จำได้คือพี่ชายเป็นคนที่ไม่เคยใช้เงินสุรุ่ยสุร่ายเลย
อลิสันบอกว่าพี่ชายของเธอมีความสุขโดยไม่จำเป็นต้องมีของเยอะแยะมากมาย เป็นคนเงียบๆ ไม่ชอบเป็นจุดสนใจของคนอื่นๆ และไม่ชอบที่ย้ายบ้านไปที่ต่างๆ ด้วย ครั้งหนึ่งเคยได้รับข้อเสนองานที่รายได้เยอะกว่าเดิม แต่ก็ปฏิเสธไปเพราะต้องไปอยู่เมืองอื่น
แม้ทั้งคู่จะไม่เคยพูดถึงเรื่องเงินสักเท่าไหร่ แต่เขาก็จะถามน้องสาวบ่อยๆ ว่าต้องการให้ช่วยอะไรก็บอกได้
“ฉันแค่รู้สึกเศร้านิดหนึ่งที่เขาไม่ได้ตามใจตัวเองสักหน่อย”
ดูเหมือนว่าแม้จะไม่ได้มีทุกอย่างที่สังคมมองว่า ‘ควรต้องมี’ เพื่อให้มีความสุข เขาก็มีชีวิตที่มีความสุขดีอยู่แล้ว
[[ #แนวคิดที่เต็มไปด้วยอิสระ ]]
มอร์แกน เฮาเซิล (Morgan Housel) นักเขียนหนังสือขายดี “The Psychology of Money” เขียนไว้ในบล็อกของตัวเองว่า
“โลกบอกคุณ - แม้กระทั่งด้วยเสียงกระซิบ - ว่าทุกคนควรต้องการสิ่งเดียวกัน : บ้านหลังใหญ่, รถยนต์หรู, วุฒิการศึกษาระดับสูง, ใบประกาศนียบัตร, สโมสรทางสังคม ฯลฯ
ส่วนใหญ่ผมชอบสิ่งเหล่านั้น แต่คุณต้องตระหนักว่าสิ่งที่ดึงดูดเราเป็นการวิ่งตามสถานะมากแค่ไหน เพราะมันแตกต่างจากความสุขอย่างสิ้นเชิง”
พูดอีกอย่างหนึ่งคือ เราต้องแยกให้ออกระหว่าง สิ่งที่ทำให้เรามีความสุขจริงๆ กับ สิ่งที่เราอยากได้เพียงเพราะมันนำมาซึ่งสถานะและภาพลักษณ์ที่ดีในสังคมเท่านั้น
อีกตัวอย่างของคนที่ตัดสินใจได้อย่างอิสระและไม่ปล่อยให้โลกบอกว่าคุณต้องมีอะไรคือ ชัค ฟีนีย์ (Chuck Feeney)
เขาคือผู้ก่อตั้ง Duty Free Stores ที่เสียชีวิตด้วยวัย 92 ปี เมื่อปลายปี 2023
ตลอดชีวิตของเขาได้บริจาคเงินของตัวเองเกือบทั้งหมด 8,000 ล้านเหรียญ (295,000 ล้านบาท) และกันเงินเพื่อใช้ในช่วงบั้นปลายชีวิตเพียง 2 ล้านดอลลาร์ (70 ล้านบาท) อาศัยอยู่ในอพาร์ตเมนต์เล็กๆ และใช้ชีวิตแบบเรียบง่าย เท่านั้น
เราอาจจะคิดว่า ฟีนีย์ คือคนเข้าขั้นประหยัดจนตระหนี่ขี้เหนียวรึเปล่า?
ที่จริงแล้วเขาเคยลองใช้ชีวิตหรูหราขั้นสุดมาแล้ว หนังสือพิมพ์วอชิงตันโพสต์เขียนถึงชีวิตของเขาในช่วงทศวรรษ 1980 เมื่อเขารวยใหม่ๆ ว่า
“เขามีอพาร์ตเมนต์หรูในนิวยอร์ก ลอนดอน และปารีส รวมถึงบ้านพักตากอากาศหรูในแอสเพนและฝรั่งเศส เขาคลุกคลีกับพวกคนที่ร่ำรวยมหาศาล นั่งเรือยอร์ชและเครื่องบินส่วนตัว ถ้าเขาต้องการอะไร เขามีเงินพอจะซื้อได้”
แต่นั่นไม่ได้ทำให้เขามีความสุข
ฟีนีย์ บอกว่าการช่วยเหลือผู้อื่น คือความสุขของเขา
“ผมมีความสุขเมื่อสิ่งที่ผมทำกำลังช่วยเหลือผู้คน และไม่มีความสุขเมื่อสิ่งที่ผมทำไม่ได้ช่วยเหลือใคร"
ความสุขของแต่ละคนก็แตกต่างกันออกไป ชีวิตที่ร่ำรวยของเราทุกคนก็ไม่เหมือนกัน
โฮลต์ รีด หรือ ฟีนีย์ ต่างเดินตามวิถีทางของตัวเอง และหยุดเดินตามแบบแผนที่คนอื่นและสังคมบอกเขาว่าควรจะชอบหรือควรใช้ชีวิตอย่างไร
พวกเขาค้นพบสิ่งที่ทำให้มีความสุขและร่ำรวยในแบบของตัวเอง
อาจดูเป็นการใช้ชีวิตแสนประหยัด แต่มันก็แนวคิดที่เต็มไปด้วยอิสระ
เป็นบทเรียนอันล้ำค่าที่ชวนตั้งคำถามว่า ‘สิ่งที่ทำให้เรามีความสุขจริงๆ คืออะไรกันแน่?’
- โสภณ ศุภมั่งมี (บรรณาธิการ #aomMONEY)
#บทบรรณาธิการ #psychologyofmoney #การเงิน #การเงินส่วนบุคคล #ชีวิต #moneystorytelling #richlife #ramitsethi
- 3
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
