24 พ.ค. เวลา 09:30 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

ค้นพบระบบดาวคู่ที่มีพัลซาร์มิลลิวินาทีกับดาวฮีเลียม

ทีมนักดาราศาสตร์และนักฟิสิกส์ดาราศาสตร์ขนาดใหญ่ที่สังกัดสถาบันหลายแห่งในจีนได้ค้นพบระบบดาวคู่ (binary star) โดยดาวดวงหนึ่งเป็นพัลซาร์มิลลิวินาที (millisecond pulsar) และดวงฤกษ์อีกหนึ่งประกอบด้วยฮีเลียมเป็นส่วนใหญ่ ในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสาร Science กลุ่มดังกล่าวได้บรรยายถึงการค้นพบว่าพัลซาร์ที่อยู่ระหว่างการศึกษาตั้งแต่ปี 2020 มีดาวคู่ที่มีแรงโน้มถ่วงดึงดูดกับพัลซาร์
พัลซาร์เป็นดาวนิวตรอนชนิดหนึ่งที่ปล่อยลำแสงรังสีจากขั้วของดาว เมื่อมองจากโลก พัลซาร์จะเปล่งแสงเป็นจังหวะเนื่องจากการหมุนของดาว โดยจะมองเห็นสัญญาณรังสีได้ก็ต่อเมื่อขั้วใดขั้วหนึ่งหันเข้าหาโลกโดยตรงเท่านั้น
จากการทดลองครั้งใหม่นี้ พบว่าพัลซาร์หมุนเร็วมากจนเข้าข่ายเป็นพัลซาร์ที่มีความเร็วการหมุน 1 มิลลิวินาที ซึ่งหมายความว่า พัลซาร์หมุนรอบแกนอย่างน้อย 100 ครั้งต่อวินาที แม้จะหมุนด้วยความเร็วดังกล่าว นักวิจัยก็สามารถตรวจจับจังหวะพัลซาร์ได้ ซึ่งบ่งชี้ว่า มีบางสิ่งบางอย่างอยู่ระหว่างพัลซาร์
จากการศึกษาข้อมูลจากกล้องโทรทรรศน์วิทยุ Five-hundred-meter Aperture Spherical ทีมวิจัยสามารถระบุได้ว่า สาเหตุของช่องว่างดังกล่าว คือ ดาวฤกษ์อีกดวงหนึ่ง ซึ่งมีมวลประมาณ 1 ถึง 1.6 เท่าของดวงอาทิตย์ และประกอบด้วยฮีเลียมเป็นส่วนใหญ่
การค้นพบครั้งนี้อาจเป็นการสังเกตพัลซาร์ครั้งแรกที่ผูกติดกับดาวที่มีฮีเลียมมากด้วยแรงโน้มถ่วง นักวิจัยระบุว่า ดวงดาวคู่นี้เคยมีไฮโดรเจนอยู่มาก แต่ถูกพัลซาร์คู่แย่งไป ซึ่งบ่งชี้ว่า ดาวทั้งสองมีเปลือกไฮโดรเจนหุ้มแบบเดียวกัน
ทีมวิจัยระบุว่า เปลือกหุ้มเดียวกันนี้ช่วยอธิบายได้ว่า ทำไมดาวทั้งสองดวงจึงอยู่ใกล้กันมาก โดยอยู่ใกล้กว่า ดาวพุธถึงดวงอาทิตย์ประมาณ 50 เท่า ความใกล้ชิดดังกล่าวหมายความว่า ดาวทั้งสองมีเส้นทางโคจรที่สั้น ส่งผลให้โคจรรอบกันทุก 3.6 ชั่วโมง
แปลและเรียบเรียงโดย
One To Many - A Brief Science
.
แหล่งอ้างอิง
[1] Binary star system with millisecond pulsar and a helium star companion discovered
[2] A pulsar-helium star compact binary system formed by common envelope evolution
โฆษณา