## Episode124: Kinesiology of the Hip Joint#7
Hip Rotators##
บทความนี้จะเป็นบทสุดท้ายของเรื่องกล้ามเนื้อรอบสะโพก ซึ่งจะพูดถึงกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่หมุนสะโพก แม้ว่าการหมุนสะโพกจะดูเหมือนเป็นการเคลื่อนไหวที่ไม่ค่อยสำคัญเท่าการงอ-เหยียด หรือการกาง-หุบ แต่จริงๆแล้วมีความสำคัญมากต่อการควบคุมการเคลื่อนไหวและการทรงตัวครับ
กล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่หมุนสะโพกออกด้านนอกหรือ "hip external rotators" ส่วนใหญ่จะเป็นกล้ามเนื้อที่อยู่ค่อนไปทางด้านหลังของสะโพก โดยมีกลุ่มที่เราเรียกว่า "deep external rotators" เป็นกลุ่มหลัก
deep external rotators ประกอบด้วย "piriformis", "superior gemellus", "inferior gemellus", "obturator internus", "obturator externus" และ "quadratus femoris" กล้ามเนื้อกลุ่มนี้มีขนาดเล็กแต่มี mechanical advantage ในการหมุนสะโพกดี เพราะวางตัวค่อนข้างตั้งฉากกับแกนการหมุน
กล้ามเนื้อกลุ่มนี้จะวางตัวอยู่ด้านหลังต่อ hip joint ในแนวราบ และเรียงตัวเป็นชั้นๆ ทำให้นอกจากจะหมุนสะโพกแล้ว ยังทำหน้าที่สำคัญในการ stabilize posterior hip joint โดยเฉพาะในท่ายืนและเดิน
นอกจาก deep external rotators แล้ว ยังมีกล้ามเนื้อมัดใหญ่อื่นๆที่ช่วย external rotation ด้วย เช่น posterior fiber ของ gluteus medius และ minimus, gluteus maximus รวมถึง biceps femoris ส่วน long head
ส่วนกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่หมุนสะโพกเข้าด้านในหรือ "hip internal rotators" จะมีน้อยกว่า และมักจะเป็นกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่หลักอย่างอื่น เช่น anterior fiber ของ gluteus medius และ minimus, tensor fasciae latae(TFL)
.
แรงในการหมุนสะโพกเข้าด้านในจะน้อยกว่าแรงหมุนออกด้านนอกประมาณ 70% ซึ่งสอดคล้องกับการใช้งานในชีวิตประจำวัน ที่เราต้องการ external rotation force มากกว่าเพื่อ stabilize hip joint และ control femoral position
การทำงานของ hip rotators มีความน่าสนใจมากในแง่ biomechanics เพราะมีบทบาทสำคัญในการควบคุมการเคลื่อนไหวใน transverse plane ซึ่งส่งผลต่อการเคลื่อนไหวของทั้ง kinetic chain
ในการเดิน hip rotators จะทำงานเพื่อควบคุมการหมุนของ femur และ pelvis ให้สัมพันธ์กัน เช่น ในช่วง loading response femur จะมีแนวโน้ม internal rotation กล้ามเนื้อ external rotators จึงต้องทำงานเพื่อควบคุมการเคลื่อนไหวนี้
ในขณะเดียวกัน pelvis ก็จะมีการหมุนในแนวราบสลับไปมาระหว่างการเดิน ทำให้ต้องมีการทำงานของทั้ง internal และ external rotators เพื่อควบคุมการเคลื่อนไหวนี้ให้เหมาะสม
การควบคุมการหมุนของสะโพกยังมีความสำคัญมากในการเล่นกีฬา โดยเฉพาะกีฬาที่มีการเปลี่ยนทิศทางบ่อยๆ เช่น เทนนิส บาสเกตบอล การทำงานของ hip rotators จะช่วยควบคุมการเคลื่อนไหวและป้องกันการบาดเจ็บ
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือในนักกีฬาที่มี hip external rotators อ่อนแรง มักจะมี excessive hip internal rotation และ adduction ในท่ายืนขาเดียว ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงของการบาดเจ็บที่เข่า เช่น patellofemoral pain syndrome หรือ ACL injury เป็นต้นครับ
นอกจากนี้ hip rotators ยังมีความสัมพันธ์กับอาการปวดหลังด้วย เพราะถ้ามีความผิดปกติของการทำงานของกล้ามเนื้อกลุ่มนี้ จะทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของ movement pattern ที่ส่งผลต่อ lumbar spine
สิ่งที่น่าสนใจอีกอย่างคือความสัมพันธ์ระหว่าง hip rotators กับกล้ามเนื้อมัดอื่นๆ เช่น gluteus maximus นอกจากจะเป็น hip extensor แล้ว ยังเป็น external rotator ที่แข็งแรง ในขณะที่ TFL นอกจากจะเป็น hip flexor แล้ว ยังเป็น internal rotator
การทำงานร่วมกันของกล้ามเนื้อเหล่านี้ทำให้เกิดการควบคุมการเคลื่อนไหวที่ซับซ้อน และถ้ามีปัญหาที่กล้ามเนื้อมัดใดมัดหนึ่ง ก็อาจส่งผลต่อการทำงานของมัดอื่นๆได้
ดังนั้นในการรักษาผู้ป่วยที่มีปัญหาการเคลื่อนไหวของสะโพก เราจึงต้องประเมินการทำงานของกล้ามเนื้อท้้ง 3 plane ไม่ใช่ดูแค่การทำงานใน plane ใด plane หนึ่งเท่านั้นครับ
ถ้าชอบเนื้อหาแบบนี้ผมฝากกด like กดแชร์ กดติดตามเพจphysioupskillด้วยนะครับ ส่วนถ้าใครมีข้อสงสัยอะไรก็commentไว้ด้านล่างได้เลยครับ
_PhysioUpskill_
#Physioupskill
⭐สำหรับใครที่อยากเรียนรู้เพิ่มเติม สามารถอ่านบทความอื่นๆได้ที่ https://physioupskill.com/บทความ/ หรือดูรายละเอียดคอร์สเรียนของเพจได้ที่ https://physioupskill.com/คอร์สเรียน/ ได้เลยครับ
Ref.
Neumann, D. A. (2017). Kinesiology of the musculoskeletal system: Foundations for Rehabilitation. Mosby.
Powers, C. M. (2010). The influence of abnormal hip mechanics on knee injury: a biomechanical perspective. journal of orthopaedic & sports physical therapy.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
