25 มิ.ย. เวลา 04:30 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

🌙 เหมืองบนดวงจันทร์ | ขุมทรัพย์ล้านล้าน, กฎหมายอวกาศ, และสมรภูมิแห่งอนาคตที่ไทยต้องจับตา

ภาพการทำเหมืองบนดวงจันทร์อาจฟังดูเหมือนหนังไซไฟ แต่ถ้าเราบอกว่ามีขุมทรัพย์แพลทินัมและโลหะมีค่ามูลค่ากว่า 1 ล้านล้านดอลลาร์ ซ่อนอยู่ในหลุมอุกกาบาตบนนั้นจริงๆ ล่ะครับ? แต่ปัญหาใหญ่คือ... การไปขุดมันขึ้นมาอาจขัดต่อกฎหมายอวกาศ และกำลังจะกลายเป็นสมรภูมิแห่งใหม่ของมหาอำนาจโลก
แล้วประเทศไทยที่เพิ่งจรดปากกาลงนามใน "ข้อตกลงอวกาศ" ครั้งสำคัญไป อยู่ตรงไหนของสมการนี้?
🌕 แผนที่ขุมทรัพย์บนดวงจันทร์
การศึกษาชิ้นใหม่ได้เปิดเผยความเป็นไปได้ที่น่าทึ่งว่า ในหลุมอุกกาบาตบนดวงจันทร์อาจมีแร่ในกลุ่มแพลทินัมซ่อนอยู่ ซึ่งเป็นมรดกที่ตกทอดมาจากดาวเคราะห์น้อยโลหะที่เคยพุ่งชนในอดีต
ทีมนักวิจัยนำโดย จายันธ์ เชนนามังคลาม (Jayanth Chennamangalam) ได้สร้างแบบจำลองและพบว่า จากหลุมอุกกาบาตกว่า 1.3 ล้านหลุมบนดวงจันทร์ อาจมีเกือบ 6,500 หลุม ที่เกิดจากดาวเคราะห์น้อยที่มีแร่ธาตุในปริมาณที่คุ้มค่าเชิงพาณิชย์!
"นี่หมายความว่าอาจมีหลุมอุกกาบาตบนดวงจันทร์ที่มีเศษซากแร่จากดาวเคราะห์น้อย มากกว่าจำนวนดาวเคราะห์น้อยที่มีแร่ซึ่งเราสามารถเข้าถึงได้เสียอีก" เชนนามังคลามกล่าว
หลายคนอาจคิดว่าการทำเหมืองบนดาวเคราะห์น้อยนั้นดูเท่กว่า แต่ในทางเทคนิคแล้ว การทำเหมืองบนดวงจันทร์นั้นง่ายกว่ามาก ทั้งในแง่ ระยะทางที่ใกล้กว่า และ แรงโน้มถ่วง ที่ช่วยให้การขุดเจาะทำได้ง่ายกว่าบนดาวเคราะห์น้อยที่แทบจะไร้แรงโน้มถ่วงโดยสิ้นเชิง
แต่ในขณะที่ด้านเทคนิคดูเหมือนจะ "ง่ายกว่า"... ด้านกฎหมายกลับ "ยากกว่า" อย่างมหาศาล
⚖️ The Great Game: สมรภูมิแห่งใหม่ในกฎหมายอวกาศ
อุปสรรคที่แท้จริงไม่ใช่เทคโนโลยี แต่เป็นกฎหมายครับ สนธิสัญญาอวกาศ (Outer Space Treaty of 1967) ซึ่งเป็นกฎหมายหลักของโลกยังคงระบุไว้อย่างชัดเจนว่า "อวกาศส่วนนอก รวมถึงดวงจันทร์และวัตถุท้องฟ้าอื่นๆ ไม่อยู่ภายใต้การถือครองแห่งชาติ" หรือพูดง่ายๆ คือ ไม่มีใครเป็นเจ้าของดวงจันทร์ได้
แต่ช่องโหว่ทางกฎหมายที่ยังเป็นที่ถกเถียงกันอย่างรุนแรงคือ: การที่ "บริษัทเอกชน" เข้าไปทำเหมือง ถือเป็นการ "ถือครองแห่งชาติ" หรือไม่?
เพื่อแก้ปัญหานี้ สหรัฐอเมริกาได้พยายามสร้างกรอบการทำงานใหม่ที่เรียกว่า "ข้อตกลงอาร์ทิมิส" (Artemis Accords) ซึ่งจะอนุญาตให้มีการแสวงหาผลประโยชน์จากทรัพยากรในอวกาศในเชิงพาณิชย์ได้ โดยอ้างว่าเป็นการส่งเสริมการสำรวจอวกาศอย่างสันติและโปร่งใส
ณ ตอนนี้ (กลางปี 2568) มีกว่า 50 ประเทศได้ลงนามแล้ว แต่ จีนและรัสเซีย สองมหาอำนาจด้านอวกาศที่สำคัญ ไม่ได้เข้าร่วม โดยมองว่าข้อตกลงอาร์ทิมิสเป็นการผลักดันกรอบกติกาของสหรัฐฯ และอาจเป็นการบ่อนทำลายสนธิสัญญาอวกาศเดิม ทั้งสองประเทศกำลังผลักดันสถานีวิจัยบนดวงจันทร์ของตัวเอง (ILRS) ซึ่งมีแนวทางที่แตกต่างออกไป
สถานการณ์นี้ได้เปลี่ยนให้ดวงจันทร์กลายเป็นสมรภูมิทางภูมิรัฐศาสตร์แห่งใหม่ ที่อาจนำไปสู่การ "ตื่นทอง" ในอวกาศโดยที่ยังไม่มีกติกาที่เป็นที่ยอมรับของทุกฝ่าย
🏡 จุดยืนของไทยใน "ข้อตกลงอาร์ทิมิส"
เรื่องนี้ส่งผลโดยตรงต่ออนาคตของประเทศไทยครับ เพราะเมื่อปลายปี 2567 ประเทศไทยได้ลงนามในข้อตกลงอาร์ทิมิส เป็นหนึ่งในประเทศแรกๆ ของอาเซียน
การลงนามครั้งนี้เป็นการแสดงจุดยืนที่ชัดเจนว่าไทยพร้อมที่จะร่วมมือกับสหรัฐฯ และชาติพันธมิตรในการสำรวจและใช้ประโยชน์จากอวกาศ ซึ่งอาจเปิดโอกาสให้เราเข้าถึงเทคโนโลยี, องค์ความรู้, และมีส่วนร่วมใน "เศรษฐกิจอวกาศ" (Space Economy) ที่กำลังจะเติบโตอย่างก้าวกระโดดในอนาคต
อย่างไรก็ตาม มันก็มาพร้อมกับความท้าทายในการวางตัวท่ามกลางความขัดแย้งของมหาอำนาจ และโจทย์ใหญ่ที่สังคมไทยต้องเริ่มให้ความสนใจอย่างจริงจังว่า เราจะใช้ประโยชน์จากการตัดสินใจครั้งนี้ และเตรียมความพร้อมเพื่อปกป้องผลประโยชน์ของชาติในยุคใหม่ของอวกาศได้อย่างไร
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ ขุมทรัพย์ดวงจันทร์: งานวิจัยประเมินว่าอาจมีแพลทินัมและโลหะมีค่ามูลค่ากว่า 1 ล้านล้านดอลลาร์ ซ่อนอยู่ในหลุมอุกกาบาตบนดวงจันทร์
✅ เหมืองที่ใกล้กว่า: การทำเหมืองบนดวงจันทร์อาจทำได้ง่ายกว่าทางเทคนิคเมื่อเทียบกับการทำเหมืองบนดาวเคราะห์น้อย
✅ อุปสรรคทางกฎหมาย: ปัญหาใหญ่ที่สุดคือความคลุมเครือของสนธิสัญญาอวกาศปี 1967 ที่ห้ามการ "ถือครอง" ดวงจันทร์
✅ ความขัดแย้งของมหาอำนาจ: ข้อตกลงอาร์ทิมิสที่พยายามแก้ปัญหานี้ ยังไม่ได้รับการยอมรับจากมหาอำนาจอย่างจีนและรัสเซีย ทำให้เกิดความไม่แน่นอนสูง
✅ อนาคตที่ต้องร่วมกำหนด: โลกจำเป็นต้องสร้างกติกาที่เป็นธรรมร่วมกันโดยเร็ว ก่อนที่การ "ตื่นทอง" ในอวกาศจะเริ่มต้นขึ้น
💖 มาช่วยกันขับเคลื่อน "Witly" กันครับ!
การสำรวจพรมแดนใหม่ๆ อย่างการทำเหมืองบนดวงจันทร์ ไม่ได้ต้องการแค่จรวด แต่ต้องการ "แผนที่" ทั้งทางวิทยาศาสตร์และกฎหมาย...
ป้าหมายของ Witly ก็เช่นกัน คือการทำหน้าที่เป็น "นักสำรวจ" และ "นักเขียนแผนที่" ที่จะนำทางคุณผ่านพรมแดนความรู้ที่ซับซ้อน
ทุกการสนับสนุนผ่าน "ค่ากาแฟ" ของคุณ คือ "เชื้อเพลิง" สำหรับการเดินทางครั้งนี้ เพื่อให้เราสามารถสำรวจและสร้างแผนที่ความรู้ให้ทุกคนต่อไปครับ
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
ในเมื่อประเทศไทยได้เลือกเส้นทางด้วยการลงนามในข้อตกลงอาร์ทิมิสแล้ว คุณคิดว่าอะไรคือ "ก้าวแรก" ที่สำคัญที่สุดที่ไทยควรทำต่อจากนี้ เพื่อให้เราได้ประโยชน์สูงสุดและไม่กลายเป็นเพียง "ผู้ตาม" ในสมรภูมิอวกาศแห่งใหม่นี้?
มาแบ่งปันมุมมองกันในคอมเมนต์... และถ้าเรื่องราวนี้น่าสนใจ กดบันทึกไว้อ่าน 📌 หรือแชร์ไปชวนเพื่อนคุยต่อนะครับ 🚀
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Chennamangalam, J., et al. (2025). On ore-bearing asteroid remnants in lunar craters. Planetary and Space Science. http://doi.org/pqgt

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา