[BETTERCM] 👥บทบาทของเภสัชกรในการจัดการภาวะวิกฤตและภัยพิบัติที่เกิดจากมนุษย์ ตามคำแถลงมาตรฐานวิชาชีพของสหพันธ์เภสัชสากล (FIP) เภสัชกรมีบทบาทสำคัญในการรับมือภาวะวิกฤต โดยเฉพาะภัยพิบัติที่มนุษย์สร้างขึ้น เช่น อุบั

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

•

25 ก.ค. เวลา 02:32 • สุขภาพ

👥บทบาทของเภสัชกรในการจัดการภาวะวิกฤตและภัยพิบัติที่เกิดจากมนุษย์

ตามคำแถลงมาตรฐานวิชาชีพของสหพันธ์เภสัชสากล (FIP) เภสัชกรมีบทบาทสำคัญในการรับมือภาวะวิกฤต โดยเฉพาะภัยพิบัติที่มนุษย์สร้างขึ้น เช่น อุบัติเหตุสารเคมี การก่อการร้าย หรือสงคราม ผ่านการทำงาน 5 ด้านหลัก ดังนี้

1. การรักษาการเข้าถึงยาจำเป็น

- จัดหายาและเวชภัณฑ์ฉุกเฉิน ทั้งผ่านช่องทางปกติหรือระบบขนส่งพิเศษ

- บริหารสต็อกยา ให้เพียงพอระหว่างและหลังเกิดภัยพิบัติ

- จัดการห่วงโซ่อุปทาน เพื่อป้องกันการขาดแคลน

2. ให้คำปรึกษาด้านยาและสุขภาพ

- ให้คำแนะนำเรื่อง การใช้ยาให้ปลอดภัย ในสภาวะวิกฤต

- แนะนำวิธีการ เก็บรักษายา ที่อาจได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติ (เช่น ยาที่ต้องควบคุมอุณหภูมิ)

- ประเมินผลกระทบของภัยพิบัติต่อประสิทธิภาพยา (เช่น ยาที่สัมผัสสารเคมีหรือรังสี)

3. การเตรียมความพร้อมรับมือภัยพิบัติ

- ระบุความเสี่ยง ของภัยพิบัติที่อาจเกิดขึ้นในชุมชน

- จัดทำแผนปฏิบัติการ และบูรณาการกับแผนระดับชาติ

- เสนอรายการยาสำหรับสต็อกฉุกเฉิน

4. การตอบสนองและฟื้นฟูหลังวิกฤต

- ช่วยคัดแยกผู้ป่วย และให้การรักษาเบื้องต้น

- จัดเตรียมวัคซีนและยาจำเป็น เช่น ยาฆ่าเชื้อ ยากลุ่ม antidote

- ปรับรูปแบบการจ่ายยา ตามทรัพยากรที่เหลืออยู่

- สนับสนุนด้านจิตใจ แก่ผู้ประสบภัย

5. การสื่อสารและให้ความรู้

- เตรียมข้อมูลเกี่ยวกับ การป้องกันโรค และการใช้ยาที่ปลอดภัย

- ให้ความรู้แก่ เจ้าหน้าที่กู้ภัยและประชาชน

- แจ้งเตือนเรื่อง อันตรายจากสารเคมี/รังสี

บทบาทเฉพาะในภัยพิบัติ CBRN (สารเคมี-ชีวภาพ-รังสี-นิวเคลียร์)

- ช่วยกระบวนการลดการปนเปื้อน

- จ่ายยาต้านพิษ และจัดการผู้สัมผัสรังสี

- ตรวจสอบความปลอดภัยของยา ที่อาจปนเปื้อนสารอันตราย

🧑‍🔬เภสัชกรในภารกิจการแพทย์เพื่อมนุษยธรรม

การทำงานในชุมชนขาดแคลนทั้งในและต่างประเทศ ทำให้เภสัชกรได้ช่วยเหลือผู้ที่ไม่สามารถเข้าถึงบริการสาธารณสุขได้ โดยมีบทบาทสำคัญ ดังนี้

- เตรียมยาและเวชภัณฑ์ ให้สอดคล้องกับความต้องการของพื้นที่

- จัดทำฉลากยาและคำแนะนำ เป็นภาษาท้องถิ่น

- ให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้ยา แก่ผู้ป่วยและทีมงาน

- ตรวจสอบคลังยา และปรับแผนการรักษาตามหลักฐานทางการแพทย์

🔰หลักจริยธรรมที่เภสัชกรต้องคำนึง

- ให้ความช่วยเหลือตามความจำเป็น ของผู้ประสบภัยเป็นหลัก

- ปฏิบัติตามนโยบายรัฐบาล และขอบเขตวิชาชีพ

- ให้การดูแลด้วยความเห็นอกเห็นใจ

😀เภสัชกรจึงไม่เพียงเป็นผู้จัดหายา แต่เป็นส่วนสำคัญในการฟื้นฟูสุขภาพ และความหวังให้ชุมชนในภาวะวิกฤต

รวมทั้งเป็นกำลังสำคัญในการเพิ่มความยืดหยุ่นของชุมชนในการรับมือภัยพิบัติ ผ่านการทำงานแบบบูรณาการทั้งด้านยา การสื่อสาร และการสนับสนุนจิตใจ โดยยึดหลักจริยธรรมวิชาชีพเป็นแนวทาง

💢Role of the pharmacist in disaster management

FIP Council in Brazil, August 2006

https://www.fip.org/file/1472

Responding to the Call: The Pharmacist’s Role in Disaster Responses and Medical Missions

https://issuu.com/wdms/docs/wdms_worcestermedicine_dec_2022_final_digital_1.20/s/17942136

ภาพ Cover จาก https://www.theguardian.com/australia-news/2023/apr/25/threat-to-your-safety-ama-campaigning-against-pharmacists-prescribing-medication-for-minor-conditions

เภสัชกรรมชุมชน: การดูแลผู้ลี้ภัยที่ผ่านประสบการณ์สงคราม

ความท้าทายด้านสุขภาพของผู้ลี้ภัย

ผู้ลี้ภัยจากสงครามต้องเผชิญอุปสรรคหลายประการในการเข้าถึงบริการสุขภาพ:

- อุปสรรคทางภาษา และความแตกต่างทางวัฒนธรรม

- บาดแผลทางจิตใจ จากประสบการณ์ความรุนแรง

- ความไม่ไว้วางใจ ในระบบราชการและบุคคลแปลกหน้า

- ความเชื่อเกี่ยวกับยา ที่อาจแตกต่างจากหลักการทางการแพทย์

กรณีศึกษา: ชาวกัมพูชา-อเมริกันในรัฐคอนเนตทิคัต

จากการทำงานกับผู้รอดชีวิตจากระบอบเขมรแดง พบพฤติกรรมการใช้ยาที่น่ากังวล:

1. ความคาดหวังที่จะได้รับยา สำหรับทุกอาการเจ็บป่วย

2. การใช้ยาไม่ต่อเนื่อง หยุดเมื่ออาการดีขึ้น

3. ปรับขนาดยาเอง เมื่อพบผลข้างเคียง

4. แบ่งปันยา กับคนในครอบครัวและเพื่อน

บทเรียนสำคัญสำหรับการดูแลผู้ลี้ภัย

1. การทำงานผ่านบุคคลที่ชุมชนไว้วางใจ

- อาสาสมัครสุขภาพชุมชน (Community Health Workers) ที่พูดภาษาและเข้าใจวัฒนธรรม

- สร้างความสัมพันธ์ในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย เช่น บ้านผู้ป่วย

2. ความเข้าใจเชิงวัฒนธรรม

- เรียนรู้วิธีการแสดงความเคารพแบบดั้งเดิม (เช่น การไหว้ "สำเพา")

- ทำความเข้าใจคำอธิบายอาการเฉพาะวัฒนธรรม:

* "สปัก" = อาการปลายประสาทอักเสบ

* "กโดว์กบาล" = อาการร้อนในหัว

* "เปลือ" = อาการหลงลืม

3. กระบวนการให้คำปรึกษาด้านยา

- ตรวจสอบยาทุกชนิดที่ใช้ รวมถึงสมุนไพรและอาหารเสริม

- ใช้การสื่อสารผ่านวิดีโอคอลกับล่ามชุมชน

- อธิบายด้วยภาษาที่เข้าใจง่าย ปราศจากศัพท์เทคนิค

ผลลัพธ์ที่ได้

- แก้ไขปัญหาด้านยาได้มากกว่า 80%

- ผู้ป่วยสามารถใช้ยาได้ถูกต้องและสม่ำเสมอมากขึ้น

- สร้างความไว้วางใจระหว่างระบบสุขภาพกับชุมชนผู้อพยพ

ข้อเสนอแนะสำหรับการดูแลผู้ลี้ภัยกลุ่มใหม่

1. จัดระบบล่ามสุขภาพชุมชนที่ผ่านการฝึกอบรม

2. พัฒนาคู่มืออาการเจ็บป่วยและคำศัพท์ทางการแพทย์เฉพาะกลุ่มภาษา

3. สร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างเภสัชกรและองค์กรชุมชน

4. อบรมบุคลากรสาธารณสุขเรื่องการดูแลที่คำนึงถึงบาดแผลทางใจ (Trauma-informed Care)

สรุป

แบบอย่างการทำงานกับชุมชนชาวกัมพูชาแสดงให้เห็นว่า การผสมผสานความเชี่ยวชาญด้านเภสัชกรรม กับความเข้าใจเชิงวัฒนธรรม สามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงที่แท้จริง โดยเฉพาะในกลุ่มประชากรที่เปราะบางจากประสบการณ์สงคราม วิธีการนี้สามารถปรับใช้ได้กับผู้ลี้ภัยกลุ่มใหม่จากทั่วโลกที่ต้องการการดูแลสุขภาพอย่างเข้าใจและเข้าถึงได้

https://theconversation.com/scientists-at-work-how-pharmacists-and-community-health-workers-build-trust-with-cambodian-genocide-survivors-178503

เภสัชกรในสนามรบ: เสียงจากเบรุตในช่วงวิกฤต

ชีวิตใต้เสียงระเบิด

ดิอานา ชอว์กี เภสัชกรหญิงวัย 28 ปี จากร้านยา LunaPharm ในเขต Ain Al Mraiseh ชานเมืองเบรุต เล่าถึงประสบการณ์ทำงานท่ามกลางความขัดแย้งระหว่างอิสราเอล-เฮซบอลเลาะห์:

- ได้ยินเสียงโดรนและเสียงประกาศจากอากาศตลอดเวลา

- ต้องปิดร้านเป็นระยะเมื่อมีการเตือนภัย

- ตรวจสอบข่าวสารอย่างต่อเนื่องเพื่อประเมินความปลอดภัย

ความท้าทายในการทำงาน:

1. ปัญหาความปลอดภัย

- อาคารที่ตั้งร้านยาต้องถูกอพยพหลายครั้ง

- ถนนว่างเปล่าในช่วงบ่ายเนื่องจากประชาชนกลัวออกนอกบ้าน

2. การขาดแคลนยา

- คลังยากระจุกตัวในพื้นที่เสี่ยง

- ยาจำเป็นหลายชนิดขาดสต็อก โดยเฉพาะยาควบคุมเช่น Xanax

- ต้องใช้ยาทดแทนซึ่งผู้ป่วยบางรายไม่ยอมรับ

3. ความเครียดของผู้ป่วย

- ผู้สูงอายุตื่นตระหนกเมื่อไม่มียารักษาโรคเรื้อรัง

- ผู้ลี้ภัยจากพื้นที่อื่นไม่คุ้นเคยกับเภสัชกรคนใหม่

การปรับตัวของวิชาชีพ:

- สมาคมเภสัชกรรมเลบานอนอนุญาตให้ร้านยาที่เสียหายสามารถโอนยาที่เหลือไปจำหน่ายที่ร้านอื่นได้

- เภสัชกรต้องทำงานร่วมกับ NGOs เพื่อจัดหายาให้ศูนย์พักพิง

- ให้คำปรึกษาผ่านช่องทางออนไลน์เมื่อไม่สามารถพบปะได้

มุมมองจากผู้ปฏิบัติงาน:

"วันที่ยากที่สุดคือการเห็นผู้คนไร้บ้าน ไร้แพทย์ประจำตัว และเข้าถึงยาไม่ได้ มันทำลายใจมาก" ชอว์กีกล่าว พร้อมเสริมว่าเธอและเพื่อนร่วมงานต้องสลับระหว่างการตรวจสอบความปลอดภัยของครอบครัวกับการดูแลผู้ป่วย

บทเรียนสำหรับวงการเภสัชกรรม:

1. จำเป็นต้องมีแผนรับมือวิกฤตสำหรับร้านยาในพื้นที่เสี่ยง

2. ควรจัดระบบกระจายยาสำรองในหลายพื้นที่

3. ฝึกทักษะการสื่อสารกับผู้ป่วยในภาวะวิกฤต

4. พัฒนาเครือข่ายระหว่างเภสัชกรในพื้นที่ขัดแย้ง

แม้จะมีการหยุดยิงเมื่อ 27 พฤศจิกายน 2024 แต่ชอว์กียังคงทำงานอย่างหนักเพื่อฟื้นฟูระบบการจัดหายาให้กลับสู่ปกติ พร้อมกล่าวทิ้งท้ายว่า "ในสงคราม ยาไม่ใช่แค่การรักษา แต่เป็นความหวังของผู้คน"

https://www.chemistanddruggist.co.uk/news/beirut-a-pharmacy-during-conflict-GAFIQY4SSVFAJIIVC5TAN22PQE/

เภสัชกรอินเดียผู้ยืนหยัดในยูเครน ได้รับเกียรติสูงสุดจากรัฐบาล

การตัดสินใจที่กล้าหาญ

เมื่อรัสเซียบุกยูเครนในเดือนกุมภาพันธ์ 2022 รัฐบาลอินเดียได้อพยพประชาชนกว่า 18,000 คนออกจากประเทศ แต่นายบริเจนดรา ราณา ชายชาวอินเดียวัย 50 ปี ผู้อยู่อาศัยในเมืองคาร์คิฟซึ่งอยู่ห่างจากชายแดนรัสเซียเพียง 60 กม. ได้ตัดสินใจ อยู่ต่อเพื่อช่วยเหลือประชาชนยูเครน

ผลงานที่โดดเด่น

บริษัทเภสัชกรรม "อนันตา เมดิแคร์" ของนายราณาได้จัดหายาจำเป็นให้กับทั้งทหารและประชาชนตลอดช่วงสงคราม โดยเฉพาะ:

- ยาปฏิชีวนะ ซึ่งคิดเป็น 70% ของยาที่นำเข้าจากรัฐราชสถานผ่านโปแลนด์

- ยารักษาโรคทั่วไป เช่น หวัด ไข้ โรคหัวใจ

- ส่งเสริมอาหารพื้นฐาน เช่น ผลไม้ นม ไข่ ให้กับผู้พลัดถิ่น

รางวัลเกียรติยศ

นายราณาได้รับ "เหรียญเกียรติยศ" จากนายพลวาเลรี ซาลุจนี ผู้บัญชาการทหารสูงสุดของยูเครน ซึ่งเป็นหนึ่งในรางวัลพลเรือนสูงสุดของประเทศ สำหรับการช่วยเหลือด้านการแพทย์และการเป็นอาสาสมัครในช่วงสงคราม

ชีวิตในสนามรบ

ครอบครัวของนายราณาต้องเผชิญกับ:

- การโจมตีทางอากาศเกือบทุกวัน

- อาคารที่พักซึ่งเดิมสูง 24 ชั้น ถูกโจมตีจนเหลือเพียง 5 ชั้น

- เสียงไซเรนเตือนภัยที่มักมาช้ากว่าการโจมตีจริง

จิตสำนึกแห่งหน้าที่

นายราณากล่าวว่า "อินเดียคือมาตุภูมิ แต่ยูเครนก็คือบ้านของฉันเช่นกัน" โดยเรียกการทำงานของเขาว่าเป็น "kartavya" (ภาษาฮินดี แปลว่า หน้าที่) ที่จะต้องช่วยเหลือประเทศที่เขาใช้ชีวิตมากว่า 30 ปี

แม้ยูเครนจะยังเผชิญความไม่แน่นอน แต่เภสัชกรผู้นี้ยืนยันว่าจะไม่ละทิ้งประชาชนที่กำลังทุกข์ทน "ความคิดที่จะจากยูเครนไม่เคยแม้แต่จะผุดขึ้นในหัวของผม" เขากล่าวทิ้งท้ายด้วยความมั่นใจ

https://www.independent.co.uk/news/world/europe/ukraine-military-honour-brijendra-rana-kharkiv-b2277324.html

...

BETTERCM 2025.07.25

โฆษณา

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน

👥บทบาทของเภสัชกรในการจัดการภาวะวิกฤตและภัยพิบัติที่เกิดจากมนุษย์

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน