🛑 ซ่อมทางเท้า หรือซ้ำทางศรัทธา?
วัฏจักรซ่อม–สร้าง–รื้อ…ของจริง หรือพิธีกรรมทางงบประมาณ?
“กระเบื้องที่ยังไม่ได้วาง ก็เกลื่อนทางเท้าแล้ว”
ภาพที่คุณผู้อ่านเห็นจากรูปถ่ายด้านบน — กองกระเบื้องที่ยังห่อพลาสติก, ถังปูน, กระสอบทราย, ป้ายลูกศรสีเหลือง, และทางเท้าที่เพิ่งวางใหม่ — อาจดูเป็นเรื่องปกติในเมืองใหญ่ที่พัฒนาไม่หยุด
แต่ในความจริงกลับมีคำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบ...
* ทำไมเราต้องซ่อมทางเท้าเดิม ๆ ทุกปี?
* ทำไมทางเท้าที่เพิ่งปู ยังไม่ทันเดิน ก็เริ่มพัง?
* และทำไมประชาชนถึงเริ่มรู้สึกว่า “ความไม่โปร่งใส” กลายเป็นเรื่องที่สังคมคุ้นเคยเสียแล้ว?
สิ่งเหล่านี้อาจดูเหมือนเรื่องเล็กน้อยเมื่อมองในมุมภาพรวมของเมือง แต่กลับสะท้อนภาพของระบบที่บิดเบี้ยว — ระบบที่ไม่ได้ออกแบบมาเพื่อคนเดินเท้า แต่กลับเอื้อให้ “คนเดินเรื่อง” ได้ประโยชน์จากงบประมาณซ้ำซาก
====
🧱 แผ่นต่อแผ่น ที่สะท้อนความศรัทธาต่อระบบ
หากมองเฉพาะผิวเผิน ภาพเหล่านี้อาจเป็นเพียง “งานพัฒนาเมือง” แต่ถ้ามองให้ลึกลงไปในแต่ละแผ่นกระเบื้อง จะเห็นคำถามที่ฝังลึก?
* ทำไมต้องวาง Braille Block สีเหลืองซ้ำ ๆ แม้ยังไม่มีใครใช้ได้จริง?
* ทำไมวัสดุใหม่กลับติดตั้งได้ไม่เรียบตั้งแต่วันแรก?
* ทำไมทุกอย่างดูเสร็จ แต่กลับไม่พร้อมใช้?
* และทำไมเราไม่เคยเห็นการตรวจสอบหลังเสร็จงานเลย?
ถ้าแผ่นกระเบื้องแต่ละแผ่นคือ “หลักฐาน” ของความพยายามพัฒนาเมือง ระบบการทำงานของเราก็อาจต้องถูกตั้งคำถามอย่างหนักว่ามันสร้างอะไรได้จริงบ้างนอกจาก “ภาพลักษณ์ที่พอดูได้จากมุมบน”
ปัญหาไม่ใช่แค่เรื่องของ “วัสดุ” หรือ “ฝีมือช่าง” แต่คือ กระบวนการคิด การบริหาร และระบบตรวจสอบ ที่ยังวนอยู่ในโหมด “ของมันต้องซ่อม” มากกว่า “ของมันต้องใช้ได้จริง” — โหมดที่มองทุกงานเป็นเช็กลิสต์ ไม่ใช่ภารกิจเพื่อผู้ใช้
====
💸 เมื่อการรื้อ เริ่มก่อนผลลัพธ์จะปรากฏ?
ปรากฏการณ์ทางเท้าซ้ำซากในทุกๆ ปี เกิดขึ้นท่ามกลางความรู้สึกหมดศรัทธาที่ลึกขึ้นเรื่อยๆ
* คนแก่และผู้พิการยังเดินไม่ได้อย่างปลอดภัย
* ทางเท้าใหม่ แต่ฝาท่อเดิมยังคงต่างระดับ
* พื้นทางเท้าผิวไม่เรียบ เดินลื่นง่าย พังง่าย
* งบประมาณซ่อมประจำปีเพิ่มขึ้น แต่คุณภาพการใช้งานกลับลดลง
คำถามคือ…นี่คือปัญหาทางเทคนิค หรือคือ “ระบบที่ผลิตความล้มเหลว” ซ้ำซาก?
* หลายฝ่ายตั้งข้อสังเกตว่า การจัดซื้อจัดจ้างในระบบราชการนั้นเอื้อต่อการใช้งบประมาณซ้ำ เพราะยิ่งมีงบมาก ยิ่งมีโอกาสให้ผู้มีส่วนได้เสียเข้าไปเกี่ยวข้อง ขณะที่ประชาชนกลับเข้าไม่ถึงกระบวนการตรวจรับงาน
* น่าเศร้าที่หลายคนรู้สึกว่า “ทางเท้าที่พังเร็ว” กลายเป็น “โมเดลธุรกิจที่ยั่งยืน” สำหรับบางกลุ่มคน
* นี่จึงไม่ใช่แค่เรื่องทางเท้า แต่คือ วิกฤตศรัทธาในกระบวนการใช้งบประมาณของรัฐ — เมื่อโครงการดีๆ ถูกทำลายด้วยพฤติกรรมเดิม ๆ ที่ไม่เคยถูกลงโทษหรือเปลี่ยนแปลง
====
📉 เมื่อภาพลักษณ์ล้ม เหลือเพียงความไว้ใจที่รั่วไหล
“ทำไมคนไม่ดีถึงได้ดีเต็มบ้านเต็มเมือง?”
นี่ไม่ใช่แค่คำบ่นของผู้ใหญ่ในร้านกาแฟ แต่เป็นประโยคที่สะท้อนอารมณ์ของประชาชนจำนวนมากที่รู้สึกว่า “ตรวจสอบอะไรไม่ได้เลย” ในประเทศที่ระบบตรวจสอบภายในอ่อนแอ และระบบร้องเรียนไม่มีฟัน
* เมื่อวัดที่เราเคยบริจาคตกเป็นข่าวเรื่องเงินทอน...
* เมื่อโครงการสาธารณะเต็มไปด้วยของไม่ได้มาตรฐาน...
* และเมื่อแผ่นทางเท้าใหม่ยังไม่ทันแน่น ก็ต้องรื้อแล้ววางใหม่ซ้ำอีก…
สิ่งเหล่านี้กัดเซาะศรัทธาที่ประชาชนมีต่อคำว่า "คนดี"
* ความโปร่งใสจึงไม่ใช่แค่เรื่องการเมือง แต่เป็น "ทุนทางสังคม" ที่ใช้หล่อเลี้ยงความไว้ใจระหว่างประชาชนกับรัฐ — และตอนนี้มันกำลังร่อยหรอลงอย่างเงียบๆ จนกลายเป็นความเฉยชา
"เมื่อเราหยุดตั้งคำถาม ศรัทธาก็หยุดทำงาน"
====
🧭 ทางออก? เมื่อทางเท้าที่ดี เริ่มจากสังคมที่ไม่ยอมจำนน
จะมีวิธีใดเปลี่ยนวงจร “ซ่อม–สร้าง–รื้อ–ซ้ำ” นี้ได้?
คำตอบอาจเริ่มต้นที่ “การไม่ยอมรับว่านี่คือเรื่องปกติ”
1. เริ่มต้นจากการตั้งคำถาม — ไม่ปล่อยผ่านคำว่า “ก็เป็นแบบนี้มานานแล้ว” ไม่รับวัฒนธรรม “งบปีหน้าค่อยแก้”
2. เรียกร้องการเปิดเผยข้อมูล — งบซ่อมแต่ละโครงการต้องโปร่งใส ตรวจสอบได้ เปิดให้สื่อมวลชนและประชาชนเข้าถึงในระดับละเอียด (เช่น สเปควัสดุ ราคาต่อหน่วย ตารางการติดตั้ง)
3. ติดตามผลงานจริง — ไม่ใช่ดูจากป้ายสวย หรือวันตัดริบบิ้น แต่ต้องพิสูจน์ผ่านคุณภาพของทางเท้าที่ใช้งานได้จริง โดยเฉพาะผู้ใช้งานที่มีข้อจำกัดทางร่างกาย เช่น ผู้สูงอายุ ผู้พิการ และผู้ใช้รถเข็น
4. สนับสนุนคนดีให้มีพลัง — องค์กรรัฐที่ทำงานดีต้องได้รับความร่วมมือ ไม่ใช่ถูกสาดความไม่ไว้วางใจไปหมดจนไม่เหลือใครที่ยืนอยู่ได้
บางที…การเปลี่ยนแปลงที่แท้จริงอาจไม่ได้เริ่มจากการ “รื้อทางเท้า” แต่อาจเริ่มจากการ “รื้อความเคยชิน” ของสังคมที่เงียบเกินไป และเริ่มพูดถึงคุณภาพในระดับ “ผู้ใช้จริง” แทนที่จะวัดกันแค่ภาพข่าวตอนเปิดตัว
“เพราะเมืองที่น่าอยู่ ไม่ใช่เมืองที่มีงบเยอะ…แต่คือเมืองที่ใช้งบได้อย่างถูกที่ ถูกคน และถูกเวลา”
#วันละเรื่องสองเรื่อง
#ทางเท้ากรุงเทพ
#งบประมาณแผ่นดิน
#รื้อเพื่ออะไร
#ตรวจสอบได้
#CivicEngagement
#PublicAccountabilit
#Corruption
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
