31 ส.ค. เวลา 13:00 • ปรัชญา

กระจ่างจิตแจ้งธรรมญาณ

บทวิเคราะห์ปรมัตถ์ :
หฤทัยสูตรในวิถีแห่งการ "ประจักษ์ญาณ คืนสู่องค์ธรรมมารดา"
เมื่อเรามองผ่านสายตาแห่งวิถีอนุตตรธรรม (`天道`) หฤทัยสูตรมิใช่เป็นเพียงบทอธิบายสภาวะแห่งความว่าง แต่ได้กลายเป็น "แผนที่การเดินทางกลับบ้าน" ของทุกดวงจิตญาณ เป็นการเปิดเผยกระบวนการ "ประจักษ์จิตเห็นแจ้งในญาณเดิมแท้" (明心見性 หมิงซินเจี้ยนซิ่ง) เพื่อ "กลับคืนสู่ความบริสุทธิ์ผ่องใสแต่เดิม" (回歸本來清淨) อันเป็นสภาวะเดียวกับองค์ธรรมมารดา (`老母`) ผู้เป็นต้นกำเนิดแห่งเราทั้งปวง
.
๑. `舍利子` (สารีบุตร) – เสียงเรียกแห่งจิตญาณดั้งเดิม
ในปริทรรศน์นี้ "สารีบุตร" คือนามสมมติของ "จิตเดิมแท้" หรือ "ธรรมญาณ" (本性) ของเราทุกคน เป็นดั่ง "พุทธบุตรดั้งเดิม" (`原胎佛子`) หรือประกายญาณอันศักดิ์สิทธิ์ที่แบ่งภาคมาจากองค์ธรรมมารดา ณ แดนนิพพานสถาน (`理天`) การที่พระสูตรเริ่มต้นด้วยการเอ่ยนามนี้ จึงเปรียบเสมือนเสียงเรียกจากพระปัญญาคุณ (องค์อวโลกิเตศวร) ที่กำลังปลุก "ธรรมญาณ" ในตัวเราให้ตื่นขึ้น เพื่อรับฟังเรื่องราวแห่งการกลับบ้านที่แท้จริง
.
๒. `色不異空,空不異色` (รูปมิได้ต่างไปจากสุญญตา; สุญญตามิได้ต่างไปจากรูป.) คือ การทลายคุกแห่งมายาโลก
`色` (รูป) :
คือ "โลกต่างแดน" หรือโลกิยภพแห่งนี้ ที่จิตญาณของเราได้มาจุติและหลงลืมบ้านเดิม ทุกสิ่งที่เราสัมผัสได้ด้วยกายเนื้อ—ทรัพย์สมบัติ, ร่างกาย, เกียรติยศ—ล้วนเป็น "รูป" ที่เหนี่ยวรั้งเราไว้
`空` (สุญญตา) :
คือสัจภาวะที่แท้จริงของโลกต่างแดนแห่งนี้ ว่ามัน "ว่าง" จากแก่นสารที่เที่ยงแท้ถาวร เป็นเพียงภาพมายาที่เกิดขึ้นและดับไป
.
การประจักษ์แจ้งว่า "รูปมิได้ต่างไปจากสุญญตา" คือก้าวแรกของการเดินทางกลับบ้าน เป็นการตระหนักรู้ว่า "คุก" ที่กักขังเราไว้นี้ แท้จริงแล้วลูกกรงของมันไม่มีอยู่จริง เป็นเพียงภาพลวงตาที่เรายึดมั่นถือมั่นไปเอง เมื่อปัญญาญาณนี้ปรากฏขึ้น อุปาทานความยึดมั่นในโลกิยะก็จะเริ่มคลายตัวลง
.
๓. `色即是空,空即是色` (รูปนั้นคือสุญญตา, สุญญตานั้นคือรูป) คือการประจักษ์แจ้งในธรรมญาณ (明心見性)
นี่คือกุญแจสำคัญสู่การ "เห็นแจ้งในญาณเดิมแท้" (見性)
การหยั่งรู้ในระดับนี้ลึกซึ้งยิ่งกว่าเดิม มันมิใช่แค่การเห็นว่าลูกกรงเป็นภาพลวงตา แต่คือการประจักษ์แจ้งว่า "เนื้อแท้ของลูกกรงนั้น ก็คืออิสรภาพนั่นเอง"
`色即是空`: รูปธรรมทั้งหลายที่เราเห็น แท้จริงแล้วก็คือสุญญตาในตัวเอง โลกิยภพมิใช่สิ่งที่ต้องหลีกหนี แต่คือธรรมะที่ปรากฏรูป
`空即是色`: สุญญตามิได้ว่างเปล่า แต่สามารถสำแดงเป็นรูปธรรมได้ไม่สิ้นสุด
เมื่อ "เห็นแจ้ง" เช่นนี้แล้ว โลกทั้งใบจะเปลี่ยนจาก "คุก" มาเป็น **"ธรรมสถาน" (`道場`)** ในทันที ทุกสรรพสิ่งที่เราประสบ ไม่ว่าดีหรือร้าย ล้วนคือการสำแดงธรรมขององค์ธรรมมารดา เป็นบทเรียนที่พระองค์ทรงเมตตาส่งมาเพื่อขัดเกลาเราให้กลับคืนสู่ความบริสุทธิ์ การบำเพ็ญธรรมจึงมิใช่การหนีโลก แต่คือการอยู่กับโลกด้วยความเข้าใจอย่างแท้จริง
.
๔. `受、想、行、識,亦復如是` (เวทนา, สัญญา, สังขาร, และวิญญาณ,
ก็ย่อมเป็นเช่นเดียวกันนั้นแล) คือการชำระมลทิน คืนสู่จิตบริสุทธิ์ (回歸本來清淨)
หลังจากที่ปัญญาญาณได้ทลายความหลงผิดที่มีต่อโลกภายนอก (`色`) แล้ว บัดนี้ก็ได้หวนแสงทวนส่องกลับมาสู่โลกภายใน นั่นคือกระบวนการ "ประจักษ์จิต" (明心 หมิงซิน)
`受、想、行、識` (เวทนา, สัญญา, สังขาร, วิญญาณ): คือ "นามขันธ์" ทั้งสี่ เปรียบเสมือน "ฝุ่นละออง" แห่งกรรมและกิเลสที่เกาะกุม "จิตเดิมแท้" ของเรามานานนับกัปป์อสงไขย มันคือสิ่งที่สร้าง "ตัวตนจอมปลอม" ที่เต็มไปด้วยความรู้สึกและความคิดปรุงแต่ง ทำให้เราหลงลืมสภาวะดั้งเดิมอันผ่องใสของตน
`亦復如是` (ก็ย่อมเป็นเช่นเดียวกันนั้นแล): คือการใช้ปัญญาญาณส่องทะลุไปว่า ความรู้สึก, ความจำ, ความคิด, และแม้กระทั่งจิตสำนึกแห่งตัวตนนี้ ก็ล้วนเป็น "สุญญตา" เช่นเดียวกับรูปธรรมภายนอก มันเป็นเพียงหมู่เมฆที่ลอยผ่านท้องฟ้าแห่งจิตเดิมแท้ของเราเท่านั้น
เมื่อเราหยุดยึดมั่นถือมั่นในหมู่เมฆเหล่านี้ สภาวะแห่ง "การกลับคืนสู่ความบริสุทธิ์ผ่องใสแต่เดิม" (回歸本來清淨) ก็จะปรากฏขึ้นเองโดยธรรมชาติ เรามิได้ "สร้าง" ความบริสุทธิ์ขึ้นใหม่ แต่เราเพียงแค่ "ปัดเป่า" สิ่งที่บดบังความบริสุทธิ์ดั้งเดิมของเราออกไปเท่านั้น
.
(บทสรุป :)
การเดินทางกลับบ้านที่แท้จริง
เมื่อมองผ่านปริทรรศน์แห่งอนุตตรธรรม หฤทัยสูตรคือแผนที่การเดินทางกลับบ้านของ "พุทธบุตรดั้งเดิม" โดยสมบูรณ์ กระบวนการทั้งหมดที่กล่าวมา
- การปลุกจิตญาณดั้งเดิมให้ตื่น (`舍利子`),
- การทลายความยึดมั่นในโลกภายนอก (`色即是空`),
- และการชำระมลทินในโลกภายใน (`受想行識亦復如是`)
คือการเดินทางอันศักดิ์สิทธิ์เพื่อกลับคืนสู่พระอ้อมกอดแห่งองค์ธรรมมารดา (`老母`เหลาหมู่) ผู้เป็นต้นกำเนิดแห่งเราทั้งปวงโดยแท้จริง.
ศูนย์หนังสืออนุเคราะห์ชาวโลก
โฆษณา