31 ส.ค. เวลา 10:06 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

การตรวจสายตาอาจช่วยตรวจคัดกรองโรคอัลไซเมอร์ได้ล่วงหน้าเป็น 10 ปีก่อนเริ่มมีอาการ

โรคอัลไซเมอร์นั้นเป็นโรคที่ใครก็คงไม่อยากเป็นหรือแม้แต่ไม่อยากให้คนใกล้ตัวต้องมาเป็นโรคนี้ เพราะมันไม่ใช่แค่สร้างความทรมานทางกายแต่มันเป็นโรคที่สร้างความทรมานทางใจเสียมากกว่าทั้งต่อตัวผู้ป่วยและคนใกล้ชิด
โรคอัลไซเมอร์นั้นแม้ปัจจุบันยังไม่มีวิธีหรือยาที่รักษาให้หายขาดได้ แต่หากเราสามารถตรวจวินิจฉัยได้ล่วงหน้าก็จะยังสามารถเตรียมการเพื่อประวิงเวลารวมถึงประคับประคองอาการให้ไม่รุนแรงมากได้
ซึ่งงานวิจัยใหม่จาก The Jackson Laboratory (JAX) บ่งชี้ว่า การเปลี่ยนแปลงของหลอดเลือดฝอยในจอประสาทตา (retina) อาจช่วยบ่งชี้ความเสี่ยงของโรคอัลไซเมอร์ได้ตั้งแต่เนิ่นๆ ก่อนที่อาการทางความจำจะปรากฏชัด
โดยทีมวิจัยได้ทำการสังเกตหนูที่มีการกลายพันธุ์ในยีน MTHFR677C>T (ซึ่งพบในมนุษย์ถึง 40%) พบว่าหลอดเลือดในจอประสาทตามีการบิดงอ แคบ และแตกแขนงน้อยลง ซึ่งสะท้อนความผิดปกติที่เกิดขึ้นในสมอง เช่น หลอดเลือดน้อยลงและการไหลเวียนไม่ดี
เส้นเลือดฝอยในตาของหนูที่มียีนผิดปกติจะแสดงให้เห็นความผิดปกติทั้งเส้นบิดงอ ตีบแคบ
ทั้งนี้เนื้อเยื่อในจอประสาทตาและสมองใกล้เคียงกันมาก การตรวจที่ตาจึงถือเป็นวิธีที่สะดวกและไม่รุกรานเข้าไปในเนื้อสมองอย่างการสแกนสมอง(PET scans) แต่ยังให้ข้อมูลเกี่ยวกับสุขภาพสมองได้ชัดเจน
ทีมนักวิจัยยังพบว่าธรรมชาติของโรคในหนูเพศเมียแสดงความรุนแรงมากกว่า เช่น มีความหนาแน่นของหลอดเลือดและการแตกแขนงที่ลดลง ซึ่งสอดคล้องกับแนวโน้มว่าผู้หญิงมีความเสี่ยงของอัลไซเมอร์สูงกว่า
นักวิจัยร่วมมือกับแพทย์ที่โรงพยาบาล Northern Light Acadia ในรัฐเมน เพื่อศึกษาว่าการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้จะปรากฏในมนุษย์หรือไม่ ซึ่งหากผลเป็นบวกก็อาจสามารถใช้การตรวจดวงตาเป็นตัวช่วยคัดกรองความเสี่ยงอัลไซเมอร์ได้ตั้งแต่ช่วงอายุกลาง ๆ ก่อนที่จะเริ่มปรากฎอาการด้านความจำในช่วงอายุมาก
อัลไซเมอร์จะทำให้เซลล์ประสาทในสมองเริ่มเสื่อมลง อาการจะยิ่งมากขึ้นเรื่อย ๆ ตามเวลาที่ผ่านไปและปัจจุบันเรายังไม่มีวิธียังยั้งหรือหวนคืนกระบวนการเสื่อมสภาพนี้ได้
ซึ่งหากรู้ความเสี่ยงล่วงหน้า ผู้ป่วยอาจปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น ออกกำลังกาย ปรับอาหาร ได้ตั้งแต่ก่อนอาการเริ่มแสดง โดยทีมนักวิจัยเชื่อว่าวิธีการนี้จะสามารถช่วยตรวจประเมินความเสี่ยงได้ล่วงหน้าก่อนอาการเริ่มแสดงได้เป็น 10 ปี
ทั้งนี้เทคนิคการตรวจคัดกรองความเสี่ยงอัลไซเมอร์ด้วยการตรวจดวงตานี้มีงานวิจัยหลายชิ้นที่ให้ผลไปในทิศทางเดียวกันว่า รูปร่างและความแคบ/บิดของหลอดเลือดในจอประสาทตาเชื่อมโยงกับสมรรถภาพทางสมอง ทั้งงานวิจัยจาก University of London, University of Otago และโครงการ NeurEye ในสกอตแลนด์ ซึ่งใช้ AI ในการวิเคราะห์ภาพจอประสาทตาเพื่อหาความสัมพันธ์ของลักษณะที่เชื่อมโยงกับกลุ่มอาการของโรคอัลไซเมอร์
ก็นับว่าเป็นอีกแนวทางในการตวจคัดกรองความเสี่ยงของผู้ที่มีแนวโน้มจะเป็นอัลไซเมอร์ได้ล่วงหน้า ซึ่งจะช่วยให้คนเหล่านี้ได้มีเวลาเตรียมตัวและปรับพฤติกรรมเพื่อรับมือโรคร้ายนี้ได้ทันท่วงที
*** บทความนี้ใช้ Chatgpt ช่วยหาข้อมูลและเรียบเรียง ***
โฆษณา