ประชาธิปไตย คำที่ใครๆก็อยากแปะไว้
ก่อนจะตอบว่าประชาธิปไตยที่แท้จริงมีอยู่หรือไม่ ลองมองดูชื่อประเทศบางประเทศก่อนสิครับ
– สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
– สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลีเหนือ
– สาธารณรัฐประชาชนจีน
– กัมพูชาประชาธิปไตย ในยุคเขมรแดง
แม้ระบบปกครองของพวกเขาจะไม่ใช่ประชาธิปไตยในความหมายที่เราเข้าใจ แต่สิ่งที่น่าสนใจก็คือ ทุกคนยังต้องแปะคำว่าประชาธิปไตยไว้ เหมือนเป็นตรายางรับรองความชอบธรรม ทั้งเพื่อหลอกคนในชาติและเพื่อให้ดูดีในสายตานานาชาติ เพราะลึกๆแล้วอำนาจของประชาชนคือสิ่งที่โลกยอมรับมากที่สุด
ประชาธิปไตยในฐานะอุดมการณ์เริ่มต้นตั้งแต่สมัยเอเธนส์โบราณ ด้วยหลักการเรียบง่ายว่าทุกคนมีสิทธิ์เท่าเทียมกันในการกำหนดอนาคตของสังคม แต่เมื่อเวลาผ่านไป ระบบนี้ถูกดัดแปลง ปรับปรุง และบางครั้งก็ถูกบิดเบือน เพื่อให้เข้ากับยุคสมัยและผลประโยชน์ของชนชั้นนำ จนปัจจุบันประชาธิปไตยกลายเป็นทั้งหลักการและแบรนด์ที่ใครๆก็อยากอ้างถึง
คอมมิวนิสต์ ในตำรา กับในโลกจริง
ในอีกด้านหนึ่ง คอมมิวนิสต์แท้ๆ ก็ไม่เคยเกิดขึ้นจริงเช่นกัน ในตำราของมาร์กซ์ คอมมิวนิสต์คือสังคมที่ทุกคนเท่าเทียม ไม่มีชนชั้น และทรัพยากรทั้งหมดเป็นของส่วนรวม แต่ในโลกแห่งความจริง ไม่มีประเทศไหนเดินตามตำราเป๊ะๆได้เลย
จีนและเวียดนาม ต้องเปิดเศรษฐกิจเสรีบางส่วนเพื่อให้ระบบเดินหน้า
รัสเซียยุคสหภาพโซเวียต ก็มีตลาดมืดที่เต็มไปด้วยการแลกเปลี่ยนเชิงพาณิชย์
แม้แต่เกาหลีเหนือ ซึ่งดูใกล้เคียงกับคอมมิวนิสต์สุดโต่งที่สุด ก็ยังมีตลาดเถื่อนให้ประชาชนแลกเปลี่ยนสินค้า และระบบเศรษฐกิจสีเทาที่เต็มไปด้วยแรงจูงใจแบบทุนนิยม
สุดท้ายแล้ว ระบอบคอมมิวนิสต์ก็ต้องประนีประนอมกับหลักการเสรีนิยมบางส่วนเพื่อความอยู่รอด เพราะพวกเขารู้ดีว่า หากไม่มีแรงขับเคลื่อนจากการแข่งขันและนวัตกรรม ประเทศก็จะหยุดนิ่งและล้าหลังไปเอง
ตัวอย่างประชาธิปไตยที่ใกล้เคียงเสถียรภาพ
ในโลกปัจจุบัน หากถามว่าระบบประชาธิปไตยแบบไหนที่ใกล้เคียงกับคำว่าเสถียรภาพและเป็นธรรม เราอาจมองไปที่ประเทศเหล่านี้
สวีเดน นอร์เวย์ เดนมาร์ก และฟินแลนด์ ประเทศกลุ่มนอร์ดิกที่มีระบบสวัสดิการครอบคลุม ลดช่องว่างระหว่างคนรวยกับคนจน และเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมจริง
แคนาดาและนิวซีแลนด์ มีระบบการตรวจสอบอำนาจที่แข็งแรงและเปิดกว้าง
สวิตเซอร์แลนด์ ใช้ประชามติเป็นเครื่องมือหลัก ให้ประชาชนมีสิทธิ์ตัดสินใจในนโยบายสำคัญโดยตรง
แต่แม้ประเทศเหล่านี้ก็ไม่สมบูรณ์แบบ พวกเขายังเผชิญกับปัญหาเชิงโครงสร้าง ความเหลื่อมล้ำ และแรงกดดันทางเศรษฐกิจจากโลกภายนอกเช่นกัน
ไม่ว่าระบอบประชาธิปไตย คอมมิวนิสต์ หรือระบอบใดๆในโลก ก็ไม่มีระบอบไหนที่บริสุทธิ์ตามตำราที่เขียนไว้ ทุกระบบต่างต้องผสมผสาน ปรับเปลี่ยน และประนีประนอมกับความเป็นจริง เพื่อให้สังคมอยู่รอดและเดินหน้าต่อไปได้
ดังนั้น เมื่อถามว่าประชาธิปไตยที่แท้จริงมีอยู่หรือไม่ คำตอบที่ตรงไปตรงมาที่สุดคือ ประชาธิปไตยในอุดมคติที่ทุกเสียงมีน้ำหนักเท่ากัน และอำนาจไม่ถูกบิดเบือน อาจยังไม่มีที่ไหน แต่ประชาธิปไตยในทางปฏิบัติที่พยายามเดินหน้าเพื่อให้ประชาชนมีสิทธิ์มีเสียงและตรวจสอบอำนาจได้จริง มีอยู่หลายประเทศที่เข้าใกล้อุดมคตินั้นมากขึ้นทุกวัน
ประชาธิปไตยจึงอาจไม่ใช่จุดหมายปลายทาง แต่เป็นกระบวนการต่อสู้และพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สังคมเดินหน้าไปข้างหน้า และเพื่อให้อำนาจของประชาชนกลายเป็นความจริงที่จับต้องได้มากที่สุด
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
