ต้นไม้ทอง : ศิลปหัตถกรรมแห่งศรัทธาในมิติการอนุรักษ์ สืบสาน และการสร้างคุณค่าใหม่
“ต้นไม้ทอง” ถือเป็นหนึ่งในหัตถศิลป์ที่สะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาและความงดงามเชิงวัฒนธรรมของสังคมไทยและล้านนา มีรากฐานมาจากคติความเชื่อทางศาสนาและประเพณีที่ยึดโยงกับพุทธศิลป์ ต้นไม้ทองเป็นสัญลักษณ์ของการบูชาพระรัตนตรัย การถวายเป็นพุทธบูชา รวมถึงการแสดงออกถึงความศรัทธา ความอุดมสมบูรณ์ และความรุ่งเรือง จึงนับเป็นงานศิลปกรรมที่มีคุณค่าทั้งเชิงรูปธรรมและนามธรรม
อย่างไรก็ตาม การทำต้นไม้ทอง พบอุปสรรคหลายประการ ทั้งการลดน้อยถอยลงของจำนวนช่างฝีมือ ความเสื่อมถอยของการถ่ายทอดองค์ความรู้ และการขาดกลไกการสนับสนุนในการอนุรักษ์และต่อยอดภูมิปัญญา ประกอบกับกระแสการเปลี่ยนแปลงของสังคมและค่านิยมทางวัฒนธรรม ทำให้ความนิยมในการใช้ต้นไม้ทองในพิธีกรรมทางศาสนาและประเพณีลดลงตามลำดับ ส่งผลให้ภูมิปัญญาการสร้างสรรค์ต้นไม้ทองมีความเสี่ยงต่อการสูญหาย
ดังนั้น ความสำคัญของการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาการทำต้นไม้ทองจึงอยู่ที่การธำรงรักษาองค์ความรู้ เทคนิคเชิงช่าง และคุณค่าทางวัฒนธรรมให้คงอยู่คู่สังคมไทย อีกทั้งยังเป็นการเปิดโอกาสให้สามารถพัฒนาต่อยอดไปสู่การสร้างสรรค์ผลงานร่วมสมัย และผลิตภัณฑ์เชิงเศรษฐกิจสร้างสรรค์ที่มีศักยภาพในการสร้างรายได้ สร้างงาน และเผยแพร่ภาพลักษณ์ที่ดีของศิลปวัฒนธรรมไทยสู่สากล
ปัญหาการวิจัย จึงอยู่ที่ว่า ในปัจจุบัน การถ่ายทอดภูมิปัญญาการทำต้นไม้ทองมีแนวโน้มเสื่อมถอย การเรียนรู้เชิงช่างยังขาดระบบการจัดการที่เหมาะสม และยังไม่ถูกนำมาบูรณาการอย่างเป็นรูปธรรมกับการพัฒนาเชิงสร้างสรรค์เพื่อรองรับสังคมร่วมสมัย หากไม่มีการดำเนินการอนุรักษ์และต่อยอดอย่างจริงจัง ย่อมมีความเสี่ยงที่ภูมิปัญญานี้จะสูญสลายไปพร้อมกับช่างรุ่นเก่า
นวภัสร์ ตันติคุณาวงศ์ - มาลากาญจน์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
