บาทหลวง เอฟ. เอมิล กอลมเบท์ ผู้ก่อตั้งโรงเรียนอัสสัมชัญ
----------------
บาทหลวง เอฟ. เอมิล กอลมเบท์ เกิดที่เมืองแก็พ ห่างจากกรุงปารีสไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ประมาณ 766 กิโลเมตร ณหมู่บ้านในเขตวัดอัสสัมชัญ เมื่อวันที่ 26 พฤษภาคม พ.ศ 2392
บาทหลวงกอลมเบท์ เริ่มการศึกษาในโรงเรียนประจำในหมู่บ้านนั้น แล้วไปเรียนต่อที่วิทยาลัยนักบวช เมืองออมบรอง ได้บวชเป็นบาทหลวงเมื่อพ.ศ 2413
ในปีต่อมา สมัครเข้าในคณะเผยแพร่คริสตศาสนาในกรุงปารีส เป็นที่ตกลงว่าจะเป็นผู้มาทำงานในประเทศไทย บาทหลวงกอลมเบท์ มาอยู่กรุงเทพฯได้ไม่นาน ก็ล้มเจ็บลงอย่างหนัก เมื่อหายดีแล้วท่านพูดทีเล่นดีจริงว่า ที่ไม่อยากตายก็เพราะยังมีงานที่อยากทำในเมืองไทยอีกมาก
พ.ศ 2418 บาทหลวงกอลมเบท์ ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอธิการแห่งโบสถ์อัสสัมชัญในกรุงเทพฯ ท่านได้สังเกตเห็นเด็กที่มาวิ่งเล่น อยู่แถบใกล้ๆโบสถ์นี้ว่า อยู่เปล่าประโยชน์ ไม่ได้เล่าเรียน หรือรับการฝึกหัดอบรมแต่อย่างใด จึงคิดหาหนทางที่จะให้การศึกษาแก่เด็กเหล่านี้
พ.ศ 2420 จึงเริ่มเปิดโรงเรียนไทย - ฝรั่งเศส ขึ้น แต่ขณะนั้นตัวเด็กก็ดี บิดามารดาและผู้ปกครองของเด็กในสมัยนั้นก็ดี ยังไม่นิยมการเล่าเรียนนัก โรงเรียนของบาทหลวงกอลมเบท์ จึงมีแต่เด็กกำพร้าที่บาทหลวงรับมาเลี้ยงดูและสอนหนังสือให้อยู่ไม่กี่คน พ.ศ 2422 บาทหลวงกอลมเบท์ เปิดสอนวิชาภาษาอังกฤษขึ้นอีกแผนกหนึ่งและเรียกชื่อโรงเรียนว่า โรงเรียนไทย - อังกฤษ - ฝรั่งเศส แต่ก็ยังมีนักเรียนเพียง 12 คนเท่านั้น
ในเวลานั้นการศึกษาของไทย เริ่มตื่นตัวขึ้น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ซึ่งเป็นอธิบดีกรมศึกษาธิการ และผู้อำนวยการโรงเรียนสุนันทาลัย อันเป็นโรงเรียนของรัฐบาล เมื่อบาทหลวงกอลมเบท์ ได้บาทหลวงผู้ช่วยมาอีก 2 คน ก็เริ่มจัดตั้งโรงเรียนอัสสัมชัญขึ้น เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ 2427
วันแรกที่โรงเรียนอัสสัมชัญเริ่มเปิดสอนมีนักเรียนเพียง 33 คน ครูอื่นๆพากันท้อถอย แต่บาทหลวงกอลมเบท์ ก็คอยปลุกปลอบให้กำลังใจอยู่เสมอ ในปลายปีการศึกษานั้นมีผู้ลงชื่อเข้าสมัครเรียนถึง 75 คน
ในวันที่ 21 ธันวาคมมีงานสิ้นปี บาทหลวงกอลมเบท์ ได้จัดให้มีพิธีแจกรางวัลและมีละครเป็นภาษาอังกฤษและภาษาฝรั่งเศส ผู้มาในงาน แสดงความพอใจและชมเชยมาก เมื่อโรงเรียนเปิดเรียนปีการศึกษาใหม่ มีนักเรียนเพิ่มขึ้นเป็น 130 คน แต่ต้องประสบปัญหาเรื่องไม่มีที่ให้นักเรียนศึกษาเพียงพอ ท่านจึงคิดขยับขยายหาหนทางให้ คิดจะสร้างโรงเรียนขึ้นใหม่ แต่ก็ไปติดอยู่ที่ปัญหาขาดแคลนเงินอีก เพราะตั้งใจว่าถ้าจะสร้างใหม่ก็จะสร้างให้ใหญ่ไว้เสียทีเดียว
บาทหลวงกอลมเบท์ จึงเริ่มบอกบุญเรี่ยไรเงินสร้างโรงเรียน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ก็ได้ทรงพระกรุณาพระราชทานเงินสมทบทุนด้วย เจ้านายข้าราชการไทย ตลอดจนคณะทูตานุทูตและพ่อค้าชาวต่างประเทศในเมืองไทย ก็ได้ร่วมใจกันช่วยบริจาคเงินเป็นจำนวนมาก
ในที่สุดเมื่อได้ทุนพอเพียงแล้ว บาทหลวงกอลมเบท์ ก็ได้กราบบังคมทูลเชิญเสด็จสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหา
วชิรุณหิศ ทรงวางศิลาฤกษ์ตึกโรงเรียนอัสสัมชัญปัจจุบันนี้ เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม พ.ศ 2430
โรงเรียนอัสสัมชัญที่สร้างขึ้นใหม่นี้เปิดใช้ในต้นปีการศึกษา พ.ศ 2433 มีที่พอจะรับนักเรียนได้ประมาณ 4 เท่าของจำนวนนักเรียนที่มีอยู่ในขณะนั้น
บาทหลวงกอลมเบท์ ทำงานมาด้วยความเหน็ดเหนื่อย ทั้งในด้านดำเนินงานในโรงเรียนอัสสัมชัญ และงานฝ่ายคริสตศาสนา ต่อมา สุขภาพของท่านทรุดโทรมลง เพราะต้องตรากตรำอยู่กับงานจึงต้องกลับไปรักษาตัวที่ฝรั่งเศส เมื่อพ.ศ 2443 ท่านได้ฝากโรงเรียนอัสสัมชัญไว้ในความดูแลปกครองของบาทหลวงคณะเซนต์คาเบรียล ซึ่งเดินทางมาถึงกรุงเทพฯในปีนั้นรวม 9 คนด้วยกัน และได้เข้าเป็นครูโรงเรียนอัสสัมชัญทั้งหมด
บาทหลวงกอลมเบท์ ต้องรักษาตัวอยู่ที่ประเทศฝรั่งเศสถึง 2 ปี เมื่อกลับมาถึงกรุงเทพฯในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ 2445 บรรดาศิษย์เก่าได้ร่วมกันจัดงานต้อนรับอย่างเอิกเกริก
เมื่อจัดตั้งโรงเรียนชายได้เรียบร้อยแล้วบาทหลวงกอลมเบท์ ดำริการสร้างโรงเรียนหญิงสืบต่อไป แล้วก็สร้างได้สำเร็จเป็นโรงเรียนอัสสัมชัญคอนแวนต์ ในพ.ศ 2447 ต่อมาอีก 1 ปีท่านได้จัดสร้างโบสถ์อัสสัมชัญใหม่ ซึ่งสำเร็จเรียบร้อยเปิดใช้ได้ในพ.ศ 2461 และใช้ต่อมาจนปัจจุบันนี้
บาทหลวงกอลมเบท์ ได้ดำเนินงานทางคริสตศาสนา และการให้การศึกษาแก่กุลบุตรกุลธิดาชาวไทย มาเป็นเวลารวมถึง 50 ปี ท่านจึงเป็นที่เคารพรักใคร่ของผู้ที่เกี่ยวข้องทุกคน ดังจะเห็นได้ว่า ในงานฉลองอายุครบ 6 รอบในพ.ศ 2465 ท่านได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันสูงเกียรติจากรัฐบาลฝรั่งเศส และได้รับพระราชทาน เครื่องราชอิสริยาภรณ์เบญจมาภรณ์ ช้างเผือก จากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวอีกด้วย
บาทหลวงกอลมเบท์ ยังคงทำงานอย่างเข้มแข็งต่อมาได้เพียง 4 ปี ก็ล้มเจ็บลง ต้องเข้ารักษาตัว ณ โรงพยาบาลเซนต์หลุยส์ในพ.ศ 2469 นับแต่นั้นมาท่านก็ป่วยมาตลอด ระหว่างป่วยก็ยังเอาใจใส่สดับรับฟังและให้คำแนะนำในเรื่องงานโรงเรียนอัสสัมชัญอยู่เสมอ บาทหลวงกอลมเบท์ ถึงแก่มรณภาพเมื่อวันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ 2476 ณโรงพยาบาลเซนต์หลุยส์ สิริอายุ 84 ปี
ธเนศ ขำเกิด (เขียน)
สรุปจากหนังสือประวัติครู
คุรุสภาจัดพิมพ์ในวันครู 16 มกราคม 2503 หน้า 21-27 ศาสตราจารย์ พระยาอนุมานราชธน (ผู้เรียบเรียง)
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
