ลินุกซ์พื้นฐาน : คำสั่ง
ในระบบปฏิบัติการลินุกซ์ “คำสั่ง” (Command) ถือเป็นหัวใจสำคัญในการสื่อสารระหว่างผู้ใช้กับระบบ เพราะเชลล์ (Shell) จะทำหน้าที่เป็นตัวกลางรับคำสั่งจากผู้ใช้ แล้วแปลออกมาเป็นการทำงานของระบบปฏิบัติการ ไม่ว่าจะเป็นการจัดการไฟล์ สร้างไดเรกทอรี คัดลอกข้อมูล หรือแม้แต่ควบคุมกระบวนการทำงานของโปรแกรม
แม้ทุกวันนี้จะมีอินเทอร์เฟซแบบกราฟิก (GUI) ให้ใช้งานง่ายขึ้น แต่บรรทัดคำสั่ง (CLI) ก็ยังคงมีความสำคัญ เพราะมีความยืดหยุ่นสูง ทำงานได้รวดเร็ว และเหมาะกับงานด้านระบบที่ซับซ้อน ซึ่งบางอย่าง GUI ไม่สามารถทำได้
โครงสร้างพื้นฐานของคำสั่ง
คำสั่งบนลินุกซ์ส่วนใหญ่จะมีโครงสร้างที่คล้ายกัน ดังนี้:
คำสั่ง [ตัวเลือก] [อาร์กิวเมนต์]
คำสั่ง (command): ชื่อโปรแกรมหรือเครื่องมือที่ต้องการใช้
ตัวเลือก (options): ใช้กำหนดรูปแบบหรือพฤติกรรมเพิ่มเติมของคำสั่ง มักขึ้นต้นด้วย - หรือ --
อาร์กิวเมนต์ (arguments): ข้อมูลที่คำสั่งต้องการ เช่น ชื่อไฟล์หรือไดเรกทอรี
ตัวอย่างเช่น คำสั่งแสดงรายการไฟล์:
ls -l /home/user
ls คือคำสั่ง
-l คือ ตัวเลือกให้แสดงผลแบบละเอียด
/home/user คือ อาร์กิวเมนต์ที่ระบุไดเรกทอรีที่ต้องการดู
คำสั่งพื้นฐานที่ควรรู้
1. ls – แสดงรายการไฟล์และไดเรกทอรี
ใช้เพื่อดูว่ามีไฟล์อะไรอยู่ในตำแหน่งที่เรากำลังทำงานอยู่
ls # แสดงรายชื่อไฟล์และโฟลเดอร์
ls -l # แสดงรายละเอียดเพิ่มเติม เช่น ขนาดและสิทธิ์
ls -a # แสดงไฟล์ที่ซ่อนไว้ (ขึ้นต้นด้วย .)
2. cd – เปลี่ยนไดเรกทอรี
ใช้ย้ายตำแหน่งไปยังไดเรกทอรีอื่น
cd /home/user/Documents # ไปยังไดเรกทอรีที่ระบุ
cd .. # ย้อนกลับไป 1 ระดับ
cd ~ # กลับไปยัง home directory
3. pwd – แสดงตำแหน่งปัจจุบัน
pwd
แสดงเส้นทางไดเรกทอรีที่เรากำลังอยู่
4. cp – คัดลอกไฟล์หรือไดเรกทอรี
cp file1.txt /home/user/backup/
cp -r folder1 /home/user/backup/ # คัดลอกทั้งโฟลเดอร์
5. mv – ย้ายหรือเปลี่ยนชื่อไฟล์
mv old.txt new.txt # เปลี่ยนชื่อไฟล์
mv file.txt /tmp/ # ย้ายไฟล์ไปยังไดเรกทอรี /tmp
6. rm – ลบไฟล์หรือไดเรกทอรี
rm file.txt # ลบไฟล์
rm -r folder_name # ลบไดเรกทอรีและทุกอย่างภายใน
ใช้ด้วยความระมัดระวัง เพราะไฟล์ที่ลบแล้วจะไม่อยู่ใน “ถังขยะ”
7. mkdir และ rmdir – สร้าง/ลบไดเรกทอรี
mkdir new_folder # สร้างไดเรกทอรีใหม่
rmdir empty_folder # ลบไดเรกทอรีที่ว่างเปล่า
การเชื่อมต่อคำสั่ง (Pipe) และเปลี่ยนทิศทางข้อมูล (Redirection)
เชลล์สามารถเชื่อมคำสั่งหลายคำสั่งเข้าด้วยกันเพื่อให้ทำงานร่วมกันได้ เช่น:
ls -l | grep ".txt"
คำสั่งด้านบนจะส่งผลลัพธ์จาก ls -l ไปยัง grep เพื่อค้นหาเฉพาะไฟล์ .txt
หรือเปลี่ยนผลลัพธ์ไปเก็บในไฟล์แทนการแสดงบนหน้าจอ:
ls -l > filelist.txt
ดูรายละเอียดคำสั่งเพิ่มเติม
ลินุกซ์มีเครื่องมือช่วยเรียนรู้คำสั่งอยู่แล้ว ได้แก่ man (manual):
man ls # ดูคู่มือการใช้งานคำสั่ง ls
หรือใช้ --help กับคำสั่งส่วนใหญ่:
ls --help
แนะนำการใช้งาน
ใช้ปุ่ม Tab เพื่อ เติมคำสั่งอัตโนมัติ
ใช้ปุ่มลูกศรขึ้น/ลง เพื่อ ย้อนดูคำสั่งที่เคยพิมพ์
ใช้ Ctrl + C เพื่อ หยุดคำสั่งที่ทำงานอยู่
สรุป
คำสั่งในลินุกซ์คือเครื่องมือพื้นฐานที่ทรงพลัง ช่วยให้ผู้ใช้ควบคุมระบบได้อย่างละเอียดและยืดหยุ่น แม้ในยุคที่ GUI ครองโลก การเข้าใจและใช้คำสั่งผ่านเชลล์ยังเป็นทักษะสำคัญที่ควรมี โดยเฉพาะหากคุณต้องการทำงานด้านเซิร์ฟเวอร์ พัฒนาโปรแกรม หรือดูแลระบบลินุกซ์อย่างมืออาชีพ
ฝากติดตามซีรีส์การใช้ Linux ขั้นพื้นฐานด้วยนะครับ
ติดตามตอนต่อไปได้ที่ - > https://www.blockdit.com/series/68dc9f8ccfbe2a355b6c87d6
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
