🌌 เจอแล้ว! ‘ลมร้อน’ ปริศนาจากหลุมดำ Sagittarius A* ใจกลางกาแล็กซีเรา ที่ตามหามานาน 50 ปี
ใจกลางกาแล็กซีทางช้างเผือกของเรา มีอสุรกายขนาดยักษ์หลับใหลอยู่... มันคือหลุมดำมวลยิ่งยวดที่ชื่อว่า ซาจิทาเรียส เอ สตาร์ (Sagittarius A หรือ Sgr A)** และเมื่อเทียบกับหลุมดำในกาแล็กซีอื่นๆ เจ้าอสุรกายของเราตนนี้กลับ “เงียบสงบ” อย่างน่าประหลาดใจ
หลุมดำมวลยิ่งยวดในกาแล็กซีอื่นมักจะพ่นลำแสงเจ็ตอันทรงพลังออกมาจนสว่างไสวไปทั่วจักรวาล แต่ Sgr A* กลับสงบนิ่ง นักดาราศาสตร์คาดการณ์มาตั้งแต่ยุค 1970 แล้วว่า แม้จะไม่มีเจ็ต แต่มันน่าจะยังคงปลดปล่อย “ลม” หรือกระแสก๊าซร้อนที่ถูกพัดออกมาจากบริเวณใกล้ขอบฟ้าเหตุการณ์ของมัน แต่ตลอด 50 ปีที่ผ่านมา... เราไม่เคยตรวจจับลมที่ว่านี้ได้เลย
จนกระทั่งวันนี้ ปริศนาที่ยาวนานที่สุดบทหนึ่งของกาแล็กซีเราอาจกำลังจะถูกไขกระจ่างแล้ว
🗺️ แผนที่ที่คมชัดที่สุดสู่ใจกลางกาแล็กซี
การสังเกตการณ์บริเวณใจกลางทางช้างเผือกนั้นเป็นเรื่องที่ยากอย่างยิ่ง เพราะมันเต็มไปด้วยดาวฤกษ์, ฝุ่น และก๊าซที่หนาแน่นจนบดบังทุกสิ่ง แต่ล่าสุด มาร์ก กอร์สกี (Mark Gorski) และ เอเลนา เมอร์ชิโควา (Elena Murchikova) จากมหาวิทยาลัยนอร์ทเวสเทิร์นในสหรัฐอเมริกา ได้ใช้กล้องโทรทรรศน์วิทยุ ALMA ในชิลี เพื่อสร้างแผนที่ของบริเวณนี้ในรายละเอียดที่เหนือกว่าที่เคยมีมา
สิ่งที่พวกเขาพบในตอนแรกก็สร้างความประหลาดใจแล้ว นั่นคือการมีอยู่ของก๊าซเย็น ในปริมาณมหาศาลในบริเวณที่ไม่มีใครคาดคิดว่าจะเจอ “ความรู้ดั้งเดิมคือไม่มีประโยชน์ที่จะมองหามัน เพราะมันอาจจะไม่มีอยู่จริง” กอร์สกีกล่าว
🌬️ เมื่อ “แสงกะพริบ” นำไปสู่การค้นพบครั้งประวัติศาสตร์
ทีมวิจัยได้รวบรวมข้อมูลการสังเกตการณ์ที่เก็บสะสมมานาน 5 ปี และใช้เทคนิคสุดล้ำในการจำลองและลบแสงกะพริบที่สว่างจ้าของ Sgr A ออกไป เพื่อให้มองเห็นแสงริบหรี่ของก๊าซเย็นที่อยู่รอบๆ ได้อย่างชัดเจน ผลลัพธ์คือแผนที่ของก๊าซเย็นที่คมชัดกว่าเดิมถึง 100 เท่า!
และบนแผนที่นั้นเอง พวกเขาก็ได้เห็น “กรวย” หรือช่องว่างที่แทบไม่มีก๊าซเย็นอยู่เลยอย่างชัดเจน และเมื่อนำข้อมูลรังสีเอกซ์ (ซึ่งปล่อยออกมาจากก๊าซร้อน) มาซ้อนทับ ก็พบว่ามันตรงกันพอดีเป๊ะ! นี่คือหลักฐานที่ชัดเจนที่สุดของ “ลมร้อน” ที่กำลังพัดทะลวงผ่านมวลก๊าซเย็นออกมา
จากการคำนวณพลังงานที่ใช้ในการเป่าก๊าซร้อนในกรวยนี้เทียบเท่ากับดวงอาทิตย์ถึง 25,000 ดวง ซึ่งสูงเกินกว่าจะมาจากดาวฤกษ์ใกล้เคียงหรือซูเปอร์โนวาได้ จึงสรุปได้ว่าลมร้อนนี้ต้องมาจาก Sgr A ของเราเอง
❓ คำตอบที่นำไปสู่คำถามใหม่
การค้นพบและวัดค่าลมปริศนานี้ อาจเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยอธิบายได้ว่าทำไมหลุมดำของเราถึงเงียบสงบ บางทีลมนี้อาจพัดพาก๊าซซึ่งเป็น “เชื้อเพลิง” ส่วนใหญ่ออกไป ก่อนที่มันจะทันได้ตกลงสู่หลุมดำเพื่อปลดปล่อยพลังงานมหาศาลออกมา
และหากผลการวิจัยนี้ได้รับการยืนยัน มันอาจบอกอะไรเราได้มากกว่านั้น เช่น ทิศทางการหมุนของหลุมดำ ซึ่งเป็นหนึ่งในคุณสมบัติพื้นฐานที่สุดของมัน
🏡 ดาราศาสตร์ไทยกับการไขปริศนาจักรวาล
การค้นพบครั้งใหญ่นี้เป็นผลงานของความร่วมมือระดับนานาชาติ และประเทศไทยเราก็มีส่วนร่วมในการไขปริศนาของ Sgr A เช่นกันครับ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ NARIT เป็นหนึ่งในสถาบันที่เข้าร่วมโครงการ Event Horizon Telescope (EHT) ซึ่งเป็นเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์วิทยุทั่วโลกที่สามารถถ่ายภาพ “เงา” ของหลุมดำได้เป็นครั้งแรก
นี่คือสิ่งที่ตอกย้ำว่า การค้นพบทางดาราศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่ในปัจจุบัน เกิดขึ้นจากการทำงานร่วมกันของนักวิทยาศาสตร์ทั่วโลก และประเทศไทยก็เป็นส่วนหนึ่งของภารกิจอันน่าทึ่งนี้
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ ไขปริศนา 50 ปี: นักดาราศาสตร์พบหลักฐานชัดเจนเป็นครั้งแรกของ “ลมร้อน” ที่พัดออกมาจากหลุมดำ Sgr A ใจกลางกาแล็กซีทางช้างเผือกของเรา
✅ เทคนิคสุดล้ำ: การค้นพบนี้เกิดขึ้นได้จากการสร้างแผนที่ก๊าซเย็นรอบหลุมดำที่คมชัดกว่าเดิม 100 เท่า ด้วยกล้องโทรทรรศน์วิทยุ ALMA
✅ กุญแจสู่ความสงบ: ลมร้อนนี้อาจเป็นคำอธิบายว่าทำไมหลุมดำของเราถึง “เงียบสงบ” และไม่ปล่อยเจ็ตทรงพลังเหมือนหลุมดำในกาแล็กซีอื่น
✅ ยังต้องศึกษาต่อ: แม้จะเป็นการค้นพบที่น่าตื่นเต้น แต่ยังคงเป็นข้อมูลเบื้องต้น (Preprint) ที่ต้องรอการตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญ และการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อยืนยันข้อสรุป
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
การค้นพบ ‘ลม’ ที่พัดออกมานี้ อาจเป็นกุญแจที่ไขปริศนาว่าทำไมหลุมดำของเราถึง ‘เงียบสงบ’... คุณคิดว่ามันกำลังเก็บพลังเพื่อรอการปะทุครั้งใหญ่ หรือเป็นเพราะธรรมชาติของมันเป็นแบบนี้ครับ?
มาแบ่งปันจินตนาการกันในคอมเมนต์... และถ้าเรื่องนี้น่าสนใจ ⚫️ อย่าลืมกดบันทึกไว้ หรือแชร์ให้เพื่อนๆ ได้ร่วมไขปริศนาใจกลางกาแล็กซีของเราด้วยกันนะครับ!
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Gorski, M., & Murchikova, E. (2025). The Discovery of a Large Active Wind from the Milky Way's Central Black Hole. arXiv. https://doi.org/p69g
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
ผมตั้งใจทำเนื้อหาเชิงสารคดีในเพจนี้ขึ้นมา เพื่อสร้างพื้นที่แห่งความรู้ที่เข้มข้นและเข้าถึงง่ายสำหรับทุกคน เนื้อหาทุกชิ้นเกิดขึ้นจากการค้นคว้าและเรียบเรียงอย่างสุดความสามารถโดยไม่มีองค์กรใดสนับสนุน
ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาตั้งแต่เดือนเมษายน ผมมีความสุขที่ได้แบ่งปันเรื่องราวต่างๆ และใช้ทุนทรัพย์ส่วนตัวในการดำเนินงานมาโดยตลอดด้วยความเต็มใจ แต่เมื่อเพจยังไม่มีรายได้เข้ามาเลย การที่จะสร้างสรรค์ผลงานดีๆ ต่อไปในระยะยาวก็เป็นเรื่องที่ท้าทายมากขึ้นทุกที
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
