ตอนที่ 180 สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ตรัสภาษาต่างประเทศ
มีหลักฐานที่เชื่อว่าแต่งขึ้นโดย ก.ศ.ร. กุหลาบ (กุหลาบ ตฤษณานนท์) ซึ่งนักประวัติศาสตร์และนักวิชาการส่วนใหญ่ไม่ให้ความน่าเชื่อถือมากนัก เนื่องจากขาดข้อมูลในการอ้างอิงในหลายช่วงหลายตอนได้ระบุไว้ว่า สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชเมื่อครั้งยังรับราชการเป็นมหาดเล็กได้ศึกษาภาษาต่างประเทศจนเชี่ยวชาญ ดังปรากฏใน "อภินิหารบรรพบุรุษ" เอาไว้ว่า
"ฝ่ายนายสินทำราชการเปนมหาดเล็กอยู่เวรหลวงนายศักดิ์ บุตรเจ้าพระยาจักรี ครั้นนายสินออกจากที่เฝ้าพระเจ้าแผ่นดินแล้วมีความอุตสาหะ ไปสู่สำนักอาจารย์จีน อาจารย์ญวน อาจารย์แขก ได้เรียนหนังสือ แลศึกษาวิชาการทุกภาษา พูดได้ทั้งสามภาษาโดยชำนิชำนาญแล้ว" (1 : 382)
ต่อมาในปี พ.ศ. 2314 เมื่อเสร็จราชการสงครามที่เมืองพุทไธมาศ (ฮาเตียน) ทรงตรัสภาษาญวนและจีนกับพระสงฆ์ ดังปรากฏใน "จดหมายรายวันทัพสมัยกรุงธนบุรี คราวปราบเมืองพุทไธมาศและเขมร เมื่อ พ.ศ. 2314" เอาไว้ว่า
"นิมนต์พระสงฆ์ ไทย จีน ญวน เป็นอันมากมาพร้อมกัน ณ วัดญวนแล้วสวดพระพุทธมนต์ตามภาษา ครั้นจบแล้วถวายไทยทานพระสงฆ์ไทย เงินองค์ละบาท แพรองค์ละสาย พระสงฆ์ญวน พระสงฆ์จีน เงินเสมอองค์ละ 1 บาท สามเณรองค์ละ 1 บาท แล้วตรัสประภาษให้โอวาทพระสงฆ์ญวนโดยภาษาญวน พระสงฆ์จีนโดยภาษาจีน ในพระราชอธิบายว่า ให้ตั้งอยู่ในพระวินัยสังวรศีล อย่าให้เสพเมถุนต่อสีกา สามเณร คฤหัสถ์ ถ้ามิได้ตั้งอยู่ในบัญญัติฉะนี้ จะให้ตัดศีรษะเสีย" (1 : 207)
นอกจากภาษาญวนและจีนแล้ว ยังปรากฏหลักฐานว่า สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงสามารถตรัสภาษาแขก เขมร และลาวได้อีกด้วย
เชิงอรรถ
(1) พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) จดหมายรายวันทัพ อภินิหารบรรพบุรุษ และเอกสารอื่น. พิมพ์ครั้งที่ 2. นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2562
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
