🔋 แบตเตอรี่ลิเธียมไอออนที่ปลอดภัยที่สุด! นักวิทย์พบ ‘อิเล็กโทรไลต์’ ใหม่ กันไฟไหม้แม้ถูกเจาะ
ทุกคนคงเคยเห็นข่าวแบตเตอรี่มือถือบวม, พาวเวอร์แบงค์ลุกไหม้ หรือรถยนต์ไฟฟ้าเกิดเพลิงไหม้กันใช่ไหมครับ? ความกลัวเรื่อง “แบตระเบิด” คือหนึ่งในจุดอ่อนที่น่ากังวลที่สุดของเทคโนโลยีลิเธียมไอออนที่เราใช้กันอยู่ทุกวันนี้... แต่จะเกิดอะไรขึ้นถ้าปัญหานี้กำลังจะถูกแก้ไข?
ล่าสุด นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบวิธีที่จะทำให้แบตเตอรี่ลิเธียมไอออนปลอดภัยอมากยิ่งขึ้น แม้ว่าจะถูกเจาะทะลุ หรือ บิดงอ อย่างรุนแรงก็ตาม!
🔥 ทำไมแบตเตอรี่ถึงลุกเป็นไฟ?
ก่อนอื่นเราต้องเข้าใจก่อนว่าแบตเตอรี่ทั่วไปทำงานอย่างไร มันประกอบด้วยขั้วไฟฟ้า 2 ขั้ว และมี “อิเล็กโทรไลต์” (electrolyte) ที่เป็นของเหลวคั่นกลาง ทำหน้าที่ให้ไอออนวิ่งผ่านไปมาเพื่อชาร์จและปล่อยพลังงาน
Electrochemical performance and abuse tests.
ปัญหาคือ... หากแบตเตอรี่ถูกเจาะทะลุจนเกิดการลัดวงจร พลังงานเคมีมหาศาลที่เก็บอยู่ภายในจะถูกปลดปล่อยออกมาอย่างรวดเร็ว เกิดเป็นปฏิกิริยาลูกโซ่ที่เรียกว่า “สภาวะหนีทางความร้อน” (thermal runaway) เมื่อพันธะเคมีแตกออก มันจะปล่อยความร้อน -> ความร้อนนี้ทำให้พันธะอื่นแตกออกอีก -> วนลูปจนเกิดการลุกไหม้หรือระเบิดในที่สุด
🧪 ส่วนผสมลับที่เข้ามา “ตัดวงจร” หายนะ
ที่ผ่านมา การจะทำให้แบตเตอรี่ปลอดภัยมักจะต้องแลกมาด้วยต้นทุนที่สูงขึ้นหรือกระบวนการผลิตที่ซับซ้อน แต่ เยว่ ซุน (Yue Sun) และทีมงานจากมหาวิทยาลัยจีนแห่งฮ่องกง ได้ค้นพบวิธีที่ชาญฉลาดกว่านั้น... นั่นคือการเปลี่ยนวัสดุอิเล็กโทรไลต์เพียงชนิดเดียว
พวกเขาได้สร้าง “ตัวทำละลายชนิดที่สอง” (a second solvent) ที่ชื่อว่า ลิเธียม บิส(ฟลูออโรซัลโฟนิล)อิไมด์ ขึ้นมา (ไม่ต้องจำชื่อก็ได้ครับ!) ซึ่งมีความสามารถอันน่าทึ่ง
- 1.ในสภาวะปกติ มันจะไม่ทำอะไร
- 2.เมื่ออุณหภูมิเริ่มสูงขึ้น (ซึ่งเป็นสัญญาณว่ากำลังจะเกิด thermal runaway) ตัวทำละลายใหม่นี้จะเข้ามาแย่งจับกับลิเทียม
- 3.ที่สำคัญคือ ในตัวทำละลายใหม่นี้ พันธะของไอออนลบ (ที่เป็นตัวการปล่อยความร้อน) จะไม่สามารถเกิดขึ้นได้
พูดง่ายๆ ก็คือ มันทำหน้าที่เหมือน “หน่วยตัดไฟฉุกเฉิน” ที่ทำงานอัตโนมัติเมื่อตรวจพบความร้อน โดยการเข้าไปสลายปฏิกิริยาลูกโซ่ก่อนที่มันจะเริ่มต้น!
📊 ผลการทดสอบที่น่าทึ่ง
ผลลัพธ์ที่พิสูจน์ทุกอย่าง... เมื่อทีมวิจัยทดลองใช้ตะปูเจาะทะลุแบตเตอรี่
- ●แบตเตอรี่ทั่วไป: อุณหภูมิพุ่งสูงขึ้นกว่า 500°C (ร้อนจนลุกเป็นไฟ)
- ●แบตเตอรี่ใหม่: อุณหภูมิเพิ่มขึ้นเพียง 3.5°C เท่านั้น!
“นี่คือก้าวกระโดดครั้งใหญ่ในความปลอดภัยของแบตเตอรี่” แกรี ลีก (Gary Leeke) จากมหาวิทยาลัยเบอร์มิงแฮม สหราชอาณาจักร กล่าว เขาคาดว่าการค้นพบนี้อาจถูกนำไปรวมไว้ในแบตเตอรี่เจเนอเรชันถัดไป และจะสามารถผลิตในเชิงพาณิชย์ได้ภายใน 3 ถึง 5 ปี
🏡 ก้าวสำคัญต่ออนาคตยานยนต์ไฟฟ้าและพลังงานสะอาดของไทย
การค้นพบทางเทคโนโลยีล่าสุดมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อชีวิตประจำวันของคนไทย โดยเฉพาะในยุคที่รถยนต์ไฟฟ้า (EV) กำลังกลายเป็นส่วนหนึ่งของท้องถนน ความกังวลเรื่องความปลอดภัยของแบตเตอรี่เมื่อเกิดอุบัติเหตุ ยังคงเป็นหนึ่งในอุปสรรคใหญ่ที่ทำให้ผู้บริโภคหลายคนลังเลต่อการเปลี่ยนมาใช้พลังงานไฟฟ้าเต็มรูปแบบ
เทคโนโลยีใหม่นี้ไม่เพียงช่วยเพิ่มความปลอดภัยให้กับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ใกล้ตัว เช่น สมาร์ทโฟนและพาวเวอร์แบงก์ แต่ยังมีศักยภาพที่จะกลายเป็น “มาตรฐานใหม่” ของความปลอดภัยในอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้า รวมถึงระบบกักเก็บพลังงานแสงอาทิตย์ภายในครัวเรือน การพัฒนานี้จะช่วยเร่งให้การเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาดเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็ว มั่นคง และน่าเชื่อถือยิ่งขึ้น
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ แบตเตอรี่กันไฟไหม้: นักวิทย์จีนพัฒนาอิเล็กโทรไลต์ชนิดใหม่ ที่สามารถป้องกันแบตเตอรี่ลิเธียมไอออนจากการลุกไหม้ได้ แม้จะถูกเจาะทะลุ
✅ กลไกตัดวงจรความร้อน: อิเล็กโทรไลต์ใหม่นี้จะทำงานเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น โดยจะเข้าไปขัดขวางปฏิกิริยาลูกโซ่ที่ทำให้เกิด “Thermal Runaway”
✅ ผลลัพธ์สุดทึ่ง: เมื่อถูกตะปูเจาะ อุณหภูมิแบตเตอรี่ใหม่เพิ่มขึ้นเพียง 3.5°C เทียบกับแบตเตอรี่ทั่วไปที่พุ่งสูงกว่า 500°C
✅ อนาคตที่รออยู่: คาดว่าเทคโนโลยีนี้อาจพร้อมสำหรับการผลิตในเชิงพาณิชย์ได้ภายใน 3-5 ปี ซึ่งจะปฏิวัติความปลอดภัยของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และรถยนต์ EV
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
ถ้าแบตเตอรี่ที่ปลอดภัย 100% นี้เกิดขึ้นจริง... อุปกรณ์อะไรคือสิ่งแรกที่คุณอยากเห็นมันถูกนำไปใช้มากที่สุดครับ ระหว่าง ‘พาวเวอร์แบงค์’ หรือ ‘รถยนต์ไฟฟ้า’?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Sun, Y., et al. (2025). Designing safe and long-life lithium-ion batteries via a solvent-relay strategy. Nature Energy. https://doi.org/qbhk
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
