🌊 ตอนที่ 4 : เมื่อชุมชนดูแล “ปะการังเทียม”
“ทะเลจะยั่งยืนได้…ไม่ใช่เพราะเราสร้างปะการังเทียมมากที่สุด
แต่เพราะเราดูแลมันด้วยหัวใจที่มากพอ” 💙
🐚 หลังจากสร้าง…ไม่ใช่จบ แต่คือจุดเริ่มต้นใหม่
เมื่อกองปะการังเทียมจมลงใต้ทะเลแล้ว งานสำคัญอีกอย่างหนึ่งคือ “การดูแลต่อเนื่อง” เพราะถ้าปล่อยทิ้งไว้โดยไม่มีคนเฝ้าดูแล ปะการังเทียมก็อาจเสื่อมสภาพ หรือถูกทำลายได้
🪸 บทบาทของชุมชนประมงท้องถิ่น
ชุมชนคือหัวใจหลักในการดูแลปะการังเทียมให้คงอยู่ยั่งยืน
โดยมีบทบาทสำคัญ 4 ด้าน ได้แก่
- ●เฝ้าระวังและป้องกันการทำลาย
👉 จัดตั้ง “กลุ่มลาดตระเวนทะเล” หรือ “ชุดเฝ้าระวังประมงชุมชน”
👉 ตรวจตราไม่ให้เรืออวนลาก หรือเรือพาณิชย์เข้ามาใกล้กองปะการังเทียม
👉 ประสานกับหน่วยงานรัฐและทหารเรือเมื่อพบการกระทำผิด
- ●ฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากร
👉 ปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำรอบบริเวณปะการังเทียม
👉 ปลูกปะการังอ่อนเพิ่มเติม
👉 ทำซั้งบ้านปลาจากธรรมชาติเสริมในเขตอนุรักษ์ เพื่อเป็นแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำวัยอ่อน
👉 ร่วมกับนักดำน้ำอาสาและกองทัพเรือภาคที่ 2 จัดกิจกรรม “ดำน้ำเก็บขยะปะการังเทียม” เพื่อรักษาความสะอาดใต้ทะเล
- ●ใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน
👉 กำหนด “กติกาชุมชน” เช่น ห้ามจับสัตว์น้ำในรัศมี 100 เมตร, ห้ามใช้เครื่องมือประมงทำลายล้าง
👉 ชาวประมงใช้เครื่องมือแบบที่ไม่ทำลายล้าง เช่น เบ็ดราว, ไซดักปลา, แห อวนที่มีขนาดตาอวนไม่เล็กจนเกินไป
👉 รายได้จากการทำประมงถูกกระจายคืนสู่กองทุนอนุรักษ์
- ●พัฒนาเป็นแหล่งเรียนรู้และท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์
👉 เปิดพื้นที่ให้เยาวชน นักเรียน และนักดำน้ำเข้ามาเรียนรู้ระบบนิเวศ
👉 ส่งเสริมให้เกิดรายได้ควบคู่กับการดูแลทรัพยากร
🤝 การมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน
การดูแลปะการังเทียมไม่ใช่หน้าที่ของชุมชนเพียงลำพัง
แต่เป็น “การทำงานร่วมกัน” ของหลายฝ่าย เช่น
- ●ชุมชนประมงพื้นบ้าน → เฝ้าระวังและดูแลพื้นที่จริง
- ●หน่วยงานท้องถิ่น (อบต./เทศบาล) → สนับสนุนงบประมาณและการประชาสัมพันธ์
- ●กรมประมง / กองทัพเรือ / กรมเจ้าท่า / กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ทช.) → ให้คำแนะนำทางเทคนิคและตรวจติดตามผล
- ●หน่วยงานเอกชน → สนับสนุนงบประมาณ วิจัย และกิจกรรมอนุรักษ์
- ●ภาคการศึกษา เช่น มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (ม.อ.) → ร่วมกับเอกชนและชุมชน ติดตามผลทางวิทยาศาสตร์ ของปะการังเทียม
👉 ปีที่ 1 สำรวจการตั้งถิ่นฐานของสัตว์น้ำและปะการัง
👉 ปีที่ 3 ประเมินความหลากหลายทางชีวภาพ
👉 ปีที่ 7 วิเคราะห์ความคงทนของโครงสร้างและผลต่อการฟื้นตัวของระบบนิเวศทะเล
💬 ตัวอย่างแรงบันดาลใจจากภาคใต้
ที่ทะเลอ่าวไทย อ.สทิงพระ จ.สงขลา ชาวประมงได้รวมกลุ่มกันตั้ง “เครือข่ายเฝ้าระวังเขตอนุรักษ์ และวางแนวปะการังเทียมเพื่อป้องกันเครื่องมืออวนลาก และอวนรุนเข้ามาในเขตชายฝั่ง”
- ●มีการจัดเวรออกเรือดูพื้นที่เดือนละ 2 ครั้ง
- ●จัดกิจกรรมปล่อยพันธุ์ปลาและ ดำน้ำเก็บขยะปะการังเทียม
- ●ทำงานร่วมกับมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์และภาคเอกชนในการติดตามผลความหลากหลายทางชีวภาพ
- ●และเตรียมต่อยอดเป็น “เทศกาลตกปลาบนกองปะการังเทียม” เพื่อสร้างรายได้ให้ชุมชน
- ●นี่คือพลังของ “คนเล็ก ๆ ที่ทำให้ทะเลใหญ่กลับมามีชีวิตอีกครั้ง” 💪
“ปะการังเทียมจะไม่มีความหมายเลย…
ถ้าไม่มีคนเฝ้าดูแลมันด้วยหัวใจ” 💙
การอนุรักษ์ไม่ได้จบลงเมื่อเราสร้างเสร็จ
แต่มันเริ่มต้นจริง ๆ เมื่อชุมชนลุกขึ้นมารักษาทะเลของตัวเอง 🌿
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
