13 พ.ย. เวลา 07:31 • ประวัติศาสตร์

งานหัตถกรรมจากหินออบซิเดียน​ แหล่งโบราณคดี​ ยุคหินเก่า​ ต้าตงในเมืองเหอหลง มณฑลจี๋หลิน​ ประเทศ​จีน

ห้าหมื่น​ปีก่อน​ มนุษย์​ยุคหินเก่าตอนปลาย​ในจีนภาคเหนือ​ได้ใช้หินออบซิเดียนจากแถบภูเขาฉางไป๋เป็นกลุ่มเครื่องมือหินขนาดเล็กจากจีนตะวันออกเฉียงเหนือ​
สิ่งประดิษฐ์หินจากแหล่งต้าตง: 1. ค้อนหิน ; 2. เครื่องขูดปลาย ; 3. แกนใบมีด ; 4. บูริน ; 5. แกน ; 6. จุด ; 7. ไมโครคอร์รูปลิ่ม ; 8. แกนแพลตฟอร์มเดียว ; 9. ภาพถ่ายของชั้นดิน 6 ชั้น สังเกตลิ่มน้ำแข็งแนวตั้งที่เต็มไปด้วยตะกอนสีขาวเทาในส่วนบนของโปรไฟล์ เกล็ดวงกลมมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 5 ซม. 10. รายละเอียดของชั้นที่ 7 สังเกตส่วนผสมของกรวดและทรายหยาบ #frontiers
งานหัตถกรรมจากหินออบซิเดียน​ คืออะไร ?
#หินออบซิเดียน (Obsidian) คือหินอัคนีพุ (volcanic glass) ที่เกิดจากการที่ลาวาจากภูเขาไฟเย็นตัวลงอย่างรวดเร็วจนไม่มีเวลาตกผลึก จึงมีลักษณะเป็นแก้วธรรมชาติ โดยทั่วไปมีสีดำ สีน้ำตาล หรือสีเขียวเข้ม แต่ก็สามารถพบสีอื่น ๆ ได้บ้าง มี
หินออบซิเดียน​ คุณสมบัติแข็ง เปราะ และมีขอบที่คมมาก
แหล่งแก้วจากพื้นที่ฉางไป๋ซานที่อยู่ใกล้เคียง
ถึงแม้จะแข็ง แต่ก็เปราะและแตกหักง่าย
มีขอบที่คมมากจนอาจเทียบได้กับมีดผ่าตัดในสมัยโบราณ
เป็นแก้ว ธรรมชาติ เนื้อละเอียด ผิวมันวาว และมีความแข็งอยู่ที่ประมาณ \(5.5\) ตามมาตรวัดโมห์ส
ระยะแรก​ ยุคหินตอนปลาย
แหล่งโบราณคดีต้าตง​ 5 หมื่นปี​ก่อน​ ณ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของจีน​ [หลักฐาน​การใช้จุลสัณฐานวิทยาของดิน การวิเคราะห์ขนาดอนุภาค และการวัดค่า pH เพื่อจำลองกระบวนการก่อตัวของแหล่งโบราณคดีตั้งแต่ประมาณ 60,000 ปีก่อนคริสตกาลจนถึงปัจจุบัน]​ ในประเทศจีนด้วยการใช้ออบซิเดียนอย่างแพร่หลาย​ เช่น​ เทคโนโลยี Microblade ซึ่งมีลักษณะเด่นคือการบดด้วยแรงกด แกนไมโครรูปลิ่มหลากหลายประเภท และหินบุชตามขวางที่มีการแต่งเติมเล็กน้อย
ที่มา​ Ketes et al., 2019 ;
Yue et al., 2021 ; Kato, 2022
ข้อสันนิษฐาน​ เทคโนโลยี Microblade​ ในยุคหินตอนปลาย
แหล่งโบราณคดีต้าตง​ 5 หมื่นปี​ก่อน​ ได้แพร่กระจายอย่างกว้างขวางไปทั่วภาคตะวันออกเฉียงเหนือของจีน คาบสมุทรเกาหลี หมู่เกาะญี่ปุ่น ตะวันออกไกลของรัสเซีย และอเมริกาเหนือ
G´omez Coutouly, 2018 ; Kato, 2022
ข้อสันนิษฐาน​ต่อมา​ คือ​ การแพร่กระจายของเทคโนโลยีไมโครเบลด รวมถึงการเคลื่อนย้ายประชากรและปฏิสัมพันธ์ทางวัฒนธรรม​ ได้แก่ ไซบีเรียตอนใต้ คาบสมุทรเกาหลี ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของจีน และเกาะฮอกไกโดของญี่ปุ่น
ที่มา​  
Derevianko et al., 1998 ; 
Graf 2009 ; Kato 2022 ; 
Kuzmin and Keates 2021 ; 
Yi et al., 2016 ; 
Yue et al., 2021​
ระยะสอง​ 28,000 ถึง 24,000 ปีก่อน​ ยุคน้ำแข็งครั้งสุดท้าย​ การอพยพลงใต้ของกลุ่มชนจากทุ่งหญ้ายูเรเซีย​ แหล่งโบราณคดียุคหินตอนปลายที่สำคัญซึ่งมีกลุ่มหินใบมีดและไมโครเบลดยุคแรกๆ เช่น แหล่งโบราณคดีซีซานโถวและต้าตง ได้พบเห็นเครื่องมือหินรูปทรงคล้ายใบมีดในภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือของจีน ภูมิภาคฉางไป๋ซาน​ ตั้งอยู่บนพรมแดนระหว่างจีนและเกาหลีเหนือ
ระยะสาม เมื่อกว่า 10,000 ปีก่อน เปลี่ยนผ่านจากยุคหินเก่าสู่ยุคหินใหม่ทางตอนเหนือของจีน
การค้นพบซากวัฒนธรรมเชื่อมโยงกับประเพณียุคหินเล็ก (microlithic) ของภูมิภาคทางตอนเหนือของเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ​
แหล่งโบราณคดียุคหินเก่าตอนบนต้าตง (N 42°05′37.9″, E128°57′30.2″) ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของหมู่บ้านต้าตง ในเมืองเหอหลง มณฑลจี๋หลิน ประเทศจีน
แหล่งโบราณคดียุคหินเก่าตอนบนต้าตง (N 42°05′37.9″, E128°57′30.2″) ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของหมู่บ้านต้าตง ในเมืองเหอหลง มณฑลจี๋หลิน ประเทศจีน
ขอขอบคุณ
#frontiers
Karoly Nemethสถาบันฟิสิกส์โลกและวิทยาศาสตร์อวกาศ ประเทศฮังการี
Junna Zhangมหาวิทยาลัยครูปักกิ่ง ประเทศจีน
#นฤพนธ์​ เพ็งอ้น
แปล​เรียบเรียง​และ​ตีความ​
อ่านบทความ​เพิ่มเติม
เส้นทางการค้าทางทะเล ระหว่างจีนฮั่น สุวรรณภูมิ​อินเดียใต้ และโรมันยุโรปใต้​ เมื่อ 2,130 ปีก่อน
ย้อนประวัติศาสตร์​ การอพยพ​ข้ามทวีป​ ของ#ชาวเติร์ก​ในประ​เทศทูร์เคีย​(ตุรกี)​ ชาวถูเจี่ย​ในประเทศ​จีน
#​ชาวอุยกูร์​ในเตอร์กิสถานตะวันออก​ และ​ประเทศ​จีน​
โฆษณา