27 พ.ย. เวลา 12:16 • สิ่งแวดล้อม

🚤 EP3 — คุยกับลุงเรือหางยาว: คนที่อยู่กับน้ำมาทั้งชีวิต

บ่ายวันนั้น
พ่อตัดสินใจพาน้ำใจไปท่าน้ำเล็ก ๆ ที่อยู่ห่างจากบ้านไม่กี่ร้อยเมตร
เป็นท่าน้ำที่ชาวบ้านใช้กันมาตั้งแต่สมัยปู่ย่าตายาย
และมีชายคนหนึ่งยืนเป็น “เฝ้าคลอง” ตลอดหลายสิบปี
เขาคือ ลุงเพียร
เจ้าของเรือหางยาวเก่า ๆ ที่ส่งเสียงทุ้มลึกทุกครั้งเวลาสตาร์ตเครื่อง
ลุงเพียรเป็นคนที่พ่อชอบคุยด้วยมากที่สุด
เพราะ “ลุงรู้เรื่องน้ำมากกว่าคนทำงานกรมน้ำบางคนอีก”
พ่อมักพูดแบบนั้นเสมอจนกลายเป็นคำขำประจำบ้าน
วันนี้ลุงนั่งซ่อมใบพัดเรืออยู่ใต้ร่มพิกุล
พอเห็นพ่อกับน้ำใจเดินมา ก็ยิ้มกว้างจนตีนกาขึ้นเต็มสองข้างตา
“อ้าวอาจารย์มาแล้วเหรอ เอ้า…วันนี้พาน้ำใจมาหาอะไรเล่าลุงอีกล่ะ?”
พ่อหัวเราะ
แล้วตอบง่าย ๆ ว่า
“วันนี้อยากให้ลูกได้คุยกับคนที่อยู่กับน้ำจริง ๆ บ้างครับลุง”
น้ำใจยิ้มแล้วนั่งลงข้าง ๆ ลุง
ลมจากคลองพัดให้ใบพิกุลสั่นเบา ๆ เหมือนสนทนากับทั้งสามคนอยู่ด้วย
🌊 “คลองไม่เคยหายไปหรอก…แต่คนต่างหากที่ลืมคลอง”
น้ำใจถามลุงเพียรว่า
“ลุงอยู่กับน้ำมาตั้งแต่เด็กเลยเหรอคะ?”
ลุงหัวเราะ
เสียงเหมือนคลื่นกระทบโป๊ะไม้เก่า ๆ
“โธ่ลูกเอ๊ย ลุงเกิดบนเรือ โตบนเรือ
เรียนว่ายน้ำก่อนเดินให้เป็นอีก
สายน้ำมันเป็นบ้านของลุงมาตั้งแต่จำความได้”
แล้วลุงก็พูดประโยคหนึ่ง
ที่ทำให้น้ำใจกับพ่อเงียบไปทั้งคู่
“คลองไม่เคยหายไปหรอกหนู
คนต่างหากที่เคยลืมคลอง—
ในยุคหนึ่งแค่แป๊บเดียว
แต่โชคดีที่ประเทศเราไม่เคยเสียกรุง
เลยไม่เคยลืมน้ำไปจริง ๆ”
น้ำใจฟังแล้วขนลุก
เพราะนั่นคือความแตกต่างสำคัญระหว่าง “ประเทศนี้” กับ “ประเทศในประวัติศาสตร์จริงของเธอ”
ที่นี่—
ไม่มีช่วงที่ภูมิปัญญาถูกเผาทิ้ง
ไม่มีช่วงที่คลองถูกมองว่าเป็นของเก่า
ไม่มีช่วงที่น้ำถูกผลักออกจากเมือง
เพราะไม่มีช่วงที่อยุธยาพัง
และไม่มีช่วงที่คนต้องสร้างบ้านเมืองใหม่โดยไม่รู้รากเดิม
🚤 บทเรียนของลุงเพียร: น้ำคือครู ไม่ใช่ศัตรู
ลุงมองไปที่สายน้ำไหลช้า ๆ
ก่อนเอ่ยคำสั้น ๆ แต่เฉียบเหมือนคมมีด
“น้ำไม่เคยทำอะไรผิด
คนเราต่างหากที่คิดผิดแล้วโทษน้ำ”
ลุงชี้ไปที่ทุ่งรับน้ำด้านหลังบ้าน
เล่าถึงสมัยวัยรุ่นที่น้ำท่วมปีหนึ่งสูงถึงเอว
แต่ไม่มีใครบ่น
เพราะทุกคนรู้ว่านั่นคือจังหวะของลุ่มน้ำไทย
น้ำมาก → พัก
น้ำลง → ทำกิน
น้ำหลาก → จับปลา
น้ำแห้ง → ปลูกผสมผสาน
มันไม่ใช่ระบบชลประทาน
แต่มันคือ ระบบชีวิต
ลุงพูดต่อว่า
“ประเทศเรารุ่งเรืองได้ก็เพราะคนไทยไม่เคยฝืนจังหวะน้ำ
ตั้งแต่ยุคพระมหาจักรพรรดิ
ยันยุคของพ่อเอ็งนั่นแหละหนูน้ำใจ”
🌿 น้ำใจถาม: “แล้วคลองหลังบ้านนี้…สำคัญแค่ไหนคะ?”
ลุงตอบทันที
เหมือนไม่ต้องคิด
“สำคัญพอ ๆ กับเส้นเลือดฝอยในตัวคนแหละหนู
ถ้าเส้นฝอยตัน หัวใจก็ตาย
คลองเล็กนี่แหละที่พยุงเจ้าพระยาไว้ทั้งสาย”
พ่อยิ้ม
เพราะนี่คือสิ่งที่พ่อพยายามเล่าให้น้ำใจเข้าใจเสมอ
แต่ลุงเพียรอธิบายง่ายกว่า
และจริงกว่า
💙 ท้าย EP3 — เสียงของคนที่อยู่กับน้ำ…คือประวัติศาสตร์ที่เดินได้
ขากลับ
น้ำใจเดินเงียบ ๆ ข้างพ่อ
เหมือนกำลังทบทวนคำของลุงทุกคำ
ก่อนพูดเบา ๆ ว่า
“พ่อคะ…
หนูเพิ่งเข้าใจเลยว่า
ประเทศที่ไม่เคยเสียกรุง
จึงไม่เคยเสียคนที่รู้จักน้ำไปด้วย”
พ่อจับไหล่น้ำใจเบา ๆ
แล้วตอบว่า
“ใช่ลูก…
ลุงเพียรคือประวัติศาสตร์ของลุ่มน้ำ—
เป็นชีวิตจริงของประเทศที่เดินมาถูกทาง 500 ปี”
และนี่คือเหตุผล
ว่าทำไมประเทศไทยในจักรวาลนี้
จึงยังเป็นประเทศที่เติบโตด้วยน้ำ
ไม่ใช่เติบโตด้วยการต่อสู้กับน้ำ
— EP3 จบ —
โฆษณา