Blockdit Logo (Mobile)
Bnomics
ยืนยันแล้ว
•
เมื่อวาน เวลา 02:26 • ธุรกิจ

🌍 Rules of Origin หัวใจของข้อตกลงการค้าโลก

มือถือหนึ่งเครื่องอาจเดินทางกว่า 8 ประเทศก่อนจะถึงมือคุณ
จากเหมืองลิเทียมในชิลี → โรงงานชิปในไต้หวัน → หน้าจอจากเกาหลี → ประกอบในจีน
สุดท้ายขายในยุโรป พร้อมป้าย “Made in China”
สรุปแล้ว... มือถือเครื่องนี้ “เป็นของประเทศไหนกันแน่?”
เมื่อห่วงโซ่อุปทานโลกซับซ้อนขึ้น สินค้า 1 ชิ้น มักมี “หลายสัญชาติ”
ข้อตกลงการค้าเสรี (FTA) จึงต้องมีเกณฑ์ชัดเจนว่า
สินค้านั้น “ควรถือว่าเป็นของประเทศใด”
เพื่อให้สิทธิพิเศษทางภาษีถูกต้องและเป็นธรรม
และนั่นคือที่มาของสิ่งที่เรียกว่า Rules of Origin (ROO)
🧭 ROO คืออะไร
“กฎว่าด้วยถิ่นกำเนิดสินค้า” ใช้ระบุสัญชาติทางเศรษฐกิจของสินค้า
ว่ามันผลิตขึ้น “จากที่ใดกันแน่”
สินค้าใดจะอ้างว่า “Made in Thailand” หรือ “Made in Japan” ได้ ต้องเข้าเกณฑ์ใดเกณฑ์หนึ่งต่อไปนี้ 👇
1️⃣ Wholly Obtained (WO)
ผลิตโดยใช้วัตถุดิบภายในประเทศทั้งหมด เช่น พืชผลการเกษตร แร่ธาตุ ปศุสัตว์ หรืออาหารแปรรูป
2️⃣ Substantial Transformation (ST)
ใช้วัตถุดิบจากหลายประเทศ แต่ผ่านกระบวนการแปรรูปจนเปลี่ยนสภาพอย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งวัดได้หลายวิธี เช่น
• 💰 มูลค่าเพิ่มในประเทศ (Regional Value Content: RVC) — ต้องมีมูลค่าเพิ่มจากการผลิตภายในประเทศถึงเกณฑ์ เช่น 40%
• 🏷️ เปลี่ยนรหัสศุลกากร (Change in Tariff Classification: CTC) — พิกัดสินค้าต้องเปลี่ยนจากวัตถุดิบต้นทาง
• ⚙️ กระบวนการผลิตเฉพาะ (Specific Process: SP) — ต้องผ่านขั้นตอนผลิตสำคัญในประเทศนั้นจริง
ทำไม ROO ถึงสำคัญ?
🌍 ใช้สิทธิประโยชน์จาก FTA ได้จริง
ข้อตกลงการค้ามักลดภาษีเฉพาะสินค้าจากประเทศสมาชิก
ROO จึงเป็น “ด่านตรวจ” ที่บอกว่าใครสมควรได้สิทธิ์
และป้องกันการสวมสิทธิ์จากคนนอก
💸 ป้องกันการหลบภาษีผ่านประเทศอื่น
หากไม่มี ROO ผู้ส่งออกอาจแค่ขนสินค้าผ่านประเทศที่มี FTA
เพื่อหลบภาษี โดยไม่มีการผลิตจริง
⚙️ ดึงดูดการลงทุนและถ่ายทอดเทคโนโลยี
เมื่อกฎกำหนด “สัดส่วนวัตถุดิบในประเทศ” เช่น 40%
บริษัทต่างชาติจำเป็นต้องตั้งโรงงานและจ้างแรงงานภายในประเทศ
📊 เสริมฐานข้อมูลเศรษฐกิจ
ROO ทำให้รัฐบาลรู้ว่าสินค้าแต่ละชิ้นมาจากที่ใดจริง
ช่วยวิเคราะห์ขีดความสามารถการแข่งขัน
และวางนโยบายอุตสาหกรรมได้แม่นยำขึ้น
⚔️ เป็นอาวุธในสงครามการค้า
ในยุคที่สหรัฐและจีนตอบโต้กันด้วยภาษี
หลายบริษัทต้องย้ายฐานผลิต เพื่อให้สินค้าถูกนับว่า “Made in...” ประเทศใหม่
และหลบภาษีได้อย่างถูกกฎหมาย
วันนี้ “ถิ่นกำเนิดสินค้า” จึงไม่ใช่แค่เอกสาร
แต่คือ ยุทธศาสตร์การเอาตัวรอดของธุรกิจในโลกที่การค้าไม่เป็นกลางอีกต่อไป
🌏 ตัวอย่างจริงจากโลกการค้า
• AFTA (อาเซียน) — ต้องมีมูลค่าเพิ่มในภูมิภาคอย่างน้อย 40%
• USMCA (อเมริกาเหนือ) — รถยนต์ต้องใช้ชิ้นส่วนจากอเมริกาเหนือไม่น้อยกว่า 75%
• RCEP (เอเชียแปซิฟิก) — เปิดทางให้รวมมูลค่าเพิ่มจากหลายประเทศสมาชิก (“Cumulative Rule”) เพื่อสร้างห่วงโซ่อุปทานระดับภูมิภาคจริง
🌐 ROO : เส้นแบ่งระหว่างผู้ได้เปรียบกับผู้เสียโอกาส
ในศตวรรษที่ห่วงโซ่อุปทานไร้พรมแดน
ROO ไม่ใช่แค่กฎการค้า แต่คือ “อาวุธเชิงยุทธศาสตร์”
ที่กำหนดว่าใครจะเป็นศูนย์กลางการผลิตของโลก
โลกไม่ได้วัดความมั่งคั่งจากสิ่งที่เราผลิตเพียงอย่างเดียว
แต่จาก “ใครที่ถูกนับว่าเป็นเจ้าของสิ่งนั้น”
และนั่นคือเหตุผลที่ ROO คือหัวใจของการค้าในศตวรรษที่ 21
เรื่องและภาพ: สราลี วงษ์เงิน Economist, Bnomics
════════════════
Bnomics - Bangkok Bank Economist, Bnomics
'Be an Economist for Everyone'
วิเคราะห์ เจาะทุกประเด็นเศรษฐกิจ ให้เป็นเรื่องง่ายสำหรับคุณ
════════════════
#RulesofOrigin #แหล่งกำเนิดสินค้า #ส่งออก #เศรษฐกิจไทย
#ธนาคารกรุงเทพ #Bnomics #BBL #BangkokBank
โฆษณา