แอ๊บข้าว หรือ แอบข้าว 🌾 เป็นเครื่องจักสานชนิดหนึ่ง เกิดจากภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีการสืบทอดต่อกันมา
เป็นภาชนะใส่ข้าวเหนียวเช่นเดียวกับก่องข้าว 🍚 แต่มีขนาดเล็กกว่าสำหรับพกพาติดตัวเวลาไปทำงานนอกบ้าน
แอ๊บข้าว ในภาษาภาคเหนือ หมายถึง ภาชนะสำหรับใส่ข้าวเหนียว สมัยโบราณมีใช้กันทั่วไปในเขตล้านนา ทำด้วยวัสดุหลายชนิด 🌴 เช่น สานด้วยใบลาน และสานด้วยใบตาล มีหลายขนาด ขนาดใหญ่มีถึง 70-80 ซม. เรียกกล่องข้าวหลวง
แอ๊บข้าว มีส่วนประกอบสำคัญ คือ ตัวแอ๊บรูปร่างคล้ายกล่องสี่เหลี่ยมผืนผ้า ฝาแอ๊บรูปร่างเหมือนตัวแอบแต่ขนาดใหญ่กว่า เพราะใช้ครอบแอ๊บข้าว เหมาะสำหรับพกใส่ถุงย่าม ห่อผ้าคาดเอวออกไปทำนา ทำไร่ เช่นเดียวกับกล่องใส่อาหารในปัจจุบันก่องข้าวและแอ๊บข้าวเป็นเครื่องจักสานที่มีความสมบูรณ์ทั้งในด้านรูปแบบและประโยชน์ใช้สอย สอดคล้องกับความนิยมของประชาชนแต่ละถิ่น
นอกจากประโยชน์ในการใส่ข้าว แอ๊บข้าวยังมีคุณสมบัติในการรักษาความชื้นและอุณหภูมิของข้าวให้พอเหมาะ 🍙 ทำให้ข้าวเหนียวยังคงความนุ่มและรสชาติที่ดีแม้จะผ่านไปหลายชั่วโมง ⏰ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญสำหรับชาวนาหรือคนทำงานกลางแจ้งที่ต้องอยู่ห่างจากบ้านเป็นเวลานาน
วิธีทำเลือกใบลานที่ไม่แก่ หรืออ่อนจนเกินไป นำมาผึ่งลมไว้ใต้ถุนบ้านให้แห้ง แล้วฉีกหรือแหกเอาก้านตรงกลางออก ความกว้างเลือกตามขนาดของกล่องข้าวที่จะสาน นำใบลานที่ได้มาเรียงซ้อนกันเป็นคู่ ๆ แล้วสานลายทานเป็น 2 ชั้น เริ่มจากก้นแล้วสานเฉียงขึ้นไปจนถึงปากแล้วพับใบตาลที่เหลือเก็บชายไว้ที่ ตัวของกล่อง ส่วนฝาปิดก็สานอย่างเดียวกันแต่ให้กว้างกว่าตัวเพื่อจะได้สวมลงไปได้
แอ๊บข้าว ยังเป็นสิ่งที่สะท้อนถึงวิถีชีวิตแบบพอเพียงของชาวบ้าน ที่ใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่หาได้ในท้องถิ่นมาผลิตเป็นของใช้ในชีวิตประจำวัน แม้ว่าการใช้งานแอ๊บข้าวในชีวิตประจำวันจะลดน้อยลง
แต่ยังคงมีความสำคัญในฐานะมรดกทางวัฒนธรรมและงานหัตถกรรมพื้นบ้าน มีการอนุรักษ์และสืบทอดวิธีการทำแอ๊บข้าวในหลายชุมชน และยังได้รับความสนใจในฐานะสินค้าที่ระลึกที่แสดงถึงเอกลักษณ์ของภาคเหนือ
#ของโปรด #แอบข้าว #แอ๊บข้าว #เครื่องจักสานล้านนา #ภูมิปัญญาท้องถิ่น #มรดกวัฒนธรรมไทย #หัตถกรรมพื้นบ้าน
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
