รู้อะไรดีที่สุด ?
คำถามนี้ถูกลบ
*การรู้ว่าไม่รู้เป็นความรู้ที่ดีที่สุดคือคำตอบแรกค่ะ*
คำตอบนี้มาจากนักปรัชญากรีกโบราณชื่อSocrates ซึ่งคำกล่าวเต็มๆของเขาคือ " The only true wisdom is knowing you know nothing " จะเห็นว่า Socrates ยกย่องให้เป็นปัญญาเลยทีเดียว
นักปรัชญาอื่นที่กล่าวถึงแนวคิดเรื่องการ "รู้ว่าไม่รู้" หรือ "Socratic paradox" ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีที่สุดจาก โสเครติส (Socrates) ก็ได้สะท้อนอยู่ในผลงานของนักปรัชญาคนอื่น ๆ เช่น:
ขงจื๊อ (Confucius): นักปรัชญาจีนโบราณที่เน้นเรื่องการเรียนรู้และความถ่อมตน ท่านกล่าวว่า: "เมื่อเจ้ามีความรู้ จงแสดงออกว่าเจ้ารู้ และเมื่อเจ้าไม่รู้ จงแสดงออกว่าเจ้าไม่รู้ นี่แหละคือความรู้" (To know what you know and what you do not know, that is true knowledge.) ซึ่งสอดคล้องกับแนวคิดการยอมรับขีดจำกัดของการรู้ของตนเอง
การรู้ว่าไม่รู้เป็นความรู้ที่ดีที่สุดเพราะ:
* กระตุ้นการแสวงหาความรู้ (The Engine of Inquiry): การยอมรับว่าตนเองไม่รู้อะไรเลย (หรือรู้เพียงเล็กน้อย) จะช่วยกำจัดความพึงพอใจในตนเองและ "ความเย่อหยิ่งทางปัญญา" (intellectual arrogance) ทำให้บุคคลเปิดใจที่จะเรียนรู้ ตั้งคำถาม และสำรวจต่อไป หากเราคิดว่าเรารู้ทุกอย่างแล้ว กระบวนการเรียนรู้ก็จะหยุดลง.
* ความแม่นยำทางปัญญา (Intellectual Honesty): การยอมรับความไม่รู้คือการแสดงออกถึง ความซื่อสัตย์ทางปัญญา ซึ่งเป็นคุณสมบัติพื้นฐานของการคิดเชิงวิพากษ์ (critical thinking) มันช่วยให้เราประเมินขีดจำกัดของหลักฐานและข้อสรุปที่เรามีได้อย่างเป็นกลาง
* ความเข้าใจในขอบเขต (Understanding Limits): ความรู้นี้ช่วยให้เราเข้าใจขอบเขตของความรู้ของมนุษย์ เมื่อเรารู้ว่าโลกและจักรวาลมีความซับซ้อนและกว้างใหญ่เพียงใด เราจะเห็นความรู้อันจำกัดของเรา ซึ่งเป็นรากฐานของความถ่อมตนและความระมัดระวังในการตัดสินความรู้และความจริง
คำถามนี้เป็นคำถามเชิง อภิปรัชญา (Metaphysics) และ ญาณวิทยา (Epistemology) โดยตรง ซึ่งเป็นแขนงหลักของปรัชญา คำถามนี้เกี่ยวกับธรรมชาติของ "ความรู้" และ "คุณค่า" ของความรู้นั้น
คำตอบที่มาจาก ปรัชญาโสเครติส ซึ่งเป็นรากฐานของการคิดเชิงปรัชญาตะวันตก คำตอบนี้ไม่ใช่คำตอบแบบข้อเท็จจริง แต่เป็นการ วางเงื่อนไข ในการเข้าถึงความรู้ โดยเน้น กระบวนทัศน์ ของการเรียนรู้
มีคำตอบอื่นที่อาจถือว่าเหมาะสมหรือเป็นมุมมองที่เพิ่มความครบถ้วนให้กับคำตอบของโสเครติส คือ:
คำตอบ: "การรู้ว่าสิ่งใดนำไปสู่การกระทำที่ถูกต้องและชอบธรรม เป็นการรู้ที่ดีที่สุด"
เหตุผลที่ทำให้คำตอบนี้เหมาะสมด้วย
คือการเน้นการปฏิบัติ (Action-Oriented)
คำตอบของโสเครติสเน้นที่ ทัศนคติ (attitude) ต่อความรู้ แต่ปรัชญาไม่ได้หยุดอยู่แค่ความคิด การรู้ที่ดีที่สุดควรรวมถึงการนำไปใช้ในโลกจริงด้วย คำตอบนี้สอดคล้องกับ จริยศาสตร์ (Ethics) ซึ่งเป็นแขนงที่เน้นการปฏิบัติ
* ปรัชญาอริสโตเติล (Aristotelian View): คำตอบนี้สะท้อนแนวคิดของ อริสโตเติล (Aristotle) ที่เน้นเรื่อง ภูมิปัญญาเชิงปฏิบัติ (phronesis) หรือ ความรอบรู้ (practical wisdom) ความรู้ที่แท้จริงไม่ใช่เพียงแค่การรู้ข้อเท็จจริง (theoretial knowledge) แต่คือความสามารถในการตัดสินใจอย่างถูกต้องในสถานการณ์เฉพาะ เพื่อบรรลุความดีสูงสุด (eudaimonia หรือการใช้ชีวิตที่ดี)
* ความรู้ที่มีผลต่อชีวิต: ในที่สุดแล้ว ความรู้ที่ไม่ได้เปลี่ยนชีวิตหรือนำไปสู่การกระทำที่ดีขึ้นอาจเป็นความรู้ที่ไร้ประโยชน์ได้ การรู้ว่าไม่รู้อะไรเลยทำให้เราฉลาดขึ้น แต่การรู้ว่าควรทำอะไรและทำอย่างไรเพื่อประโยชน์ของตนเองและผู้อื่น ทำให้ชีวิตมีความหมายและเป็นประโยชน์ต่อสังคม
สรุป: คำตอบของโสเครติสเป็นความรู้ที่ เป็นรากฐาน สำหรับการเรียนรู้ ส่วนคำตอบที่เน้นการกระทำนี้เป็นความรู้ที่ เป็นผลผลิต ของการเรียนรู้ ซึ่งสำหรับหลายคนแล้ว ผลผลิตที่นำไปสู่ความดีงามคือสิ่งที่ "ดีที่สุด" ในท้ายที่สุด ซึ่งเป็นคำตอบจาก Aristotle
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
