27 ก.ย. 2020 เวลา 08:17 • ดนตรี เพลง
หลังจากที่เพลง ขวัญเอยขวัญมา ของ PALMY ปล่อย Official MV สู่ youtube นับได้ว่ามาแรงมากๆสำหรับเพลงๆนี้เจ้าค่ะ แต่น้อยคนมากๆที่จะเข้าใจถึงเนื้อหาที่แท้จริงของ MV ที่กำลังสื่อ เพราะเนื่องจากเป็นพิธีกรรมโบราณดังเดิมของชาวอีสานและชาว สปป.ลาวที่มีมาช้านานมากๆ และปัจจุบันเริ่มเลือนหายไปแล้ว จึงทำให้คนโดยส่วนมากนั้นไม่เข้าใจถึงพิธีกรรมที่ประกอบเป็นส่วนหลักของเอ็มวีนี้เจ้าค่ะ
หากพี่ท่านทั้งหลายจะอินเข้าไปถึงในความรู้สึกของตัวละครในเอ็มวีนี้แต่ละคนได้ ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึกของนางเอก คุณแม่ และคุณยายของนางเอก มีความจำเป็นอย่างยิ่งเจ้าค่ะที่จะต้องมาทำความเข้าใจในพิธีกรรมที่กระทำในเอ็มวีนี้กันเสียก่อน
ดังนั้นวันนี้ฉันจึงจะขออนุญาตอธิบายให้พี่ท่านทุกคนได้เข้าใจกันสักนิดเจ้าค่ะ เพื่อที่จะได้เพิ่มอัถรสในการรับชมได้อย่างเข้าใจและลึกซึ่งกว่าเดิม
ว่ากันว่าชาวอีสานและชาว สปป.ลาว โดยทั่วไปแล้วจะมีความเชื่อว่า มนุษย์เราทุกคนนั้นเกิดขึ้นมาจากธาตุทั้ง 4 ดิน น้ำ ลม และไฟ เกิดขึ้นเป็นมนุษย์เราคนนึงๆ และคนหนึ่งๆ จะมีขวัญอยู่ด้วยกันทั้งหมด 32 ขวัญ ไม่ว่าจะเป็น แขน ขา หัวใจ ผม บลาๆๆ ถ้าขวัญจุดใดจุดหนึ่งล่องลอยหายไป ขวัญตรงนั้นก็จะไม่สามารถทำหน้าที่ของมันได้โดยสมบรูณ์ กลายเป็นคนบ้าบ้าง เป็นคนไรสติบ้างนั้นเองเจ้าค่ะ
ชาวอีสานจึงมักจะเรียกขวัญเล่านั้นให้กับลูกหลานของตน โดยการแบ่งการเรียกขวัญเป็น 2 อย่างดังนี้คือ
1. สำหรับบุคคลที่ได้ลาภลอย , ได้เลือนยศ , เรียนจบ , เบญจเพศ, หายจากไข้หนัก และ อื่นๆที่ไม่ได้สาหัสมาก จะใช้ผูกข้อต่อแขนและพิธีบายศรีสู่ขวัญ
2. สำหรับคนที่ประสบอุบัติเหตุร้ายแรงตามสถานที่ต่างๆ หรือจิตใจกระทบกระเทือนจากที่ต่างๆจนหนักมากๆ ก็จึงจะใช้พิธีส่อนขวัญ หรือ ช้อนตักเอาขวัญด้วยสวิง เพราะเนื่องจากขวัญที่ประสบอุบัติเหตุแบบนี้ เขาจะกลับบ้านไม่เป็น เหมือนขวัญที่หลงทาง ซึ่งจะแตกต่างจากขวัญของคนกลุ่มแรกที่ใช้พิธีบายศรีสู่ขวัญ เพราะขวัญที่หายประเภทนั้น เป็นขวัญที่หลงทางแต่สามารถกลับมาเองได้ เพียงแค่เรียกเจ้าค่ะ ซึ่งในเอ็มวีนั้นตรงกับเหตุการณ์นี้
ถ้าหากพี่ท่านสังเกตุให้ดีจะเห็นว่าผู้เฒ่าผู้แก่จะไปทำพิธีส่อนขวัญ ตามสถานที่ที่นางเอกมีความทรงจำเกี่ยวกับผู้ชายคนนี้
เพราะขวัญแต่ละส่วนของนางเอกนั้น ได้กระจายอยู่ตามที่ต่างๆเพราะยังหลงทางอยู่คิดว่าทุกอย่างยังดำเนินเหมือนเดิมที่นั้น กลับบ้านเองไม่เป็น
ดังนั้น ในกรณีนี้จึงต้องไปส่อนเอาขวัญตามสถานที่ต่างๆเพื่อรวบรวมเอาขวัญเหล่านั้นกลับมารวมที่คีง (ร่างกายหลัก) ให้ครบนั้นเองเจ้าค่ะ
อีกประการหนึ่งเรื่องไข่ต้ม ที่พี่ท่านเห็นนางเอกกินในตอนท้ายเราไม่เรียกไข่ต้มนะเจ้าค่ะ เราจะเรียกว่า “ไข่ขวัญ” ซึ่งเป็นไข่ต้มที่ใช้ประกอบในพิธีมงคล เป็นเสมือนไข่ขวัญไข่มงคลที่กินแล้วก็จะเป็นสิริมงคล
โดยในพิธีบายศรีสู่ขวัญ งานบวช บลาๆของชาวอีสานเมื่อทำพิธีสูตรขวัญเสร็จ ก็จะต้องทาน ไข่ขวัญ ไก่ขวัญ ข้าวต้มมัด เป็นต้นค่ะ กล่าวคือจะทานของใครของมัน จะไม่มีการแบ่งครึ่งให้กันกิน เพราะเชื่อว่าขวัญของใครก็กินขวัญของคนนั้นกลับคืนเข้าไปเพื่อความเป็นสิริมงคลนั้นเอง
ส่วนงานแต่งนั้นจะพิเศษหน่อยเพราะคนสองคนจะต้องอยู่ด้วยกัน ดังนั้นจึงต้องกินไข่จากไข่ขวัญลูกเดียวกันคือแบ่งกันคนละครึ่งแล้วต่างฝ่ายต่างป้อนกัน โดยจะต้องมีการไคว่มือประสานกัน เมื่อต่างคนต่างกินก็จะเท่ากับว่า ขวัญทั้ง 2 ร่วมกันเป็นหนึ่งโดยสมบูรณ์ค่ะ ก็คือเป็นผัวเมียกันเป็นคู่ชีวิตกันแล้วโดยสมบูรณ์นั้นเอง
ซึ่งในกรณีของมิวสิคนี้ถือว่าน่าสงสารผู้หญิงมากๆ เพราะเธอทำเพียงฝ่ายเดียว ไม่มีการไคว่มือ และฝ่ายชายไม่ได้ป้อนกลับเธอด้วย ดังนั้นสิ่งที่เธอทำก็ไม่สามารถผู้มัดผู้ชายได้อยู่ดีเพราะไม่ถูกตามฮีต ดังนั้นเธอจึงเป็นคนที่น่าเวทนามากๆเลยค่ะสำหรับมิวสิคนี้
พี่ท่านสามารถรับชมคลิป Official MV ตัวเต็มได้ที่ลิงค์ด้านใต้นี้นะเจ้าค่ะ
เพื่อให้เข้าใจถึงการ “ส่อนขวัญ” มากขึ้นสามารถรับชมนาฏศิลป์พื้นเมืองประกอบการลำ “ส่อนขวัญ” ของมหาวิทยาลัยมหาสารคามได้เจ้าค่ะ
เขียนโดย : Lesiam
ขอบคุณภาพจาก : ขวัญเอยขวัญมา - PALMY「Official MV」
โฆษณา