11 เม.ย. 2019 เวลา 07:27 • การศึกษา
Holi Festival เทศกาลสาดสีที่ อินเดีย
ต้นกำเนิดประเพณีสงกรานต์
3
ประเพณีโฮลิในอินเดีย เป็นประเพณีที่สืบทอดกันมายาวนาน อิทธิพลความเชื่อได้เผยแพร่ในประเทศแถบเอเซีย การสาดสีแบบดั่งเดิมเปลี่ยนมาเป็นการสาดน้ำ
Photo Credit: Steven Gerner
โดยประเพณีนี้ชื่อเรียกว่า “โฮลิ” (Holi) หรือ “โฮลิปูรณิมา” ซึ่งจะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 4 (ช่วงปลายเดือนมีนาคม)
เทศกาลโฮลี่ เป็นเทศกาลของ "ชาวฮินดู" ที่มีมนตร์เสน่ห์ชวนหลงใหล มีการผสมผสานความเชื่อ วัฒนธรรม และตำนานต่างๆ
เทศกาลโฮลี่ จัดขึ้นเพิ่อเป็นการบอกลาฤดูหนาวและเป็นการต้อนรับการเริ่มต้นเข้าสู่ฤดูร้อน เทศกาลนี้จะจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี มีกำหนด
ปีละ 2 วันในช่วงเดือนมีนาคม (แรม 1 ค่ำเดือน 4)
แต่บางท้องถิ่นอาจเริ่มก่อนสักหนึ่งวัน
เครดิตภาพ @ adcebtureofsoftracyjean
โดยวันแรกของวันเทศกาลนั้นเรียกว่า โฮลีกาดาฮัน (Holika Dahan หรือ Chhoti Holi) ช่วงเช้าถึงเที่ยงจะเล่นสาดสีกัน ส่วนตอนเย็นจะมีการทำพิธีเสริมสิริมงคลให้กับชีวิต
ส่วนวันที่สองคือ วันโฮลี (Holi) หรือบางครั้งก็เรียกว่า Rangwali Holi, Dhuleti, Dhulandi มีการเล่นสาดสีกันตลอดทั้งวัน ทั้งนี้ในบางท้องถิ่น อาจมีความแตกต่างกันไปบ้าง
ประเพณีโฮลิ เป็นการสาดสี
สีที่นำมาใช้เรียกว่า “ติกา”
โดยติกาจะมี 2 แบบ
คือ สีสังเคราะห์
กับสีที่เป็นแบบออแกนิกที่มาจากธรรมชาติ เช่น ดอกไม้ พืชสมุนไพรหรือหินสี โดยนำผงสีที่ได้นั้นมาผสมกับแป้งมัน
ชาวอินเดียเชื่อว่า การสาดสีใส่กันของเทศกาลโฮลี เป็นการปัดเป่าสิ่งร้ายๆ ออกไปจากชีวิต รวมถึงสีที่ใช้เป็นสีจากธรรมชาติและสมุนไพร เชื่อว่าจะช่วยทำมห้สุขภาพแข็งแรง
ปัจจุบันเทศกาลกาลโฮลิ มีการละเล่นทั่วโลก ภาพที่เยอรมัน จาก pinterest
ตำนานของเทศกาลโฮลิ
➡ ตำนานที่..หนึ่ง
การเฉลิมฉลองชัยชนะของพระกฤษณะในการปราบอสูรร้ายที่ชื่อว่า “โฮลิกา” ด้วยการเผาผลาญร่างกายนางจนมอดไหม้ จึงได้มีการรำลึกถึงเหตุการณ์นี้ด้วยการเผาสิ่งสกปรกออกจากบ้าน และโฮลิ ก็ยังมีความหมายถึงการสิ้นสุดไปของปีเก่า จากนั้นพระพรหมก็จะสร้างโลกใหม่ที่ดีกว่าเดิมในวันรุ่งขึ้นหลังจากวันเพ็ญโฮลิปูรณิมา
➡ ตำนานที่..สอง
พระกฤษณะ อิจฉาผิวพรรณงดงามของนางราธา สาวคนรัก เลยหยอกเย้าด้วยการป้ายสีบนใบหน้า จนมีหลายคนในหมู่บ้านร่วมเล่นด้วย และเล่นสืบทอดต่อกันมา
คำแนะนำการเข้าร่วมเทศกาลโฮลิ
- ใส่เสื้อผ้าสีขาว (ไม่โป๊ หรือบางจนเกินไป)
- เมื่อสาดสีเสร็จ ให้พูดว่า “Happy Holi”
นึกถึงบ้านเรา ที่พูดเมื่อสาดน้ำเสร็จว่า "สุขสันต์วันสงกรานต์"
- การนำกล้องถ่ายรูปหรือสมาร์ทโฟนไป ต้องระมัดระวังเรื่องผงสีที่อาจมาโดน ซึ่งอาจทำให้อถปกรณ์เสียหายได้
- ข้อสำคัญคือ เล่นด้วยความสุภาพเรียบร้อย เคารพและให้เกียรติกัน อันนี้สำคัญ!!
ในการเล่นสาดสี ผู้คนนิยมใส่เสื้อสีขาว ซึ่งอาจทำให้สีเลอะจนซักไม่ออก แต่มันซ่อนความหมายอันลึกซึ้ง สีที่เลอะหมายถึงความเหนียวแน่นของมิตรภาพ
📖 สีที่ใช้แต่ละสี ล้วนมีหมายแฝงอยู่ด้วย เช่น
สีแดง คือ พลังและอำนาจ
สีเขียว คือ ความอุดมสมบูรณ์
สีน้ำเงิน คือ ความสงบสุข
สีส้ม คือ ความคิดสร้างสรรค์
สีเหลือง คือ ความสดชื่นแจ่มใส
สีขาวหรือแป้งมัน คือ ความบริสุทธิ์
สำหรับประเพณีโฮลิในปี 2019 ตรงกับวันที่ 20-21 มีนาคม 2019 ที่ผ่านมา
เครดิตภาพ @ theworldinstories
จะสังเกตว่า ช่วงระยะเวลาในการจัดเทศกาลนี้จะมีความใกล้เคียงกับวันสงกรานต์ของไทย
คำว่า "สงกรานต์" หมายถึงอะไร?
ประเทศไทยรับอิทธิพลความเชื่อและประเพณีบางอย่างจากอินเดียโดยผ่านกระบวนการทางศาสนา บางอย่างก็นำมาดัดแปลงเพื่อให้เข้ากับจารีตประเพณีแบบท้องถิ่น จนบางครั้งมีความแตกต่างจากต้นฉบับหรือเรียกว่าผิดเพี้ยนไป
ในเรื่องนี้มีนักวิชาการหลายท่านได้แสดงความคิดเห็น ทั้งที่เห็นว่า สงกรานต์ไทยไม่ได้มีแบบอย่างมาจากอินเดีย และเห็นว่ามาจากอินเดีย ซึ่งเรื่องนี้ก็ต้องอาศัยข้อเท็จจริงจากประวัติศาสตร์มาเทียบเคียง
💬 ข้อชี้แจง
ในที่นี่ เพจได้ใช้ข้อมูลส่วนใหญ่จากฝั่งที่เชื่อว่า กำเนิดของสงกรานต์ไทยมีแบบอย่างมาจากอินเดีย เนื้อหาจึงเป็นไปในทางนี้ หากมีข้อมูลเปลี่ยนไป ก็ค่อยแก้ไขกันไปในอนาคตนะคะ
ว่ากันต่อเรื่องสงกรานต์
คำว่า “สงกรานต์” ในความหมายภาษาสันสกฤตแปลว่า “ก้าวย่าง” หมายถึงการเปลี่ยนจากราศีหนึ่งสู่อีกราศีหนึ่ง ปีหนึ่งจึงมี สงกรานต์ 12 ครั้ง
📖 แต่... ครั้งที่สำคัญที่สุดคือ
เมื่อดวงอาทิตย์ย้ายจากราศีมีน สู่ราศีเมษ ถือว่าเป็นการขึ้นปีใหม่ตามคติฮินดู ที่นับวันตามสุริยคติ จึงมีชื่อเรียกเป็นพิเศษว่า “มหาสงกรานต์”
ไม่ว่าจะเป็นการสาดสี แบบอินเดียที่เรียกว่า Holy หรือการสาดน้ำแบบไทย ที่เรียกว่า สงกรานต์ ล้วนแล้วแต่เป็นประเพณีที่ดีงาม ทรงคุณค่า ส่งเสริมความสัมพันธ์ มิตรภาพ ระหว่างผู้คน
เพจเชื่อว่า ความงดงามของประเพณีสงกรานต์ จะยังคงอยู่และสืบทอดต่อไปชั่วลูกชั่วหลาน
ขอให้ผู้อ่านทุกท่าน
สุขสันต์ วันสงกรานต์
เรียบเรียงโดย
สาระอัปเดต
11.04.2019
โฆษณา