น้ำส่าง
เห็นภาพนี้ แล้ว แอดมินเชื่อมั่นว่า หลาย ๆ คน คิดถึงอดีตขึ้นมาทันที คิดถึงวิถีดั้งเดิมของคนในชุมชน กาลเวลาเปลี่ยนแปลงไป วิถีชีวิตความเป็นอยู่ของคน ก็ย่อมเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย
น้ำส่าง เป็นรูปแบบการจัดการน้ำอย่างหนึ่งของคนในชนบทอีสาน น้ำส่างมีฐานะความเป็นมาทางประวัติศาสตร์อย่างยาวนาน เป็นพื้นที่ชีวิตของคน เป็นพื้นที่ทางสังคมที่ผู้คนได้พบปะพูดคุยกัน เชื่อว่า ในแต่ละหมู่บ้านจะมีน้ำส่าง บ้านละ 1-2 แห่ง ที่คนทั้งหมู่บ้านจะไปที่นี่ ไปตักน้ำมาใส่โอ่งไว้กิน
ในอดีตเรากินน้ำส่าง เราเชื่ออย่างสนิทใจว่า นี่คือน้ำที่มีความสะอาดปลอดภัยที่สุด ไม่ต้องผ่านกระบวนการใด ๆ ทั้งสิ้น ไม่ต้องต้ม ไม่ต้องกรองก็กินได้ เป็นอยู่เช่นนี้ชั่วนาตาปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูแล้ง แน่นอนว่าน้ำส่าง ก็จะแห้งหรือลดน้อยลงไป แค่ละครอยครัวก็จะส่งลูกสาว ลูกชายมาตักน้ำ ตั้งแต่ตี 4 ตี 5 ใครมาก่อนย่อมได้เปรียบ
การมารอตักน้ำ นี่ละครับ กลายเป็นพื้นที่สังคม ให้คนหนุ่มสาวได้มาพบปะพูดคุยหยอกล้อกัน เพราะต้องรอให้น้ำอันใสบริสุทธิ์ออกมา เสียก่อน น้ำในฤดูแล้งมีน้อย ความต้องการใช้น้ำมีมาก ก็ต้องรอกันหน่อย นี่ล่ะครับ ตำนานความรัก ของหนุ่มสาว จากภารกิจการตักน้ำส่างจึงเกิดขึ้นหลายคู่ต่อหลายคู่
เมื่อการเดินทางของสังคม หมู่บ้านก้าวไปสู่วิถีการผลิตแบบเกษตรเชิงเดี่ยว คนในชุมชนใช้สารเคมีในการผลิตข้าวมากขึ้น บทบาทและฐานะทางสังคมก็ลดน้อยถอยลง เพื่อไม่มีใครเชื่ออย่างสนิทใจอีกต่อไปว่า น้ำส่างมีความสะอาดบริสุทธิ์ประกอบกับมาตรฐานการวัดคุณภาพชีวิตของประชาชน ที่ต้องกินน้ำสะอาด มีน้ำสะอาดกินอย่างพอเพียง น้ำต้องผ่านการกลั่นกรอง อย่างดี ถึงจะได้รับการยอมรับ ค่านิยมวิถีผู้คนก็เปลี่ยนแปลงไป
ในวันนี้ วิถีผู้คนในชุมชน น้ำกลายเป็นสินค้า ที่มีราคาสูงกว่าน้ำมัน ต้องซื้อน้ำเพื่อบริโภค เป็นน้ำแพ๊คจากโรงงานน้ำดื่ม หรือน้ำถังที่ผ่านการกลั่นกรองอย่างดี ส่งตรงจากโรงน้ำดื่มจนถึงครัวเรือน
ถึงแม้ฐานะและความสำคัญ ของน้ำส่าง จะลดบทบาทลงไป คนรุ่นใหม่ ๆ อาจคิดภาพไม่ออกว่าน้ำส่าง เป็นเช่นไร ลูกหลานอาจถามพ่อแม่ว่า กินเข้าไปได้อย่างไร น้ำจากบ่อดินที่สกปรกเช่นนั้น แต่คนรุ่นเก่ารุ่นกลางเก่ากลางใหม่ ก็คงยังจำได้ และเห็นได้ถึงความสำคัญของ น้ำส่าง ที่มีต่อชนบทอีสาน อย่างดี
เครดิตภาพ :เพจตามฮอยอีสาน
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
