มาสร้าง E.F. ให้ลูกอย่างมีจุดหมายด้วยแนวทางมอนเตสซอรี่
สำหรับเด็กปฐมวัยแล้วคุณพ่อคุณแม่ส่วนใหญ่ไม่ได้โฟกัสไปที่เรื่องวิชาการ แต่อยากให้เด็กดูแลตัวเอง มีพัฒนาการด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์สังคมและสติปัญญาที่ดี ในยุคนี้หลาย ๆ ท่านสนใจเรื่องของ E.F. (Executive Functions) แต่บางครั้งก็รู้สึกไม่มั่นใจว่าจะเริ่มยังไง เริ่มตรงไหนดี
ประจวบเหมาะพอดีกับการสร้างสิ่งแวดล้อมเพื่อส่งเสริมให้เด็กใช้กล้ามเนื้อและประสาทสัมผัส เคลื่อนไหวร่างกายและดูแลตนเองฝึกทักษะชีวิตอย่างมีระเบียบแบบแผนแบบมอนเตสซอรี่นั้นเป็นเรื่องสอดคล้องกับทำงานเพื่อสร้าง E.F. เลยล่ะค่ะ แต่สิ่งที่จะได้จากระบบมอนเตสซอรี่นั้นคือคุณพ่อคุณแม่จะเหมือนมีผู้ช่วยที่จะจัดวางสิ่งแวดล้อมอย่างมีระเบียบ มีขั้นตอน ช่วยอุดช่องโหว่ของการนึกอะไรได้ก็เรียกเด็กมาทำซึ่งแบบนั้นมักจะทำให้พ่อแม่ต้องสูดลมหายใจเข้าลึก ๆ อยู่บ่อย ๆ เพราะการเริ่มต้นแบบด้น ๆ ไปแต่แรกจะทำให้พ่อแม่เหนื่อยกับการใช้พลังเสียงสั่งการให้เด็กทำไปตลอดทางจนกว่าคุณพ่อคุณแม่จะพอใจโดยเด็กไม่ได้เข้าใจเสียงสั่งการด้วยความหวังดีของพ่อแม่เลยเพราะเขาจะเข้าใจผ่านการลงมือทำด้วยประสบการณ์และประสาทสัมผัสของเขาเองค่ะ
พยายามจัดตำแหน่งของโต๊ะเก้าอี้ เหยือกน้ำ แก้วน้ำ ให้เอื้อต่อการทำงานอย่างเป็นขั้นตอนโดยเราสาธิตการเคลื่อนตัว การตัก การเท ทิศทางการเดินไปยังตำแหน่งต่าง ๆ เพื่อให้จบกระบวนการดูแลมื้ออาหารของเด็กเองและเด็กสามารถทำซ้ำในมื้อต่อ ๆ ไป
สำหรับมอนเตสซอรี่แล้ว สิ่งแวดล้อมจะถูกจัดเตรียมบรรยากาศของพื้นที่ทำงานมีทิศทางกำกับการเคลื่อนไหวให้เด็กทำงานได้อย่างบรรลุเป้าหมาย อุปกรณ์การทำงานทุกอย่างของแต่ละงานจะถูกจัดเตรียมไว้ทั้งหมดเพื่อผู้สังเกตการณ์จะไม่ต้องวิ่งไปหยิบนั่นทีหยิบนี่ที เมื่อไหร่ที่การทำงานสะดุดเด็กบางคนถึงกับวิ่งหนีไปจากพื้นที่ตรงนั้นเลยเพราะเขารู้สึกไม่ปลอดภัยซะแล้ว หากพ่อแม่เป็นผู้ดูแลบางครั้งก็ต้องตะโกนเรียกให้เด็กกลับมาทำงานทั้ง ๆ ที่เราเองแท้ ๆ ที่ไม่ได้เตรียมอุปกรณ์เอาไว้ให้เขา วิ่งหาของจนวุ่นหมดอารมณ์การทำงานกันทั้งพ่อแม่และเด็ก
พอจะมองเห็นภาพกันบ้างแล้วใช่มั้ยคะ ทีนี้สิ่งที่จะช่วยการฝึกทักษะชีวิตให้เด็กมีทิศทาง คุณพ่อคุณแม่ติดตามพัฒนาการได้ ไม่แค่มีกิจกรรมที่ทำซ้ำแล้วซ้ำอีกแบบสูญเสียทรัพยากรและใช้จ่ายเวลาไปอย่างหมดเปลืองทั้งที่ควรจะไปต่อในงานที่ยากขึ้นไม่ต้องเสียเวลาทำงานที่ง่ายเกินไปจนหมดความท้าทายสำหรับเด็ก คุณจะสังเกตเด็กได้อย่างชัดเจนขึ้นและจัดเตรียมสิ่งจำเป็นต่อการพัฒนาทักษะ และสิ่งที่สำคัญอีกเรื่องคือจะเป็นการเตรียมคุณพ่อคุณแม่ให้เข้าใจแนวทางของมอนเตสซอรี่มากขึ้นด้วยซึ่งจะมีประโยชน์มากถ้าหากอยากทำงานด้านวิชาการของมอนเตสซอรี่ต่อไปด้วยใบติดตามการเรียนรู้ในด้านทักษะชีวิตและใช้สังเกตทักษะด้านอารมณ์ สังคม และสติปัญญาในการแก้ปัญหา
ใบติดตามฯ ที่เคยใช้หน้าตาประมาณนี้ ซึ่งพ่อแม่สามารถนำไปปรับเปลี่ยนให้มีรายการที่แต่ละบ้านจะใช้ชวนเด็กทำงานตามความพร้อมของแต่ละบ้าน
โดยเตรียมสิ่งแวดล้อมและถาดงานตามรายการในใบติดตามฯ และใช้สามเหลี่ยมการเรียนรู้ 3 ขั้นตอน คือ
1. เมื่อสาธิตงานให้เด็กแล้วเราจะติ๊กด้านซ้ายของสามเหลี่ยมเพื่อเป็นสัญลักษณ์ให้เรารู้ว่างานนี้เราสาธิตแล้ว แต่ถ้าวันนั้นเด็กยังไม่พร้อมที่จะทำงานที่เราสาธิตก็ไม่เป็นไร ใบบันทึกจะมีสัญลักษณ์ / แบบนี้ติดไว้ค่ะ
2. เมื่องานที่เราสาธิตไปแล้ว เด็กลงมือทำแต่ยังไม่คล่อง ยังต้องทำซ้ำ ๆ ไปอีกในครั้งต่อไป เราก็จะติ๊กด้านขวาของสามเหลี่ยมไว้เพื่อให้เราติดตามการทำงานของเด็กต่อไป ^ สัญลักษณ์แบบนี้จะทำให้เราต่องานที่เด็กทำค้างไว้ได้ค่ะ
3. เมื่อเด็กทำงานนั้นจบอย่างคล่องแคล่วไม่ต้องการความช่วยเหลืออีกต่อไป เราจะปิดฐานของสามเหลี่ยมเพื่อให้เราทราบพัฒนาการว่าเด็กพร้อมจะขึ้นงานอื่นที่ท้าทายกว่านี้แล้ว
จัดสิ่งแวดล้อม สาธิต สังเกต ติดตาม
งานทักษะชีวิตนี้ทำได้ตั้งแต่เล็กจนโต สะสมทักษะไปค่ะ
คงพอจะมองเห็นแล้วใช่มั้ยคะ งานทักษะชีวิตไม่ใช่งานที่จะจบในเดือนสองเดือน เราจะยังสนับสนุนให้เขาทำต่อไปจนเกิดทักษะติดตัว ทำตั้งแต่ปฐมวัยจนวัยประถมยังทำอยู่เลยค่ะ ซึ่งสิ่งนี้เองที่หลายคนรู้จักในชื่อว่า E.F. ส่วนมอนเตสซอรี่จะช่วยให้เด็กและพ่อแม่ร่วมกันสร้างกระบวนการได้และกระบวนการเหล่านี้เองจะเป็นฐานให้เขาไปต่อการเรียนวิชาการอย่างเป็นรูปธรรมค่ะ
หากอยากเห็นภาพมากกว่านี้สามารถเยี่ยมชมในคลิปนี้ได้ค่ะ
ถ้าเด็กทำผิดพลาด คุณพ่อคุณแม่ลองปล่อยให้เด็กเรียนรู้ที่จะแก้ปัญหาจากการสาธิตวิธีแก้ปัญหาแล้วเด็กจะไม่ตระหนกไม่กลัวความผิดพลาดแต่เรียนรู้จากสิ่งผิดพลาดเพื่อทำให้ถูกต้องด้วยตัวเองค่ะ
พยายามจัดเตรียมสิ่งแวดล้อมให้ของใช้และเฟอร์นิเจอร์เป็นไซซ์เด็กเพื่อให้เขาไม่รู้สึกถึงอุปสรรคในการทำงาน เรียบเรียงขั้นตอนการทำงานอย่างเป็นลำดับ เชื่อมั้ยคะว่าลำดับขั้นตอนและทำงานจากซ้ายไปขวา บนลงล่างนี้คือพื้นฐานของการเรียนคณิตศาสตร์ด้วยล่ะค่ะ
เห็นมั้ยคะว่างานทักษะชีวิตที่หลายคนมองข้าม และอยากชื่นชมเด็ก ๆ เรียนรู้อุปกรณ์มอนเตสซอรี่หมวดคณิตศาสตร์กันเร็ว ๆ โดยที่เด็กยังไม่เต็มอิ่มกับตัวเองและยังเคลื่อนไหวอย่างไม่มีจุดประสงค์จะส่งผลต่อความเบื่อต่องานวิชาการได้นะคะ ดังนั้นจึงอยากแนะนำให้เริ่มที่งานทักษะชีวิตจนเด็กเข้าใจกระบวนการทำงานก่อนนะคะเพราะการทำงานด้านวิชาการต้องมีการทำงานให้จบ การหยิบและเก็บคืนชั้นวาง ความมีระเบียบ ทำงานอย่างเป็นขั้นตอนสิ่งเหล่านี้ฝึกมาจากงานทักษะชีวิตและประสาทสัมผัสก่อนทั้งนั้นเลยค่ะ
หากใครทำโฮมสคูลแบบจดทะเบียนกับเขตยังสามารถใช้ใบติดตามการเรียนรู้นี้เป็นร่องรอยเพื่อประเมินพัฒนาการได้อีกด้วยค่ะ
เป็นไงบ้างคะเริ่มมั่นใจในตัวเองกันขึ้นมาบ้างแล้วใช่มั้ยคะ ใช้โอกาสช่วงที่เราต้องเก็บตัวอยู่กับลูกนี้ให้เป็นเวทีทดลองสร้างกระบวนการ ส่งเสริม E.F. ด้วยมอนเตสซอรี่กันเลยค่ะ เอาใจช่วยทุกบ้านนะคะ
- 4
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
