Blockdit Logo (Mobile)
เมื่อฉันดันเป็นเภสัชที่กลัวยา
•
14 พ.ค. 2020 เวลา 02:25 • สุขภาพ
ทำไมไม่เอา rapid test IgG, IgM COVID มาใช้กับทุกๆคนในประเทศไปเลย ไหนๆก็มีเยอะแล้ว ราคาก็ไม่แพง ?!???
ในการแปลผลเทสต์อย่างนึง นอกจากจะต้องรู้ว่าเทสต์นั้นมีความไว ความจำเพาะมากน้อยเท่าไร ยังต้องดูด้วยว่า ถ้าเทสต์นั้น ให้ผลบวก จะแปลผลอย่างไร
ใช่ค่ะ !!!! ผลเทสต์บวก ไม่ได้แปลว่าคนไข้จะเป็นโรคนั้นๆ เสมอไป
และเทสต์ให้ผลลบ ไม่ได้แปลว่าคนไข้จะไม่เป็นโรคเสมอไป
ซึ่งเรื่องความไว และความจำเพาะของ IgG, IgM rapid test ที่ผ่านกรมวิทย์ จะต้องมีความไวไม่ต่ำกว่า 85% และความจำเพาะไม่ต่ำกว่า 85% เช่นกัน
ยกตัวอย่างเช่น
ความไว 80% คือ เอาคนที่เป็นโรคมา 100 คน จะให้ผลบวก 80คน อีก 20คนจะเป็นผลลบปลอม (false negative)
ส่วนความจำเพาะนั้น สมมติว่าเทสต์จำเพาะ 80% แปลว่า เอาคนที่เทสต์ลบมา 100 คน จะมีคนไม่เป็นโรค 80% คน คนที่เหลือคือ บวกปลอม 20คน (false positive)
ดังนั้น false positive คือจริงๆคนไข้ไม่ได้เป็นโรค แต่เทสต์แล้วได้ผลบวก
กับคำ false negative คือคนไข้เป็นโรค แต่เทสต์แล้วให้ผลลบ
เอาง่ายๆ คือ ความไว กับ ความจำเพาะ คือการบอกว่าเทสต์นั้นเก่งหรือไม่เก่ง
มีอีกค่านึงที่เราเรียกว่า positive predictive value, PPV(ค่าทำนายผลบวก) และ negative predictive value, NPV (ค่าทำนายผลลบ) ก็สำคัญเช่นกัน กล่าวคือ ค่า PPV มาจาก เอาค่าคนที่เป็นโรคมีผลบวกจริง หาร ด้วยคนที่ผลบวกทั้งหมด (ทั้งบวกจริง บวกปลอม) ยิ่งค่านี้สุงก็ยิ่งบอกได้ว่า ค่าเทสต์ที่ให้บวกนั้นๆ เชื่อถือได้
ส่วนค่า NPV ก็คล้ายๆกัน คือ เอาค่าคนที่เป็นไม่เป็นโรคมีผลลบจริง หาร ด้วยคนที่ผลลบทั้งหมด ยิ่งค่านี้สุงก็ยิ่งบอกได้ว่า ค่าบวกนั้นๆ เชื่อถือได้
แต่การจะได้ค่า PPV นั้น ขึ้นกับอุบัติการณ์ของโรคนั้นๆด้วย ถ้าโรคนั้นมีอุบัติการณ์ในประชากรที่นำมาทดสอบสูง ก็จะมีค่าผลบวกปลอมน้อย ดังนั้นเวลาเจอค่าบวก ก็น่าจะบวกจริง
แต่ถ้าโรคนั้นอุบัติการณ์ต่ำ จะมีคนบวกปลอมเยอะ ดังนั้นค่า PPV ก็จะได้ไม่สูงมากนัก แปลว่าเอามาเทสต์ตอนนี้ บวกก็ไม่ได้แปลว่าบวก
ถ้าเทสต์แล้วลบ แม้ NPV อาจจะดูค่อนข้างดี แต่มันจะดีก็ต่อเมือ test วันหลังๆของคนที่มีอาการ แล้วก็ไม่ใช่ test ในคนทั่วๆไป ดังนั้น เทสต์เป็นลบ ก็อาจจะยังไม่ได้แปลว่าลบจริง ซึ่งเราก็ไม่อยากปล่อยคนที่ “แอบลบ” หลุดลอยไปในสังคมใช่มั้ยคะ
ดังนั้นตอนนี้ COVID อุบัติการณ์โรคต่ำว่า 1% ของประชากรทั้งประเทศ จะเอา IgG, IgM มาเทสต์ทุกคนนั้น มีปัญหาในการแปลผลแน่นอน
ยิ่งแปลยิ่งงง 55555555

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา