ซีรี่ย์ ทางที่พ่อเดิน
ตอน ห่มดิน
cr.unsplash
สำหรับบทความชุดซีรี่ย์ ทางที่พ่อเดิน
ที่จัดทำขึ้นเพื่อสืบสานพระราชปณิธานของในหลวงรัชกาลที่ ๙
อันเป็นที่รักยิ่งของพวกเรา
ในตอนนี้ ผมขอน้อมนำเอาแนวพระราชดำริเรื่อง การห่มดิน มาถ่ายทอดให้ทุกท่านเข้าใจได้แบบง่าย ๆ นะครับ
สิ่งที่พ่อหลวงของเราทรงเน้นย้ำและให้ความสำคัญในการวิจัย พัฒนาและ
การทดลองผ่านศูนย์ศึกษาและพัฒนาโครงการตามพระราชดำริทั่วประเทศนั้น จะมีเรื่องใหญ่ ๆ อยู่ 2 เรื่องคือ
ดินและน้ำ
ดินและน้ำเป็นปัจจัยที่พระองค์ทรงเห็นว่า มีความสำคัญต่อการเกษตรและความเป็นอยู่ของประชาชนชาวไทยส่วนใหญ่ จึงทรงเน้นหนักในสอง
เรื่องดังกล่าวเป็นพิเศษ
ในส่วนของโครงการเกี่ยวกับการป้องกันน้ำแล้ง น้ำท่วมและพัฒนาแหล่งน้ำ ผมได้กล่าวไปบางส่วนใน
ซีรี่ย์ตอน แก้มลิง และตอนโคก หนอง นาโมเดล
ในตอนนี้ ผมจึงใคร่ขอกล่าวถึงในส่วนของการอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพดินบ้าง
ตามแนวพระราชดำริจะมีแนวทางในการอนุรักษ์และฟื้นฟูดินอยู่ 4 แนวทางหลัก ๆ คือ
1) แบบจำลองการพัฒนาพื้นที่ที่มีสภาพขาดความสมบูรณ์ ดินปนทราย และปัญหาการชะล้างพังทลาย
2) การแก้ปัญหาดินเปรี้ยว โดยทฤษฎีแกล้งดิน
3) การอนุรักษ์ดินโดยหญ้าแฝก
4) การห่มดิน
ในส่วนของหญ้าแฝก ผมเคยทำเป็น
ซีรี่ย์ไปแล้ว สามารถอ่านย้อนหลังได้นะครับ แต่ในบทความนี้ อยากจะกล่าวถึง การอนุรักษ์และฟื้นฟูดินแบบง่าย ๆ ที่ได้ผลดี แต่อาจจะมีการนำเสนอในสื่อต่าง ๆ น้อย ก็คือการห่มดิน
ดร.วิวัฒน์ ศัลยกำธร ประธานมูลนิธิกสิกรรมธรรมชาติ ผู้น้อมนำเอาปรัชญาที่ในหลวงรัชกาลที่๙ ทรงพระราชทานไว้ มาปฏิบัติและถ่ายทอดจนเป็นที่ยอมรับ มากมาย
ท่านเคยกล่าวเอาไว้ว่า..
"ในหลวงเคยทรงตรัสว่า อย่าปอกเปลือกเปลือยดิน เราต้องห่มดิน
ให้ดินช่วยเก็บความชุ่มชื้น ให้มีจุลินทรีย์ในดิน เหมือนเราเลี้ยงดินเพื่อให้ดินเลี้ยงพืช"
cr.รวมพลังตามรอยพ่อของแผ่นดิน
วิธีการห่มดินก็คือ การหาวัสดุเศษซากพืชต่าง ๆ เช่นฟางข้าว ใบไม้แห้ง เศษหญ้าแห้ง ฯ นำมาคลุมที่โคนต้นไม้เพื่อ
ช่วยกักเก็บความชื้นในดิน ให้น้ำในดินระเหยได้ช้าลง เป็นการประหยัดการใช้น้ำได้อีกทางหนึ่ง
อีกทั้งการที่เราห่มดิน เมื่อดินมีความชื้น แสงส่องลงไปไม่มากนัก จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ในดินจะเกิดขึ้นและทำงานได้ดี จุลินทรีย์เหล่านี้จะช่วยสร้างสารอาหารให้แก่พืชด้วยการย่อยสลายอินทรีย์วัตถุ ช่วยกำจัดเชื้อโรคพืช สร้างภูมิต้านทานให้กับพืช
ในหลวงรัชกาลที่๙พระองค์ทรงเคยตรัสว่า...แม้ในดินลูกรัง ที่เรามองว่า
ไม่น่าจะปลูกอะไรได้ หากเราทำให้เกิดจุลินทรีย์แล้ว ธาตุอาหารเพียงน้อยนิดในดินลูกรัง ก็มีเพียงพอที่จะปลูกพืชได้ เช่นกัน
วิธีการห่มดิน มีหลายวิธี
หากเป็นไม้ผล ไม้ยืนต้น ให้นำวัสดุที่จะใช้ห่มดิน มาห่มดินให้ห่างจากโคน
ต้นสัก 1 คืบ มีความหนา 1คืบถึง 1 ฟุต
โดยประมาณ
หากเป็นพื้นดินใหม่ โล่ง ๆ ให้หาวัสดุมาห่มดินให้ทั่วมีความหนา 1 ฟุต แล้ว
นำปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยอินทรีย์มาหว่านทับ
จากนั้นจึงทำการรดน้ำให้ชุ่ม ปล่อยให้
เศษซากพืชที่เรานำมาห่มดินย่อยสลายดีแล้ว จึงทำการปลูกพืช
cr.รวมพลังตามรอยพ่อของแผ่นดิน
การห่มดิน มีประโยชน์ โดยสรุปเป็นข้อ ๆ ดังนี้
1.ช่วยเก็บความชื้นในดิน ลดการให้น้ำแก่พืช
2. ทำให้จุลินทรีย์ในดินทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ
3. สร้างฮิวมัสในดิน
4. ย่อยสลายกลายเป็นปุ๋ยแก่พืช
5. ลดต้นทุนการผลิต ลดการใช้สารเคมี
6. ป้องกันวัชพืชขึ้นได้ดี
การห่มดินที่มีการรณรงค์กันมาก แต่ยังมีคนให้ความร่วมมือ หรือเห็นความสำคัญกันน้อยก็คือการไม่เผาตอซัง
ฟางข้าวและใบอ้อย
การเผาตอซัง ฟางข้าว และใบอ้อยหลังการเก็บเกี่ยว ไม่เพียงทำให้เกิดปัญหาดินเสื่อมโทรมเท่านั้น ยังเป็นหนึ่งในสาเหตุของปัญหาฝุ่น PM 2.5
ที่สร้างผลกระทบไปถึงคนนอกภาคการเกษตร อย่างคนในเขตเมืองอีกด้วย
พอมองเห็นอะไรบ้างไหมครับ?
ปัญหาการทำเกษตรที่ไม่ถูกต้อง ไม่ได้มีผลกระทบแต่เฉพาะตัวเกษตรกร
เอง ยังมีผลกระทบไปถึงคนอื่น ๆ ที่อยู่นอกภาคการเกษตรด้วยอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
เพราะฉะนั้น การใช้วิธีการตามศาสตร์พระราชา ด้วยการห่มดิน ก็เป็นวิธีการ ง่าย ๆ ที่ช่วยแก้ปัญหาได้หลายอย่าง
พร้อม ๆ กันแบบน่าอัศจรรย์ใจ
พระมหากรุณาธิคุณ ที่พระองค์ทรงทุ่มเทพระวรกาย ศึกษาทดลองและ
ถ่ายทอดผ่านโครงการตามพระราชดำริต่าง ๆ ล้วนเป็นสิ่งที่มีค่า
อันสมควรที่เราจะช่วยกันเผยแพร่
สานต่อให้ดำรงคงไว้ให้ลูก หลานได้เรียนรู้ต่อไป..
น้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของในหลวงรัชกาลที่๙🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏
ขอบคุณ ข้อมูลและแรงบันดาลใจจาก
ดร.วิวัฒน์ ศัลยกำธร
ประธานมูลนิธิกสิกรรมธรรมชาติ
และ
ซีรี่ย์ ทางที่พ่อเดิน ตอนอื่นๆ
- 9
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
