เคยสงสัยไหมครับ เครื่องบินเก็บน้ำมันไว้ที่ไหน
และปริมาณน้ำมันที่จำเป็นจริงๆ
สำหรับเที่ยวบิน 1 ไฟท์มันควรจะคิดจากอะไรบ้าง
แตกต่างกันนะครับ กับการที่เราเติมน้ำมันรถยนต์
บ่อยครั้งที่นึกอะไรไม่ออกก็เติมเต็มถังไว้ก่อน
เพราะอย่างไรเสียน้ำมันก็ยังอยู่ในถังน้ำมันของรถเราไม่ได้หายไปไหน
แต่สำหรับเครื่องบินโดยสารคิดแบบนั้นไม่ได้ครับ
น้ำมันที่เติมไปแต่ไม่ได้ใช้ มันคือน้ำหนักที่เครื่องบินต้องแบกไป ว่ากันว่าเที่ยวบินข้ามทวีปน้ำหนักของน้ำมันคือ 1 ใน 3 ของน้ำหนักเครื่องบินทั้งหมด
Photo : https://unsplash.com
แบกน้ำหนักไปมากเท่าไหร่ น้ำมันที่เราใช้ไปในการเดินทางก็มากขึ้นเท่านั้น อัตราการใช้น้ำมันของเครื่องบินแปรผันตรงกับน้ำหนักของเครื่องบิน
(รวมถึงปัจจัยอื่นๆอีกมากมาย)
ก่อนที่จะมาคุยกันว่าถังน้ำมันของเครื่องบินอยู่บริเวณไหน มาดูสิครับว่านักบินเขาจะรู้ได้อย่างไรว่าเราจะต้องเติมน้ำมันไปเท่าไหร่สำหรับเที่ยวบิน 1 เที่ยวบิน
ก่อนอื่นต้องบอกก่อนครับว่าผู้ที่สั่งน้ำมันว่าจะต้องเติมไปเท่าไหร่ เป็นอำนาจหน้าที่ของ P I C หรือ Pilot in Command ปกติก็คือกัปตันนั่นเอง
กัปตันจะได้ปริมาณน้ำมันที่เครื่องบินต้องใช้จากการคำนวณผ่านระบบคอมพิวเตอร์ เจ้าคอมพิวเตอร์นี้ก็จะคำนวณมาจากระยะทาง น้ำหนักของเครื่องบิน,ความสูงที่คาดว่าจะเดินทางในวันนั้น,ความเร็วที่ใช้,อุณหภูมิข้างบนฟ้า,ความเร็วลม ณ ความสูงเดินทางและปัจจัยต่างๆอีกมากมาย
ยังมีน้ำมันที่ใช้เป็นการเฉพาะกิจอีก เช่นน้ำมันที่ใช้สำหรับเครื่องผลิตไฟฟ้าบนเครื่องบิน น้ำมันที่ใช้แท็กซี่จากหลุมจอดไปยังรันเวย์ รวมถึงน้ำมันที่ต้องใช้ในยามฉุกเฉินเผื่อมีการเปลี่ยนเส้นทางบินหรือต้องใช้สนามบินสำรอง
ทีนี้พอเรารู้ปริมาณของน้ำมันแล้ว กัปตันก็จะสั่งน้ำมัน เจ้าหน้าที่ภาคพื้นจะทำการเติมน้ำมันครับ
ตอนนี้แหละที่เราจะคุยกันว่าน้ำมันที่ถูกเติมจะไปบรรจุอยู่ตรงไหนของเครื่องบิน
อย่างที่ผมเล่าไปน้ำหนักของน้ำมันบางครั้งอาจมีน้ำหนักมากถึง 1 ใน 3 ของน้ำหนักเครื่องบินทั้งหมด
ในหนึ่งเที่ยวบิน การนำน้ำหนักจำนวนมากไปไว้ที่ลำตัวเครื่องบินโดยเฉพาะอย่างยิ่งน้ำหนักที่เป็นของเหลวมีการเคลื่อนที่ได้ตลอดเวลา ย่อมเสี่ยงกับการที่เครื่องบินจะสูญเสียความสมดุลในการบินหรือที่เรียกว่า Stability ที่ผมเคยเขียนเล่าให้ฟังเมื่อโพสต์ที่แล้ว
บริษัทผู้ผลิตเครื่องบินจึงหาทางออกเรื่องนี้โดยการนำถังน้ำมันไปติดตั้งไว้บริเวณปีกทั้งสองข้าง
แบบนี้ถือว่าได้ประโยชน์ 2 เรื่องเลยคือ นอกจากจะรักษาสมดุลของลำตัวเครื่องบินแล้ว พื้นที่ครึ่งหนึ่งของลำตัวเครื่องบินจะถูกนำไปบรรจุสัมภาระผู้โดยสารและขนสินค้า
คือถ้ามองผ่านภาพตัดขวางของลำตัวเครื่องบินจะเห็นว่าครึ่งหนึ่งของลำตัวเครื่องบินนั้นถูกนำไปใช้เก็บสัมภาระ อีกครึ่งหนึ่งใช้ติดตั้งเก้าอี้โดยสาร
ปีกเครื่องบินจึงถือว่าเป็น Perfect Place พื้นที่
ที่เหมาะสมที่สุดในการเก็บน้ำมัน
ถึงแม้จะย้ายถังน้ำมันไปไว้ที่ปีกแต่ก็ยังวางใจเรื่อง
Stability ไม่ได้เนื่องจากน้ำมันเป็นของเหลวมีการเคลื่อนที่อยู่ตลอดเวลา การเคลื่อนที่ของน้ำมันทำให้เครื่องบินสูญเสียสมดุลและข้อเสียอื่นๆได้ วิศวกรจึงออกแบบถังน้ำมันเป็น section โดย Spars เป็นฉากกั้นระหว่างช่องแต่ละช่องเพื่อไม่ให้น้ำมันเคลื่อนที่มากนัก ในแต่ละ Spars จะมีช่องหรือรูเพื่อให้น้ำมันผ่านไปได้ แต่มันก็เพียงพอที่จะลดความเร็วของการเคลื่อนที่ของน้ำมันลงได้
ถึงแม้ว่าพื้นที่บรรจุน้ำมันเครื่องบินส่วนใหญ่จะบรรจุไว้ที่ปีกแต่เราก็ยังมีถังน้ำมันสำรองในเครื่องบินบางรุ่นที่สามารถจัดเก็บไว้บริเวณลำตัวบางส่วนของเครื่องบินได้ ซึ่งก็สามารถเพิ่มปริมาณบรรทุกเชื้อเพลิงขึ้นไปได้อีก ยกตัวอย่างเครื่องบินตระกูลแอร์บัส A320 มี Option ในการติดตั้งถังน้ำมันในลำตัวด้านด้านท้ายเครื่องด้วย
ข้อดีอีกข้อ ของการบรรจุน้ำมันในปีกมันยังลดแรงเค้นที่ทำระหว่างลำตัวกับปีกเครื่องบิน เป็นที่ทราบกันว่าบริเวณที่มีแรงยกของเครื่องบินคือปีก ลองนึกภาพ เครื่องบินที่มีน้ำหนักตัวมากแต่มีน้ำหนักปีกที่เบา
จะเกิดแรงในทิศทางสวนกันมาก
การมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นที่ปีกจะลดแรงเค้นส่วนนี้ลงไปได้
เราจะเห็นว่าการเก็บน้ำมันไว้ที่ปีกมีประโยชน์ต่อเครื่องบินมากมายเลยนะครับ
กัปตันหมี
Credit & Ref
- 11
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
