8 ก.ย. 2020 เวลา 14:34 • สุขภาพ
ควรบอกผู้ป่วยมั้ย ว่าเป็นมะเร็ง??
เป็นหนึ่งในสิ่งที่หลายคนสงสัย เมื่อคนใกล้ชิดป่วยเป็นมะเร็ง
วันนี้มาแชร์ให้ฟัง เพราะไปได้ยินคนพูดว่า
"หมอแย่มาก บอกพ่อได้ยังไง ว่าเป็นมะเร็งระยะสุดท้าย"
ขึ้นชื่อว่า "ข่าวร้าย" คงไม่มีใครอยากได้รับหรอก แต่ถ้ามันเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นแล้ว คุณคิดว่า การรู้ หรือ การไม่รู้ อะไรจะมีประโยชน์กว่ากัน
1
มาดูข้อเสียกันก่อน
หลักๆเลยคือ ผู้ป่วยจะใจเสีย ซึมเศร้า เสียกำลังใจ
ซึ่งเป็นปกติของการที่คนคนหนึ่งจะทราบข่าวร้าย ว่าตนกำลังจะเป็นโรคที่รักษาไม่หาย และมีเวลาเหลือจำกัด
ผู้ป่วยหลายคนร้องไห้ทันที ที่ทราบว่าตนเป็นมะเร็ง...
ซึ่งอาจจะเป็นเหตุผลที่ ครอบครัวไม่ต้องการให้หมอบอกผู้ป่วย หรืออาจจะเป็นเหตุผลที่หมอเองไม่อยากบอกเรื่องนี้กับตัวผู้ป่วยเอง แล้วเลือกที่จะพูดกับครอบครัว
จริงๆแล้ว แพทย์จะถูกสอนมาเสมอ ถึง "หลักการแจ้งข่าวร้ายกับผู้ป่วย" จะมี step การประเมินการรับรู้ตัวโรค มีการประเมินความพร้อมของผู้ป่วย รวมไปถึง ประเมินว่าผุ้ป่วยมีความประสงค์อยากจะรู้หรือไม่ เป็นต้น
แต่ step นี้ ไม่ได้เป็นการทำให้ผู้ที่ได้รับข่าวร้าย จะรู้สึกดีขึ้นหรอก แต่เป็นการให้เค้าเตรียมตัวเตรียมใจ ก่อนได้รับความจริง เท่านั้นเอง
2
ดังนั้น แม้หมอท่านนั้นจะทำตาม step ทุกอย่าง คนไข้ก็อาจจะร้องไห้ได้อยู่ดี
แต่วันหนึ่ง เค้ามักจะยอมรับ และ ทำใจได้ค่ะ...
แล้วรู้มั้ยคะ ว่าแพทย์เองก็ต้องใช้ความกล้าหาญในการบอกด้วย เพราะแพทย์คนนั้นกำลังต้องเตรียมรับอารมณ์ของผู้ป่วยที่เกิดขึ้น แถมบางครั้ง แพทย์เองกำลังจะยอมรับกับสภาวะโรคที่ไม่สามารถรักษาได้ เหมือนกำลังยอมรับว่าตนพ่ายแพ้
มันก็ยากสำหรับแพทย์บางคนจริงๆ
ที่สำคัญ มันใช้เวลานาน กว่าบอกกับญาติ ด้วยค่ะ
ทีนี้มาดูข้อดีของการบอกความจริงกันบ้าง
อันดับแรกเลย เป็นการเคารพสิทธิผู้ป่วย
ถ้าผู้ป่วยต้องการรับรู้ตัวโรค เค้าก็มีสิทธิที่จะรับรู้ความจริงทั้งหมด
นอกจากนี้ ยังทำให้ผุ้ป่วยได้มีโอกาสเตรียมตัวเตรียมใจ จัดการสิ่งที่ยังคั่งค้างใจ ธุรกรรมต่างๆ ให้เรียบร้อย ซึ่งนำไปสู่วาระสุดท้าย ที่เค้าจะสงบสุข
และคนไข้จะมีโอกาสได้พิจารณาให้ดี ว่าจะใช้เวลาที่เหลือจำกัดนี้ ทำอะไรบ้าง
ได้เรียงลำดับความสำคัญในชีวิต ซึ่งในมุมมองของหมอ สิ่งนี้สำคัญมากๆ
2
ลดการเกิดความขัดแย้งในครอบครัว
เพราะถ้าไม่บอกผู้ป่วยให้รู้ แปลว่าทุกคน ต้องโกหกผู้ป่วยว่าเป็นโรคลำไส้อักเสบบ้างหล่ะ เป็นฝี เป็นหนองบ้างหล่ะ เป็นน้ำท่วมปอดบ้างหล่ะ เป็นติดเชื้อนู้นนี้บ้างหล่ะ
ซึ่งถามว่า ผู้ป่วยถ้ารู้ตัวรู้เรื่องดี จะไม่สงสัยตรงนี้เลยหรือ....
นอกจากนี้ ความน่ากลัวของการปิดบัง คือ ผุ้ป่วยไม่มีโอกาสได้พูดคุยถึงความต้องการของตนเอง ในช่วงท้าย ว่าต้องการให้ดูแลรักษาอย่างไร
ส่งผลให้ ผุ้ป่วยหลายคน ได้รับการรักษาที่เป็นไปเพียงเพื่อยื้อความตาย ให้นานออกไป...
การรักษาหลายอย่าง ก่อให้เกิดความทุกข์ทรมานทางกาย และทางใจ
1
จนหมอเอง กล้าบอกว่า ถ้าเป็นตัวเองจะไม่ยอมให้ใครมาทำแบบนี้
จากประสบการณ์ มีทั้งที่บอกคนไข้ และไม่บอกคนไข้
ขึ้นกับหลายเหตุผล แต่ละครอบครัวมีพื้นฐานการทางสังคมที่ต่างกันไป
แต่หลักการของหมอเอง คือ ยึดประโยชน์ที่ผุ้ป่วยจะได้รับเป็นสำคัญ และให้ความสำคัญกับความต้องการของผุ้ป่วยมากๆ และยึดว่า ผุ้ป่วยคือเจ้าของชีวิตของตน ตราบใดที่เค้ายังมีสติ มีความต้องการรับรู้ตัวโรค มีความสามารถในการตัดสินใจการรักษา เค้าก็ควรได้รับรู้ความจริง
ดังนั้น โดยสรุป ไม่มีผิดหรือถูกหรอกค่ะ
1
ญาติ ไม่บอก ก็เพราะความรัก ถ้าแพทย์คิดว่าการบอกนั้นมีประโยชน์กับผู้ป่วย ก็ควรพยายามโน้มน้าวจิตใจญาติ ให้บอก
โดยการบอกนั้น แพทย์ควรเป็นคนบอกเอง มิใช่ญาติเป็นคนบอก
1
และประโยคหนึ่ง ที่หมอใช้เสมอ ในการถามครอบครัว
"ถ้าเป็นคุณ A คุณ Aจะอยากรู้มั้ยว่าตนเองเป็นโรคอะไร"
ซึ่งเกือบ 100% คุณA จะบอกว่า อยากรู้
ซึ่งหมอก็จะบอกต่อว่า "หมอคิดว่า คุณพ่อหรือ คุณแม่ของคุณ A ก็อาจจะอยากรู้ด้วย ถ้าอย่างนั้น ให้หมอลองประเมินถามท่านดูมั้ย ว่าท่านอยากรู้หรือไม่
ถ้าหากท่านไม่อยากรู้ หมอก็จะไม่บอก แต่ถ้าหากท่านอยากรู้ หมอก็จะมีวิธีการค่อยๆแจ้งให้ท่านทราบ"
และสุดท้าย หมออยากฝากถึง ทุกๆคนว่า
ให้มองอีกมุมหนึ่ง ว่าเรากำลัง
"บอกข่าวร้าย" หรือ "เรากำลังบอกความจริง"
ถ้าเห็นว่าเป็นประโยชน์ ช่วยหมอกดแชร์เยอะๆนะคะ อันนี้อยากให้มันกระจายไปถึงสังคมไทย
อยากให้เสียงของคนไข้ ได้ดังขึ้นบ้าง
1
ถ้าใครมีความเห็นอื่นๆ แชร์ได้นะคะ หมอเองอยากฟังความเห็นด้วยค่ะ
3
โฆษณา