3 ก.พ. 2021 เวลา 22:00 • ปรัชญา
เปลวไฟกลางสายธาร (ประกายไฟกลางสายธาร) (๑๕)
เพียรปฏิบัติธรรมระดับใด บรรลุธรรมระดับนั้น
เราไม่ดีได้เลยจากการไม่รู้จักตนเอง และแน่นอนที่สุดการที่เราจะดีหรือสูงส่งก็ไม่ใช่คนอื่นยกย่องเท่านั้น หรือจะเลวทรามก็หาใช่เพียงคนอื่นทับถมหรือเหยียดหยาม เราจะดีต่อเมื่อรู้จักตัวเองชัดขึ้น เห็นธรรมะชัดขึ้น
เมื่อรู้จักตัวเองแล้วย่อมรู้จักความเป็นมนุษย์ซึ่งเราเป็นคนหนึ่งในกระแสธารของมนุษยชาติ เราเป็นตัวอย่างของปัญหาร่วมสมัย ถ้าว่าเราขจัดปัญหาส่วนตัวออกได้แล้ว เราพร้อมแล้วที่จะทำประโยชน์ให้แก่เพื่อนมนุษย์ร่วมสมัยกับเรา
ไม่จำเป็นต้องฝันถึงวีรกรรมอะไรที่จะฝากไว้ในโลกนี้ เขาผู้นั้นไม่ต้องกังวลว่าคนอื่นในประวัติศาสตร์ที่แล้วมานั้นได้ทำวีรกรรมไว้มาก จนเป็นเหตุให้เรารู้สึกท้อแท้ หรืออยากจะเลียนแบบอย่างจากท่านผู้นั้น ไม่มีความจำเป็นใดๆ
มีคำพูดของชาวฮินดูซึ่งหลักแหลมว่า "เมื่อจะทำประโยชน์ให้แก่ตำบล เธอจงละความเป็นคนของครอบครัวเสีย เมื่อจะทำประโยชน์ให้แก่อำเภอ จงละความเป็นคนของตำบลนั้นเสีย เมื่อจะทำประโยชน์ให้จังหวัด ก็จงละความเป็นคนของอำเภอเสีย เมื่อจะทำประโยชน์แก่ชาติจงละจังหวัด และทำประโยชน์แก่โลก จงละความเป็นคนชาตินี้ชาติโน้นเสีย"
เมื่อเรามารู้อยู่ทุกเมื่อ ก็เกิดการปลดปล่อยสัตว์ การปลดปล่อยสัตว์คือตัวตน ตัวเราซึ่งไม่รู้นั่นเอง เมื่อปลดปล่อยสัตว์แล้ว ชื่อว่าเมตตาสัตว์
สัตว์ตัวนั้นคือเรา ผู้งมงาย หลง เมื่อปลดปล่อยตนอยู่เช่นนั้นได้ชื่อว่าปลดปล่อยโลก หรือปลดปล่อยสัตว์
เมื่อตนไปล่วงรู้ถึงสภาพใดซึ่งเป็นปัญหาที่แท้จริงของมนุษย์ ต่อจากนั้นการเคลื่อนไหวเพื่อช่วยขจัดปัญหาของสรรพสัตว์อันแท้จริงจะตามมา
ด้วยการกระทำสิ่งที่เรียกว่า รู้อยู่ ซึ่งเป็นฐานของเมตตาและปัญญา ก็พอแล้วต่อการครองชีวิตที่พ้นจากอุปัทวะทั้งหลาย ถึงความเกลียดจะอยู่ในส่วนลึกเท่าใด เมื่อมันเคลื่อนไหววูบเข้ามา รู้อยู่ ก็ได้กำจัดรากเหง้ามันไปในขณะนั้น เหมือนผู้ที่มีสุขภาพดี เชื้อโรคอันใดเข้ามาก็จะถูกกำจัดออกไปขณะนั้น ไม่ทันที่จะลุกลามจนล้มป่วยทรุดโทรม
คิดถึงการต่อสู้เพื่อความเป็นธรรมในสังคม เริ่มต้นด้วยสติรู้ตัว คิดไปตรองไปรอบทิศแล้ว ไม่เห็นมีอะไรมากไปกว่าการตั้งสติรู้อยู่ เพื่อชีวิตได้สิ้นสุดอุปัทวะ เพื่อขจัดอุปัทวะทางสังคมไปพร้อมๆ กันในตัว เพราะว่าบุคคลเมื่อมาเห็นผู้หวังประโยชน์ตนก็ดี ประโยชน์ท่านก็ดี ควรแล้วที่จะฝึกสติรู้อยู่ ทำประโยชน์ตนก็ดี ประโยชน์ท่านก็ดี ประสานประโยชน์กันก็ดี ตั้งต้นด้วยสติปัฏฐานธรรม
เมื่อบุคคลเพียรปฏิบัติธรรมในระดับใด ชื่อว่าผู้นั้นได้บรรลุถึงธรรมะระดับนั้นแล้ว บุคคลที่เพียรที่จะรู้อยู่ให้ชัดแจ้ง อันที่จริงนั้นบุคคลผู้นั้นเข้าถึงธรรมะนั้นแล้ว เพราะว่าถ้าเขาเข้าไม่ถึง เขาจะเพียรมันได้อย่างไร บุคคลปฏิบัติอยู่เพื่อละสิ่งใด เพื่อบรรลุสิ่งใด ชื่อว่าละและบรรลุถึงแล้ว แต่อาจจะยังไม่ตั้งมั่น ยังไม่เจนจัด
ถ้าเรามีชีวิตอยู่เพื่อธรรมะ ธรรมะกับเราก็เป็นอันเดียวกันแล้ว ชื่อว่าเราบรรลุถึงความรู้ ความปรารถนาอันนั้นแล้ว เรามีความรู้ เราดำรงชีวิตอยู่ในโลกนี้ด้วยความรู้ความเข้าใจต่อชีวิตระดับใด เราก็จะเห็นโลกในระดับนั้น
เปลวไฟกลางสายธาร (ประกายไฟกลางสายธาร)
การบรรยาย ท่ามกลางป่าเขา น้ำตก และความหนาวเหน็บบนดอยในเดือนตุลาคม พ.ศ.๒๕๒๒ หลายชีวิตไปรวมกันอยู่บนม่อนผาลาด ดอยสุเทพ

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา