หมุนเวียนลมปราณภายใน พลิกแนวคิดเศรษฐกิจจีน
ไฮไลต์สำคัญของแผนเศรษฐกิจ 5 ปี รอบใหม่ของจีนอยู่ที่แนวคิด “สองหมุนเวียน” (Dual Circulation) ซึ่งจีนประกาศว่าจะใช้การหมุนเวียนเศรษฐกิจภายในเป็นแกนกลาง ใช้การหมุนเวียนเศรษฐกิจภายนอกเป็นตัวเสริมขับเคลื่อนเศรษฐกิจรอบใหม่
นักวิเคราะห์ทั่วโลกฟังแล้วก็งงๆ ว่า จะถอดรหัสแนวคิดใหม่นี้อย่างไร
บางคนชี้ว่าคำสำคัญก็คือ “เศรษฐกิจภายใน” ที่จะเป็นแกนหลักใหม่ในการพยุงเศรษฐกิจในโลกหลังโควิดที่ตลาดทั่วโลกยังไม่ฟื้นตัว บางคนก็ไปเน้นที่คำว่า “สอง” ที่สื่อว่าจีนต้องการจะเน้นทั้งภายในและภายนอก บุกหมดทุกทาง ไม่ทิ้งตลาดใด
แต่จริงๆ แล้ว คำที่เป็นหัวใจของแนวคิดนี้ คือ คำว่า “หมุนเวียน” ต่างหากครับ การเลือกใช้คำนี้ มีความสำคัญในระดับการเปลี่ยนทัศนะในการพัฒนาเลยทีเดียว
เพราะในอดีต เรามักมอง “ตลาด” จากมิติว่าจะทำอย่างไรจึงจะสนองความต้องการของตลาดและผู้บริโภคที่มีอยู่แล้วให้ได้ นั่นคือมองในเชิงการตอบสนองดีมานด์ แต่การเลือกใช้คำว่า “หมุนเวียน” เป็นการเปลี่ยนมามองถึงการ “ขยาย” ตลาด กล่าวคือ การสนองดีมานด์หนึ่งยังจะต้องนำไปสู่การสร้างดีมานด์ใหม่ต่อไปอีกด้วย
ยกตัวอย่างง่ายๆ เช่น การลงทุนในอุตสาหกรรมรถยนต์พลังงานไฟฟ้า ไม่ใช่เพียงตอบสนองดีมานด์ความต้องการรถยนต์พลังงานไฟฟ้าของผู้บริโภคเท่านั้น แต่ยังเป็นการช่วยสร้างดีมานด์ขยายและหมุนเวียนต่อไปอีกในหลายห่วงโซ่อุตสาหกรรม ทั้งชิ้นส่วน แบตเตอรี่ เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ ฯลฯ
รองนายกฯ หลิวเฮ่อ ขุนพลด้านเศรษฐกิจคู่ใจของประธานาธิบดีสีจิ้นผิง ได้เขียนบทความวิสัยทัศน์ทิศทางเศรษฐกิจใหม่ลงในหนังสือพิมพ์เหรินหมินรื่อเป้า ท่านบอกว่า ตอนนี้สำหรับทั่วโลกแล้ว “ตลาด” กลายเป็นทรัพยากรที่ขาดแคลน เพราะตลาดหดตัวทั่วโลกเนื่องจากสงครามการค้าและวิกฤตโควิด ทางรอดเดียวของจีนจึงต้องหันมาขยายตลาดภายใน และใช้ตลาดภายในของจีนเป็นตัวสร้างการเติบโตให้กับเศรษฐกิจโลกด้วย
บทความของหลิวเฮ่อสะท้อนแนวคิดใหม่ที่มอง “ตลาด” เป็นทรัพยากรอย่างหนึ่ง และเปลี่ยนเป้าหมายการพัฒนาเศรษฐกิจใหม่จากเดิมที่จีนเคยเน้นการลงทุนและการส่งออก มาเป็นเน้นที่พลังการบริโภค โดยเน้นการขยายดีมานด์การบริโภคแบบหมุนเวียนต่อเนื่องเป็นลูกโซ่ สร้างโอกาสจากตลาดประชากร 1.4 พันล้านคนของจีน และยังเป็นแรงเติบโตใหม่ให้กับเศรษฐกิจโลก
รองนายกฯ หลิวเฮ่อ บอกว่า นี่คือความหมายที่แท้จริงของแนวคิดสองหมุนเวียน
มีนักวิชาการจีนอธิบายว่า คำว่า “หมุนเวียน” ยังซ่อนความหมายที่น่าสนใจเกี่ยวกับการเชื่อมโยงหมุนเวียนพลังการบริโภคเข้ากับแรงขับเคลื่อนเศรษฐกิจอื่นอีก 4 ข้อ
หนึ่ง เชื่อมการยกระดับการบริโภคเข้ากับการยกระดับอุตสาหกรรม เมื่อตลาดผู้บริโภคจีนมีดีมานด์ใหม่ในการบริโภคสินค้าที่มีคุณภาพและสินค้าเทคโนโลยี ก็จะเป็นฐานหมุนเวียนกดดันให้บริษัทจีนต้องถีบตัวขึ้นในการยกระดับเทคโนโลยีและผลิตภัณฑ์
สอง เชื่อมการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานของรัฐบาลเข้ากับการสร้างโครงสร้างพื้นฐานสำหรับการบริโภคยุค 5.0 กล่าวคือ การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานต่อไปนี้ไม่ใช่สร้างถนน สะพาน ท่าเรืออีกต่อไป แต่ต้องเป็นการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานด้าน 5G และปัญญาประดิษฐ์ ที่จะเป็นตัวผลักดันการบริโภคในโลกดิจิทัล ซึ่งจะหมุนเวียนขยายจากตลาดโลกออฟไลน์ ไปสู่ตลาดโลกออนไลน์และตลาดโลกเสมือนจริง
สาม เชื่อมภาคการส่งออกเดิมเข้ากับตลาดใหม่ภายในประเทศ เมื่อสินค้าหลายอย่างไม่สามารถส่งออกได้อย่างเดิม เนื่องจากสงครามการค้าและตลาดโลกที่หดตัวจากวิกฤตโควิด สินค้าที่เดิมเคยพุ่งเป้าสำหรับส่งออก ก็ต้องกลับมาหมุนเวียนและสร้างตลาดภายในประเทศทดแทน
สี่ เชื่อมการขยายตลาดเข้ากับการกำจัดความยากจนและสร้างชนชั้นกลางใหม่ นโยบายการกำจัดความยากจน การสร้างงาน และการส่งเสริมภาคบริการ ล้วนแต่มีเป้าหมายเพื่อยกระดับคนยากจนในจีนอีก 600 ล้านคนให้เป็นชนชั้นกลางใหม่ ซึ่งจะเป็นพลังการบริโภคระลอกใหม่ให้กับจีน
มีคนเปรียบเปรยว่า แนวคิดสองหมุนเวียน มีที่มาจากปรัชญาการหมุนเวียนลมปราณตามตำรับจอมยุทธจีนโบราณ ลมปราณนั้นจะหยุดนิ่งอยู่กับที่ไม่ได้ จำเป็นต้องมีการหมุนเวียนเพื่อแปรเปลี่ยนเป็นพลังและขยายลมปราณให้แข็งแกร่ง
แนวคิดเศรษฐกิจใหม่เหล่านี้ก็ไม่ใช่ว่าจะไม่ถูกวิพากษ์วิจารณ์ หลายคนตั้งคำถามว่าจีนเติบโตมาได้จนถึงวันนี้ เพราะการเชื่อมกับโลกภายนอกและค้าขายกับต่างประเทศเป็นหลักไม่ใช่หรือ เช่นนี้แล้ว การกลับมาเน้นการหมุนเวียนภายในเป็นแกนหลัก อาจเท่ากับเป็นการปิดกั้นตัวเองลง ซึ่งจะสวนทางกับการเปิดประเทศ 40 ปี ที่ผ่านมา
แต่นักวิชาการที่สนับสนุนทิศทางใหม่ของรัฐบาลจีนก็จะโต้แย้งว่า การกลับมาเน้นหมุนเวียนภายในเป็นทางรอดเดียวของจีนจากโลกที่กำลังเปลี่ยนไปไม่เหมือนเดิม ภายหลังจากความขัดแย้งกับสหรัฐฯ และวิกฤตโควิด นอกจากนั้น แนวคิดนี้ก็ไม่ได้ทิ้งโลกภายนอก ดังที่เน้นว่าการหมุนเวียนเศรษฐกิจภายนอกเป็นตัวเสริมด้วย
หันกลับมามองประเทศไทย วันนี้ทุกคนพูดตรงกันว่า เครื่องยนต์ท่องเที่ยวและส่งออกดับสนิทเพราะวิกฤตโควิด ดูเหมือนเราจำเป็นต้องพึ่งพาเศรษฐกิจภายในมากขึ้น แต่หลายคนก็แย้งต่อแบบหมดลมปราณว่า เราไม่ใช่จีน เพราะเราไม่ได้มีประชากร 1.4 พันล้านคน ตลาดเราเล็ก ไม่พอจะเป็นพลังใหม่
แต่แม้ตลาดจีนเอง เขาก็มองว่าตลาดไม่ใช่สภาวะที่หยุดนิ่ง แต่เป็นทรัพยากรที่ต้องสร้างและหมุนเวียนเพื่อขยายให้ใหญ่ขึ้น ตลาดภายในของไทยเราแม้จะไม่มีขนาดใหญ่เหมือนจีน แต่ก็ยังมีศักยภาพอีกมากที่จะขยายและหมุนเวียนให้ใหญ่ขึ้นกว่านี้ จริงหรือไม่ครับ?
- 160
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
