15 เม.ย. 2021 เวลา 11:13 • ไลฟ์สไตล์
เครื่องหมายข้าราชการพลเรือน ชั้นพิเศษ
อินทรธนู ระดับ C7-C8 ( ชำนาญการ ชำนาญการพิเศษ )
1
งานชิ้นแรกที่แจงจ๋าได้ฝึกปักเรียงร้อยบรรจงแกะ เรียนรู้แบบทุลักทุเล มีครูเป็น ชิ้นงานที่เขาไม่ใช้แล้ว หรือที่เรียกว่า งานไม่ผ่าน พร้อมกับเงินลงทุนก้อนแรก 3500 บาท เมื่อ 20 กว่าปีที่แล้วค่ะ
ภาพชิ้นงานการปักของผู้เขียน
จะบอกว่าทั้งงัดทั้งแงะ รื้อเละกันเลยที่เดียวค่ะ งานนี้อดตาหลับขับตานอน แม่ลูกอ่อน ต้องรีบจัดแจงงานบ้านงานเรือน ส่งลูกคนโตไปเรียน รีบเอาลูกคนเล็กนอน จะได้มาเรียนรู้ปลุกปล้ำกับงานปักดิ้นที่ไม่เคยสัมผัส ไม่เคยรู้จักมาก่อน รู้แค่เพียงเป็นงานที่ทำที่บ้านได้ เหมาะสำหรับแม่ลูกอ่อนอย่างเรา
1
งานปักแรกเมื่อ 20 กว่าปี ของผู้เขียน
งานชิ้นนี้ช่างปัก เขาเรียกกันว่า ชั้นพิเศษค่ะ
อิรทรธนูข้าราชการพลเรือน กระดานบ่าติดชุดพิธี ( ชุดขาว ) ระดับ C7-C8 ระดับผู้ชำนาญการ ชำนาญการพิเศษ มีทั้ง แบบผู้หญิง ผู้ชาย
ภาพอุปกรณ์วัตถุดิบ ชิ้นงาน โครงลาย ที่ใช้ปักงานช่อชั้นพิเศษ ค่ะ
อุปกรณ์
ตามที่เห็นในรูปเลยค่ะ มีกรรไกรปลายตรงไว้ตัดดิ้นและด้าย กรรไกรปลายโค้งใช้ขิบข้อ เข็มสอยยาวเบอร์ 10 ต้องเบอร์ 10 นะคะ สะดวกในการสอดดิ้นจับสะดวกเวลาปัก ด้ายสีเหลืองร้อยเข็มแล้วต้องใช้ขี้ผึ้งแท้รูดด้าย เพื่อไม่ให้ด้ายเป็นขน และต้องใช้ขี้ผึ้งแท้เท่านั้น ถ้าใช้เทียน งานจะขาว ไม่ดี คีมคีบไว้เก็บรายละเอียดบีบลาย
วัตถุดิบ
ที่ใช้ในงานปักชั้นพิเศษ ดิ้นข้อทอง ดิ้นมันทอง ดิ้นด้านทอง ดิ้นโปรงทอง และโครงลาย
ยุคนี้ดีเยอะเลยค่ะ มีจักรคอมมาช่วยในการขึ้นโครง ทำให้ร้อยง่าย แบบได้มาตรฐาน สมัยก่อนขึ้นโครงด้วยมือ สนุกปั่นเชือกใช้หน้าขาปั่นรูดขี้ผึ้งไปด้วย ท่านผู้อ่านนึกภาพตามนะคะ ขนขาหาไม่เจอเลยค่ะ
ผู้เขียนลงมือเองทุกขั้นตอน
การปักชั้นพิเศษ
เริ่มจากการยืดข้อทองเล็กน้อย วางข้อล้อมรอบดอกตรงกลางที่เห็นเป็นวงกลม ก่อนแล้วค่อยใช้เข็มสอดดิ้นมันที่ยืดเล็กน้อยและตัดเป็นท่อนสั่นพอประมาณปักลงในช่องดอกที่ละเส้นจนเต็ม ตกแต่งด้วยการใช้โปรงทองไม่ต้องยืด ตัดเป็นท่อนเหมาะกับการใช้ ใช้เข็มสอดโปรงทองปักเป็นวงกลมเล็ก ๆ ตรงกลางเติมโปรงทองท่อนสั้น ๆ ลงตรงกลางโปรงทองที่เราปักเป็นวงกลมบนดอกดิ้นมัน ภาษาช่างปักดิ้นเขาเรียกกันว่า หอยค่ะ
ใบด้านบนเราจะใช้ดิ้นมันทองหนุนเป็นโครงสามเหลี่ยมก่อนลงดิ้นมันทองปักคล้ายรูปใบไม้ ปลายยอดชิดติดกัน จุดเล็ก ๆ วงกลม ใช้เข็มปักจากด้านหลังโครงลายขึ้นมาแล้วสอดดิ้นมันทองเลือกดูขนาดของดิ้นยาวพอประมาณ ปักเข็มลงที่เดิม จะเป็นวงกลมตรงกลาง ก็ใช้เข็มสอดโปรงตกแต่ง ขึ้นที่เดิมลงที่เดิมปิด
ภาพถ่ายจากผู้เขียน
ขั้นตอนการร้อยช่อ
ร้อยช่อชั้นพิเศษ สามารถใช้ได้ทั้งดิ้นมันทองและดิ้นด้านทอง แล้วแต่คนชอบนะคะ แต่ถ้าถามคนปัก ขอบอกว่า สวยทั้งสอง เพราะคนปักสวยค่ะ
ก่อนปักช่อ ยืดดิ้นพอประมาณแล้วตัดเป็นท่อน ยืดดิ้นเพื่อไม่ให้ดิ้นหักย่นแตกไม่สวยค่ะ เวลาที่ปักเรียงร้อยดิ้นลงทีละเส้น เริ่มจากช่อกลางก่อน แต่ละช่อจะเป็นสองฝั่ง ซ้ายขวา เริ่มฝั่งใดฝั่งหนึ่งปักร้อยบนลงล่าง เป็นช่อ ๆ ไปนะคะ
เมื่อปักดิ้นเรียงร้อยช่อครบทุกช่อแล้ว ค่อยยืดดิ้นข้อทองเล็กน้อยปักตกแต่งเป็นก้านกลาง ดูเรียบร้อย ปราณีต สวยงาม
รูปที่ผู้เขียนเรียงร้อยปักด้วยสองเองค่ะ
งานนี้เขานับเป็นคู่นะคะ ใช้ประดับติดที่บ่า ชุดขาว ชุดพิธี ของข้าราชการพลเรือน
ระดับชำนาการ ชำนาญการพิเศษ C7-C8
เมื่องานเป็นคู่ การปักร้อยดิ้นต้องระวัง การปักร้อยจึงต้องปราณีตมาก ๆ ปักดิ้นออกมาให้คล้ายกัน จับเป็นคู่จะได้ดูดีมีสง่า งดงาม มีคุณค่า
ภาพถ่ายจากผู้เขียน
จากชิ้นแรก เมื่อ 20 กว่าปี มาวันนี้ นับ 1000 ชิ้น ที่่ภูมิใจ
ไม่คิดว่างานปักดิ้นเครื่องหมายข้าราชการ จะสร้างคุณค่า ได้ทั้งกายและใจ จากการลองผิดลองถูก ทั้งแกะทั้งงัดทั้งแงะ มีหลายแบบหลายลาย พร้อมนำมาเล่าและแบ่งปัน
ไว้พบกันบทความต่อไปนะคะ
แจงจ๋า วชิราพร
สอนปักดิ้นเครื่องหมายข้าราชการ
ช่องทางการติดต่อสอบถาม
ทักมาที่ inbox
Line ID jangja

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา