“ก่อนที่ฤดูร้อนจะจากไป.. .”
สายน้ำแม่แตงในฤดูร้อน ตอนพลบค่ำ (Photo by นักระบำใต้น้ำในความทรงจำ)
เมื่อแสงดวงตะวันเริ่มอ่อนล้า เวลาจวนใกล้ค่ำ จั๊กจั่นน้อยใหญ่พากันร้องกังวานมาแต่ไกล ฤดูร้อนเดินทางมาถึงยอดดอยแล้วอย่างสมบูรณ์
ผีเสื้อ ดอกไม้ สายน้ำ สีน้ำตาล การจากลา คงไม่มีอะไรเด่นชัดมากไปกว่านี้ในความทรงจำ ของเด็กบ้านนอกคนหนึ่งที่มีต่อฤดูร้อน เมื่อฤดูกาลเวียนมาถึงต่อให้อยู่บนภูเขาสูง หรือกลางสายน้ำ ใหญ่ ความร้อน และหน้าแล้งจะคงแวะมาทักทายทุกครั้ง เมื่อเราเกิดและเติบโตท่ามกลางธรรมชาติ ฤดูร้อนคงเป็นเพียงแค่ช่วงเวลาหนึ่งที่ผ่านเข้ามาเพื่อวนซ้ำ ปีแล้วปีเล่า ความทรงจำถูกสร้างขึ้นด้วย โครงสร้างเดิม ๆ แต่ไม่เคยให้ประสบการณ์เหมือนเดิมเลยซักครั้ง บันทึกความทรงจำตลอดฤดูร้อน ของเด็กชาวป่าได้เริ่มขึ้น เมื่อผีเสื้อได้กางปีกบิน...
ผีเสื้อหนอนขี้เหล็กในทุ่งนา
ผีเสื้อ สีเขียวอ่อนบินว่อนเป็นเกลียวกลางสายลมร้อน ช่างเติมสีสันให้บรรยากาศอันแห้งแล้ง ให้สดใสขึ้นมาไม่ใช่น้อย ผีเสื้อเขียวสยามทับทิมหรือผีเสื้อหนอนขี้เหล็ก ตอนที่ยังเป็นหนอนน้องจะ กินใบของต้นขี้เหล็กจนตัวเป็นสีเขียวแทรกเหลือง จากนั้นก็จะไปเกาะกลุ่มเข้าดักแด้กัน ตามกิ่งของ ต้นไม้ใกล้ ๆ จนสุดท้ายก็จะกลายเป็นผีเสื้อสีเขียวเหลืองแสนสดใส พากันบินเป็นกลุ่มก้อนไปหา แหล่งน้ำแหล่งอาหาร ริมคลอง ข้างลำเหมือง หรือบนคันนา
แม้เกลียดกลัวหนอนนัก แต่ตอนเด็กก็ อดไม่ได้ที่จะตามคุณย่าไปดูผีเสื้อที่ไร่ชาใกล้บ้าน เขาปลูกต้นแคฝรั่งเป็นแนวยาวริมถนน นอกจาก จะสร้างความสวยงามเมื่อชูช่อออกดอกสีขาว-ชมพูแล้ว ยังปลูกเพื่อเป็นร่มเงา ให้ต้นชาในไร่ เมื่อเจ้าหนอนขี้เหล็กเข้าดักแด้มักจะมาเกาะตามกิ่งของต้นแค่ฝรั่งเป็นช่อติดกัน หลายสิบตัวในสมัยนั้น คนพื้นถิ่นนิยมนำดักแด้มาประกอบอาหาร เป็นโปรตีนของขวัญจากธรรมชาติ ที่มอบให้ในฤดูแล้ง แต่ตอนนี้อาหารการกินพัฒนาไปนักคนจึงไม่นิยมทานอีกแล้ว
คุณย่ามักจะตัดกิ่ง ที่มีดักแด้เกาะมาก ที่สุดมาให้ เราจะเอามาแขวนไว้ในข่วงบ้าน(สนามในบ้าน) เฝ้ารออย่างใจจดใจจ่อ ให้น้องโตเป็นผีเสื้อ ชื่นชมและให้น้องบินจากไป ความสุขง่าย ๆ ที่ไม่ง่ายซะทีเดียวของวัยเด็กยังคงสนุกและน่าจดจำ ดั่ง รอยยิ้มของดอกไม้ที่กำลังเริ่มแย้มบาน
ดอกแคฝรั่งสีขาว
ดอกไม้ สีแสดหางนกยูง สีเหลืองไม้ลมแล้ง(ราชพฤกษ์) สีขาวดอกเสี้ยวป่า สีชมพูดอกชงโค สีม่วงดอกตะแบก สีขาว-ชมพูดอกแคฝรั่ง ทุกสีสันต่างพากันเบ่งบานชูช่องามไสว สองข้างทางใน ฤดูร้อนมักมีสีสันเสมอ ไม่เว้นแม้แต่บนเขาที่ต้นไม้พากันแห้งเหี่ยวเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล แต่จะมีบาง ชนิดทิ้งใบแล้วจึงผลิดอกทั้งต้น มองเห็นได้แต่ไกล ๆ บ้างสีขาว บ้างแดงสลับกันไป
ตลอดทางเดินไป สวนป่า เด็กน้อยคงถามย่าอยู่เสมอ เสียงเจื้อยแจ้วค่อย ๆ ท่องและจำจดเมื่อเดินผ่านดอกไม้ต้นเดิม สีขาวบนเขานั่นคือต้นเสี้ยวป่า สีแดงนั้นบางครั้งเป็นต้นดอกงิ้ว ดอกขาวพุ่มเตี้ยใต้ไม้ใหญ่คือ ดอกปิ้งขาว สีนวลพร้อมกลิ่นอ่อน ๆ ชวนหลงใหล เครือไม้ใหญ่ให้ดอกสีม่วงนั่นคนบ้านเราเรียก ดอกเครือหนำแหน้ เป็นสมุนไพรไทย ทางภาคกลางคงเรียกว่ารางจืด แม้ย่าตอบอย่างไม่มั่นใจ แต่ก็อดสงสัยไม่ได้ว่าท่านรู้จักดอกไม้มากมายขนาดนี้ได้อย่างไร อาจจะจากบทเรียนระดับชั้นประถม หรือคงเป็นรางวัลจากประสบการณ์อันยาวนานหรือไม่ นึกย้อนไปได้แต่เสียดายที่ไม่มีกล้องสักตัว ถ่ายภาพบันทึกความทรงจำไว้ชื่นชม ฤดูร้อนคงไม่ร้อนเท่าไหร่เมื่อเราอยู่ใต้ร่มเงาไม้ใหญ่ และสายน้ำ ที่ไหลริน
ดอกปิ้งขาวใต้ร่มต้นฉำฉา
ดอกหนำแหน้สีม่วงริมทาง
สายน้ำ ลำน้ำแม่แตงที่ไหลผ่านหมู่บ้านเล็ก ๆ กลางหูบเขา เป็นเหมือนชัยภูมิอันอุดมสมบูรณ์ การสร้างบ้านแปลงเมืองในสมัยก่อนนั้น คงไม่มีสิ่งใดสำคัญไปกว่าแหล่งน้ำที่จะหล่อเลี้ยงหลายร้อย ชีวิตให้ข้ามผ่านฤดูร้อนไปตลอดฤดูแล้ง และจะมีอะไรดับร้อนได้ดีเท่าการได้ทอดกายลงแช่น้ำเย็น ๆ ในฤดูนี้ หลังจากแดดจัดในช่วงบ่ายค่อยคลายตัวลง คุณปู่จะจูงมือเราเดินนำคุณย่าเลาะตามริมรั้ว ลงไปลุ่มแม่น้ำ พร้อมกับน้องหมาสองสามตัวที่เลี้ยงไว้ เสียงกระโจนลงน้ำของเพื่อนสี่ขาบ่งบอกว่า เรามาถึงลำน้ำแล้ว เรามักจะเลือกเล่นตรงท่าน้ำที่ตลิ่งไม่ชันมาก และปลอดภัยจากกระแสน้ำที่ เชี่ยวกราด น้ำระดับเอวในวัยนั้นเป็นระดับที่เหมาะแก่การลอยตัวให้ไหลไปช้า ๆ พร้อมลืมตาเหม่อ มองท้องฟ้าไปเรื่อย ๆ แต่อย่าเผลอลอยนานนักอาจจะไหลไปไกลและอันตรายได้
ปู่ที่มารอหลานสาว เล่นน้ำมักจะฆ่าเวลาด้วยการหากุ้งหิน กุ้งที่มักจะซ่อนตัวอยู่ตามซอกหินก้อนเล็กในเขตน้ำตื่น เมื่อค่อย ๆ เปิดหินออกต้องรีบเอามือประกบด้วยความไว น้องกุ้งตัวน้อยจึงเป็นเสมือนอาหารจาก ความรักที่ธรรมชาติมอบให้ ฝั่งคุณย่าก็ไม่รอให้เวลาเสียเปล่า แหล่งน้ำอันใสสะอาดเผยให้เห็น ตะใคร่น้ำสีเขียวที่เคลื่อนไหวไปตามกระแสน้ำ พลิ้วไสวคล้ายเส้นผม มีชื่อเรียกว่า เตา ก็เป็นอีกหนึ่ง อาหารโปรดของคุณย่าในหน้าแล้งเช่นกัน
สำหรับเรานั้นวันไหนโชคดีก็จะมีเพื่อน ๆ มาเล่นน้ำด้วย กิจกรรมแสนสนุกคือการแข่งกันดำหาก้อนหิน วิธีคือเราจะหาหินก้อนสีขาวที่สุดมาหนึ่งก้อน จากนั้น ให้คนหนึ่งเป็นผู้โยนลงน้ำและเพื่อนๆที่เหลือต้องแข่งกันดำน้ำหาก้อนหินก้อนนั้นมาจนได้ ใครหาเจอ จะเป็นผู้ชนะ และได้สิทธิ์โยนหินในครั้งต่อไป สำหรับเราถนัดลอยตัวมากกว่าดำน้ำนัก จึงไม่ค่อยมี สิทธิ์ได้โยนก้อนหินเท่าไหร่ บางทีเราก็เล่นระบำใต้น้ำ ซึ่งล่อเลียนท่ามาจากการต้นบัลเล่ต์ที่เห็นใน โทรทัศน์ หมุนตัว ยกแขน ยกขาตามจินตนาการ เสียงหัวเราะดังลั่นไปทั้งลำน้ำ และเมื่อตะวันคล้อย ต่ำเป็นสัญญาณบอกเวลาหมดสนุก เด็ก ๆ บอกลา กลับบ้านไปพร้อมดวงตะวัน... สายน้ำแม่แตง ที่เราผูกพันยังคงไหลรินจนถึงวันนี้ หล่อเลี้ยงชีวิตผู้คนตั้งแต่เล็กจนเติบใหญ่มานักต่อนัก ก่อเกิดเป็น ความทรงจำมากมายหลากหลายสีสัน.. .
ลำนำ้แห่งความทรงจำ (น้ำแม่แตง)
สีน้ำตาล และความทรงจำ จะถูกบันทึกด้วยความรู้สึกใด.. . โปรดติดตาม ก่อนฤดูร้อนปีนี้จะจบลง
- 6
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
