สุข ทุกข์ อยู่ที่ใจ
ทุกคนย่อมทราบกันดีอยู่แล้ว
แต่เหตุไฉน ถึงยังไม่พ้นไปจากทุกข์กันสักที
Photo by Caleb Russell on Unsplash
เหตุคือ จิตไม่ตั้งมั่น
ไม่สามารถปลุกการระลึก
การรับรู้ให้ "ตื่น" ขึ้นมา
ยังไม่สามารถเห็นทุกสิ่งถูกต้องตรงตามความเป็นจริง
ถูก "อคติ" บดบังเอาไว้
คล้าย ๆ กับเมฆหมอก ที่ปกคลุมเอาไว้
มนุษย์ทั้งหลายถูกเมฆหมอกแห่งอวิชชา
ปกปิดความจริงเอาไว้
มี "ผัสสะ" บังหน้า
หรือ การปรุงแต่งภายในบังตาเอาไว้
จุดตั้งต้นของการเห็นความจริงตามความเป็นจริง
คือ การฝึกให้เกิดจิตตั้งมั่น
หรือ เรียกว่า กัมมนีโย (จิตที่ควรแก่การงาน)
ซึ่งจำเป็นต้องผ่านการฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ
ยาวนาน และต่อเนื่องมากพอ
ยาวนานแค่ไหน มากแค่ไหน ถึงจะพอ
ไม่มีใครรู้
เป็นเรื่องปัจเจก
มีหลายเหตุหลายปัจจัย
รู้แค่เพียง ฝึกให้ได้มากที่สุด
ทั้งในรูปแบบ และในชีวิตประจำวัน
มิเช่นนั้น เวลาเรียนรู้อะไร เห็นอะไร
ก็จะหลงไปเป็นสิ่งนั้น
อินเข้าไปเป็นเนื้อเดียวกัน
จิตตั้งมั่น คือ การปลุกการรับรู้ให้ตื่นขึ้นมา
เป็นเพียงผู้สังเกตการณ์
ไม่หลงจมลงไปในเนื้อเรื่อง
ทำจิตให้เป็นดังญาณ
เหมือนดั่งตาเห็นรูป
ให้เห็นทุกการเคลื่อนไหวของจิต
ค่อย ๆ แหวกเมฆหมอกนั้นออก
ทุก ๆ อารมณ์ ความรู้สึกทั้งหลาย
เป็นเพียงหมอกควันจากการปรุงแต่ง
จึงเกิดเป็นสุข ๆ ทุกข์ ๆ
วนเวียนกันไปมา
เมื่อเกิดผู้ยึดถือขึ้น
จึงเกิดเป็น ผู้เสวยอารมณ์
หลงจมลงไปในภพ
อินไปในเนื้อเรื่อง
เกิดเป็นผู้ทุกข์ขึ้นมา
เมื่อพัฒนาจนเกิดจิตตั้งมั่น
จะทำให้เห็นเบื้องหลังทั้งหมดของการปรุงแต่ง
อุปมา คล้ายกับมีกล้องวงจรปิดติดไว้ตลอดเวลา
เห็นการถ่ายทำตั้งแต่ เบื้องหน้า เบื้องกลาง เบื้องหลัง
ทุก ๆ รายละเอียด
เห็นชัดแล้วว่า
แต่ละรายการทีวี หนัง ละคร ซีรีส์ ฯลฯ
ที่เราเห็นมันฉายขึ้นจอเรียกน้ำตา ดราม่า
สนุกสนาน ฯลฯ
ที่คิดว่ามันเป็นความจริง
เป็นเพียงฉากละคร
ที่ถูกปั้นแต่งขึ้นมาชั่วคราว
ถ่ายฉากนั้นจบ ทุกตัวแสดงก็แยกย้ายกันไป
เตรียมฉากอื่นต่อ
มันจะค่อย ๆ เห็นถี่ขึ้นเรื่อย ๆ แต่ละช็อต
สะท้อนมาที่ชีวิตของแต่ละคน
ความต่อเนื่องของชีวิต
จะถูกตัดแบ่งย่อยออกเป็นช่วง ๆ ขณะ ๆ
เดี๋ยวก็เป็นเวทีของความโลภ โกรธ หลง
ก่อนจะก่อตัวเป็นตัณหาขึ้นมา
มาจากการกระทบผัสสะทวารทั้ง ๖
วิญญาณที่มีเชื้อของอวิชชาอยู่แล้ว
ก็จัดการปรุงแต่งต่อ
ผลักดันให้ออกไปแสวงหา
จากนั้นก็สลายตัว แยกย้ายกันไป
สักพักก็ปรุงต่อ
สลับไปมา
ปรุงบ้าง ไม่ปรุงบ้าง
สติระลึกทันตรงไหน ก็จะเห็นละเอียดขึ้นเรื่อย ๆ
เมื่อเริ่มเห็นสภาพปกติที่ไม่มีการปรุงแต่งมากเข้า
จะเริ่มจับทางได้แล้ว
ว่า “ถูกหลอก”
มีแต่ของเกิด ๆ ดับ ๆ
ที่เราเห็นว่ามันมั่นคงสืบเนื่องอยู่ตลอดเวลา
จริง ๆ แล้ว มันเกิด ดับอยู่ทุกขณะ
แปรปรวนกันไปมา
เพราะความปรุงแต่ง
ที่จิตไม่ตั้งมั่นพอ จึงมองไม่เห็น
มีการจัดฉากเอาภาพมาเรียงต่อ ๆ กัน
กลายเป็นวีดีโอฉายต่อเนื่องกัน
วินาทีก่อนหน้า มันเกิดขึ้นและจบไปแล้ว
ทุกอย่างดับ ไปหมดแล้ว ในแต่ละขณะจิต
ทุกข์ทั้งหลาย
เกิดขึ้นมาได้ เพราะความยึดถือว่าทุกสิ่งมั่นคง
จึงหลงยึดในสภาวะต่าง ๆ
เกิดความสำคัญมั่นหมาย
เป็นนั่น เป็นนี่ มีเรา มีเขา กันขึ้นมา
จนกระทั่ง จิตตื่นขึ้นมา
จึงได้เผชิญกับความเป็นจริง
รู้เท่าทันการปรุงแต่งจากกิเลส
ทุกสิ่งที่หลงยึดถือ
เป็นเพียงภาพมายา
มีสภาพแปรปรวน ผันเปลี่ยน ตลอดเวลา
ไม่เคยมีอยู่จริง
ทุกสิ่งในโลกเริ่มต้นมาจากการไม่มี
เกิดการผันแปรไป ไม่เคยเหลือสภาพเดิม
แผ่นดินว่าง ๆ
สร้างบ้านทับที่ดินเดิม
เปลี่ยนเจ้าของมาเรื่อย ๆ
และจะถูกเปลี่ยนไปอีกต่อ ๆ ไป
...
เกิดอาการสลดสังเวชใจ
จึงเกิดการปล่อย การวางความยึดมั่น
เป็นลำดับ ๆ
จนสลัดคืนทุกสิ่งที่เคยหลงใหล เพลิดเพลิน ได้ปลื้ม
ในขันธโลกออก
ภพจึงขาดสะบั้นลง
วางกล้องวงจรปิดลงไปด้วย
ที่มันเห็นทุกสิ่งได้
เพราะมันมี 'กล้อง'
จึงยังหลงยินดีพอใจเป็นขณะ ๆ
เมื่อวางความยึดถือจนหมด
กิเลสก็หายหน้ากันไปเอง
มันปรุงแต่งสร้างเรื่องกันไม่ขึ้น
เพราะไม่มีคนหลงดู หลงอิน
ไม่มีใครเล่นด้วย
มีสติอยู่อย่างสมบูรณ์
ขันธ์ทั้งห้าทำงานไปตามธรรมชาติ
ทุกข์จึงไม่มีที่ตั้ง ...
📍 หมวดศีล จัดการกับการกระทำทางกาย วาจา
หมวดสมาธิ กับ ปัญญา จัดการกับการชำระจิตให้บริสุทธิ์
วางความยึดมั่นถือมั่นทั้งหมดลง
จิตวางจิต
กลับคืนสู่ธรรมชาติเดิมแท้ที่ใสบริสุทธิ์มาแต่เดิม
ไร้สี ไร้กลิ่น ไร้รส ไร้การปรุงแต่ง ...
- 10
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
