วันนี้ผมจะมารีวิวและสรุปหนังสือที่มีชื่อว่า ‘Range’
หรือในภาษาไทยคือ ‘วิชารู้รอบ’
หนังสือเล่มนี้เขียนโดยคุณ David Epstein
นักเขียนและมีผลงานก่อนหน้านี้คือ The Sports Gene
แปลโดย คุณทีปกร วุฒิพิทยามงคล
สรุปโดยย่อ
หนังสือเล่มนี้เป็นการบอกว่า
ทำไมรู้กว้างถึงดีกว่ารู้ลึก
โดยใช้งานวิจัยมากมายมายกตัวอย่าง
ก็อย่างที่บอกครับ
หนังสือเล่มนี้ว่าด้วยเรื่องการเป็นคนที่รู้กว้างจะดีกว่าคนที่รู้ลึกอย่างไร
รู้กว้างในที่นี้คือ เก่งในหลายเรื่อง แต่ถ้าเทียบแล้วอาจจะไม่ได้ลึกมาก
รู้ลึกในที่นี้ก็หมายถึงผู้เชี่ยวชาญในด้านนั้นๆ
หนังสือเล่มนี้จะยกงานวิจัยมากมายมารองรับ
และทำให้เห็นว่าสิ่งที่เราเชื่อบางอย่างมันผิด
เช่น การให้ผู้เชี่ยวชาญตัดสินใจเรื่องที่ตนเองถนัด
มีความแม่นยำน้อยกว่าคนที่ไม่ได้เป็นผู้เชี่ยวชาญ
ผมได้นำเรื่องที่น่าสนใจมาเล่าให้ฟังกันครับ
จากที่ผมยกตัวอย่างยังเป็นแค่ส่วนเล็กๆในหนังสือ
แต่ผมคิดว่าครอบคลุมเหตุผลที่จะบอกว่าทำไม ‘รู้กว้าง’ ถึงดีกว่า ‘รู้ลึก’
หากใครเห็นว่าไม่ครอบคลุมประเด็นไหน
คอมเมนท์บอกกันได้นะครับ
ความคิดเห็นหลังอ่าน
เป็นหนังสือที่อ่านสนุกดีครับ
แต่รู้สึกอ่านไม่ง่ายขนาดนั้น
ตอนผมอ่านผมรู้สึก
เอ้ คนนี้คือใคร
กล่าวไปตอนไหน
เปลี่ยนเรื่อง เปลี่ยนงานวิจัยอีกแล้ว 555
ครอบคลุมตั้งแต่ กีฬา ดนตรี
วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์
จิตรกรรม การศึกษา แพทย์ ทหาร ฯลฯ
ใครอ่านเล่มนี้แล้วรู้สึกอย่างไรบอกผมได้นะครับ
ชอบในความที่คุณเอปสตีน
หาตัวอย่างมาได้เยอะมาก
กว่าจะเขียนออกมาเป็นเล่มนี้
สมแล้วที่บิลเกตต์แนะนำให้อ่าน
ในส่วนแรก คือ
การเลือกฉพาะทางเร็ว ไม่ดีเสมอไป
🟤 ในบทนำเป็นการเปรียบเทียบระหว่าง
นักกีฬา 2 คนคือ ไทเกอร์ วูด และ โรเจอร์เฟเดอเรอร์
เป็นตัวแทนของคนรู้ลึก และ รู้กว้างตามลำดับ
ไทเกอร์วูด เล่นกอล์ฟมาตั้งแต่ยังเด็กมากๆ
และฝึกฝนจนประสบความสำเร็จ
เป็นตัวแทนของคนรู้ลึก เพราะฝึกด้านเดียวตั้งแต่อายุน้อย ๆ จนมีความเชี่ยวชาญ
ส่วนโรเจอร์ เฟเดอเรอร์ เล่นกีฬาหลายอย่างมาก
เล่นทุกชนิดที่มีลักษณะเป็นกลมๆ
จนมาจริงจังกับเทนนิส
เป็นตัวแทนของคนรู้กว้าง
จะทำให้คิดว่า เอ้ การเริ่มทำอะไรก่อนอย่างเฉพาะทางเร็ว ๆ มันก็ดีนิ
ถ้าเป็นแบบนี้แล้วทำไมหนังสือเล่มนี้ยังบอกว่า
คนรู้กว้างดีกว่ารู้ลึกละ ?
เพราะว่า กอล์ฟเป็นส่วนยกเว้นครับ
เป็นสถานการณ์ที่อ่อนโยน (kind)
เพราะมันมีกฎเกณฑ์ ที่ชัดเจนเหมือนกับหมากรุก
หากฝึกซ้ำๆ ก็จะเชี่ยวชาญได้
ถ้าเป็นลักษณะนั้นฝึกตั้งแต่เล็กจะดีมากครับ
แต่ในความเป็นจริง ทุกๆสถานการณ์
มันไม่ได้อ่อนโยน
แต่เป็นแบบโหดร้าย(wicked)
เป็นสถานการณ์ที่ไม่มีกฎเกณฑ์
มีแต่ความคลุมเครือ ไม่แน่นอน
ความรู้ลึกหรือเชี่ยวชาญอย่างเดียวคงยังไม่พอ
ผมมีตัวอย่าง 2 เรื่อง มายกตัวอย่างครับ
🟤 คนเลือกสายงานเร็วและสายงานช้า
จากการวิเคราะห์ของคุณ โอเฟอร์ มาลามัด
นักเศรษฐศาสตร์จากมหาวิทยาลัยนอร์ทเวสเทิร์น
ได้ศึกษาการเปลี่ยนสายงานของนักศึกษาใน 3 ประเทศ คืออังกฤษ เวลส์และสกอตแลนด์
2 ประเทศแรกมีการบังคับเลือกทักษะเฉพาะทางก่อนจะเรียนมหาวิทยาลัย
หรือประมาณเลือกคณะแบบประเทศไทยครับ
ส่วนสกอตแลนด์จะให้เรียนหลายหลายวิชาใน
2 ปีแรก และค่อยเลือกเฉพาะตอนหลัง
ผลปรากฏว่า นักศึกษาอังกฤษและเวลส์มีการเปลี่ยนสายงานจำนวนมาก
ซึ่งต่างจากสกอตแลนด์แทบจะไม่มีเลย
ที่เป็นแบบนี้เพราะนักศึกษาอังกฤษและเวลส์ ไม่เจออาชีพที่ต้องการหรือคุณภาพการเข้าคู่ (match quality)
จากการที่เลือกเร็วไป แล้วมาเจอในสายงานที่ชอบมากกว่าในภายหลัง
ดังนั้นการเลือกเฉพาะทางเร็วไป ไม่มีผลดีเสมอไป
อีกตัวอย่างคือ การเรียนรู้ครับ
จากงานวิจัยได้บอกว่า
เมื่อเทียบครูที่โหดสอนแต่ยากๆ กับ ครูที่ใจดีและสอบผ่านง่ายๆ
ครูในแบบแรกจะให้ประโยชน์กับนักเรียนได้มากกว่า
แม้ช่วงแรกจะยากลำบากมากกว่า
เพราะมันเกิด การเรียนรู้เชิงลึกขึ้นมา
ทำให้เกิดการเชื่อมโยงความรู้
จึงเกิดคำพูดที่ว่า ‘ทักษะที่ซับซ้อนที่สุดจะเติบโตเชื่องช้าที่สุด’
การคิดนอกกรอบจากคนรู้กว้าง
ตัวอย่างที่ผมจะยกมานี้คือ อีกเหตุผลว่าทำไม รู้กว้างจึงดีกว่ารู้ลึก
🟤 การรู้ลึกทำให้ยึดติดกับวัฒนธรรมเดิม ๆ
และมองปัญหาเพียงด้านเดียว
เรื่องนี้เกี่ยวกับอุบัติเหตุของนาซาเกี่ยวกับการปล่อยกระสวยอวกาศชาเลนเจอร์
อุบัติเหตุครั้งนี้เกิดจากการยึดติดของนาซาที่ถ้าคนไม่เห็นด้วยมาแย้ง
จะต้องมีข้อมูลเชิงปริมาณ(ตัวเลข) มาด้วย
มีวิศวกรที่พบความผิดปกติของยานแต่ไม่มีข้อมูลมากพอ จึงหาเหตุผลยุติการขึ้นบินครั้งนี้ไม่ได้
ส่งผลให่การปล่อยครั้งนี้
ยานระเบิดและนักบินอวกาศเสียชีวิตทั้งหมด
นี่เป็นตัวอย่างของการยึดติดในมุมมองเดียวของผู้เชี่ยวชาญ
ความยืดหยุ่นจึงเป็นสิ่งที่สำคัญมาก
และอย่าลืมว่า ไม่มีสิ่งใดที่จะแก้ไขได้ทุกสิ่ง
การมีความรู้กว้างจะมีประโยชน์มากครับ
🟤 การแก้ปัญหาจากคนภายนอก
การผลิตอาหารกระป๋องของนิโกลา อาแปร์
เขาเป็นคนแก้ปัญหาเรื่องถนอมอาหารในยามสงครามให้กับนโปเลียน
เขาใช้ความรู้จากหลากหลายด้านที่เขาสั่งสมมา
ทั้งพ่อค้าไวน์ เชฟ นักทำของดอง คนหมักเบียร์ ฯลฯ
เขาเปรียบเสมือนเป็ด ที่รู้กว้างแต่ไม่มีรู้ลึกเท่าผู้เชี่ยวชาญ
แต่เขานั้นสามารถดึงข้อดีของแต่ละสิ่งที่เขารู้มาผลิตอาหารกระป๋อง
เอาชนะนักวิทยาศาตร์ที่มุ่งเน้นแค่ศาสตร์การถนอมอาหารเพียงอย่างเดียว
🟤 วิธีคิดแหวกแนวด้วยเทคโนโลยีขาลง
เรื่องราวของโรงงานผลิตไพ่
ที่จ้างบัณฑิตสาขาอิเล็กทรอนิกส์
ชื่อว่า กุนเป โยโกอิ
งานของเขาคือดูแลเครื่องผลิตไพ่
ซึ่งหน้าที่มีไม่มาก
เขาจึงมีโอกาสได้ทดลองทำอะไรต่างๆมากมาย
จนถึงวันหนึ่ง
เขาได้ใช้สิ่งที่เรียกว่า เทคโนโลยีขาลง มันคือเทคโนโลยีที่ไม่ใหม่ ออกมานานพอที่คนจะรู้จักหมดว่ามันคืออะไร
ค่อยๆปรับ ค่อยๆทำจนออกมาเป็นนินเทนโด เกมบอยในสมัยนั้นที่แพร่หลาย
พกพาได้ง่ายและราคาสามารถเข้าถึงได้
ทำให้ขายไปมากกว่า 118 ล้านชุด
และเขาได้บอกเองว่าถ้าสถานที่ทำงานของเขาไม่ใช่โรงผลิตไพ่ฮาเนะฟุดะ
เขาจะไม่มีวันได้ทำ นินเทนโดออกมาเลย
ถึงแม้เขาจะรอบรู้ในหลายๆด้าน แต่เขาก็ยังคงต้องพึ่งพาคนที่รู้ลึกหรือผู้เชี่ยวชาญในการประดิษฐ์ขึ้นมาอยู่ดีครับ
จากที่ได้เห็นว่ารู้กว้าดีกว่าอย่างไร
ในท้ายของเล่มก็มีคำแนะนำดีๆมาฝากครับ
คำแนะนำจากคุณ David Epstein
1 อย่าคิดว่าตนเองตามหลังใคร
จงเปรียบเทียบกับตัวเองเมื่อวันวานเท่านั้น
2 เต็มใจเรียนรู้และปรับปรุงแก้ไขไปเรื่อยๆ
3 ความเชี่ยวชาญไม่ใช่สิ่งที่ผิด เพียงแต่เรียนรู้ตามข้อ 2 ด้วย
สำหรับตัวผมเองตอนนี้อยู่ในช่วง
ของการทดลองหา
ตามในหนังสือมันคือช่วงที่เลือกเรียนรู้ตามความต้องการและความสามารถ
พออ่านเล่มนี้ก็ทำให้คิดว่า การที่รู้สึกว่าคนอื่นนั้นทำไมเก่งอย่างงู้นอย่างงี้จัง เชี่ยวชาญด้านนี้เร็วมาก
เกิดมาแล้วเก่งขนาดนั้นได้ไง แท้จริงแล้วมันเกิดจากการทดลอง
เกิดจากการล้มลุกคลุกคลาน ตามหาตนเองมาอย่างมากมาย หรืออาจจะเกิดจากการเรียนรู้ตั้งแต่อายุยังน้อย
จึงทำให้ผมสรุปจากทั้งหนังสือและผมคิดว่า
จงเรียนรู้เก็บประสบการณืไปเรื่อย ๆ
เปรียบเทียบเฉพาะตนเองในวันวาน
เปิดใจรับสิ่งใหม่ๆ เรื่อยๆ บางทีความสำเร็จอาจมาหาเราโดยไม่รู้ตัวครับ 😄
ขอบคุณที่รับชมครับ
- 54
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
