16 มิ.ย. 2021 เวลา 12:30 • สุขภาพ
🎯Novavax วัคซีนโควิด ชนิดล่าสุด🎯
วัคซีนม้ามืด ผลข้างเคียงน้อย ประสิทธิภาพดี
1
https://www.freepik.com/premium-vector/cartoon-coronavirus-vaccine-background_12556549.htm
ได้ยินชื่อวัคซีนนี้มาตั้งแต่ต้นปี แต่ข่าวก็เงียบไปจนเมื่อ วันที่ 14 มิถุนายน 2021 บริษัท Novavax ก็ได้ประกาศว่า วัคซีนป้องกันโควิด ของ Novavax ปลอดภัย และมีประสิทธิภาพ ป้องกันโรคโดยรวมได้
90.4% ป้องกันโรครุนแรงปานกลางถึงมาก ได้ 100%
1
ตั้งตารอมานานแล้วว่าเมื่อไรจะออกมาเสียที
เราไปรู้จักวัคซีนนี้ให้มากขึ้นดีกว่าค่ะ
🌟เทคโนโลยีการผลิต Novavax ต่างจากวัคซีนโควิดตัวอื่นๆอย่างไร?🌟
วัคซีน Sinovac, Sinopharm เป็นชนิด เชื้อตาย (killed vaccine) ใช้เชื้อตายทั้งตัวเข้าไปกระตุ้นการสร้างภูมิ
วัคซีน AstraZeneca,Johnson and Johnson, SputnikV เป็นชนิด viral vector คือมีอะดีโนไวรัสเป็นตัวนำ DNA เข้าเซลล์ ให้สร้าง โปรตีนส่วนหนาม (S protein) ออกมากระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกัน
วัคซีน Pfizer,Moderna ใช้ เทคโนโลยี mRNA
ให้เซลล์สร้าง S protein ออกมากระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกัน
Novavax เป็น Protein subunit vaccine ค่ะ
คือ ใช้ส่วนS โปรตีนของไวรัสโควิด 19 ที่ผลิตโดยเซลล์ของตัว moth แล้วนำไปติดกับ adjuvant เพื่อเสริมการตอบสนองภูมิคุ้มกัน เมื่อฉีดเข้าในร่างกายของเรา
6
🔅ใช้เทคโนโลยี recombinant -nanoparticle ใส่โปรตีนนี้กับสารเสริมฤทธิ์ (adjuvant)🔅
1
Novavax มีชื่อที่ใช้ในงานวิจัย ว่า NVX-CoV2373
Protein subunit vaccine คืออะไร
2
Subunit แปลว่า เศษเสี้ยวหนึ่งของเชื้อ
สำหรับวัคซีน Novavax คือ โมเลกุลของ S โปรตีนของเชื้อโควิด
Spike protein gene ของไวรัสโควิด
โมเลกุลS โปรตีนนี้มาจากไหน ? นักวิจัยให้เซลล์ของแมลงชนิดหนึ่งผลิตโปรตีนS นี้ขึ้นมาค่ะ
โดยเอาgene ของโควิดไปใส่ใน Baculovirus แล้วให้ไวรัสนี้ไปเกาะติดที่เซลล์ของตัว moth(แมลงชนิดหนึ่ง) เซลล์กินยีนDNAเข้าไป
1
แล้วเซลล์ของmoth ก็ผลิต S protein ออกมารวมกันเป็น spike
เซลล์ของ moth สร้าง spike
เหมือนเอายีนต้นแบบ S protein มาหว่านใส่ เซลล์moth ให้เป็นโรงงานผลิต spike ออกมามากๆ แล้วนักวิจัยก็มาเก็บเกี่ยว spikeไปใช้
นำ spike มาต่อจิ๊กซอว์ กันใหม่ โดยมี nanoparticle เป็นกาวประสาน ต่อออกมาได้หน้าตาเหมือนกับไวรัสโควิด แต่ไม่ก่อให้เกิดโรคค่ะ
คราวนี้ก็เอารูปจิ๊กซอว์นี้ไปทำวัคซีนได้! แต่ต้องทำให้บริสุทธิ์ก่อนและใส่สารเสริมฤทธิ์เข้าไปด้วยค่ะ
สารเสริมฤทธิ์(adjuvant) ใส่เข้ามาทำไม?
Subunit vaccine จะกระตุ้นภูมิต้านทานของร่างกาย เฉพาะ Antibody ในเลือดเท่านั้น การตอบสนองภูมิต้านทานจึงอาจจะอ่อนกว่าวัคซีนที่ทำโดยวิธีอื่นๆ
จึงมีการแก้ไขโดยใช้ตัวกระตุ้นภูมิต้านทาน สารเสริมฤทธิ์(adjuvant ) เข้าไปด้วย เพื่อช่วยเสริมการสร้างภูมิชนิด T เซลล์
วัคซีน Novavax นี้ใช้ adjuvant ที่ทำจาก soapbark tree
เมื่อฉีดวัคซีน Novavax เข้าไปที่ต้นแขน เจ้าสารเสริมฤทธิ์(adjuvant)ก็จะเรียกเซลล์ภูมิต้านทานต่างๆ ให้มาห้อมล้อมบริเวณนั้น ทำให้ภูมิต้านทานตอบสนองได้แรงขึ้น
ส่ง spike protein ให้ T cell
เซลล์กิน spike protein เข้าไป และโผล่ออกมาที่ผิว ดึงดูดให้ T cellมา จดจำไว้
รวมทั้ง B cell ซึ่งจะไปสร้างภูมิคุ้มกัน แอนตี้บอดี้ในเลือด
เมื่อมีไวรัสโควิดตัวจริงเข้ามาร่างกายก็พร้อมที่จะต่อสู้ค่ะ
Subunit vaccine เป็นเทคโนโลยีที่ใช้ทำวัคซีนกันมานานแล้ว ยกตัวอย่างเช่น วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก HPV
วัคซีนป้องกันตับอักเสบชนิด B ที่ใช้ฉีดในเด็ก ก็ใช้ยีสต์มาผลิตโปรตีน แล้วใช้เทคนิคrecombinant ผลิตเป็นวัคซีน
ข้อดีของวัคซีนsubunit คือ
1.วัคซีนใช้โปรตีนที่นำมาทำให้บริสุทธิ์ (purified) จึงเกิดการแพ้ได้น้อยมาก
2.เป็นวัคซีนที่ไม่มีส่วนที่มีชีวิต จึงไม่มีโอกาสทำให้เกิดโรคได้
3.ใช้ได้กับผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ
4.ค่อนข้างคงตัว เก็บรักษาในตู้เย็นอุณหภูมิ 2-8 องศา C ได้
วัคซีน Novavax จึงเป็นวัคซีนม้ามืด ม้านอกสายตา มาช้า แต่อาจจะแซงม้าตัวอื่นๆได้
(ยังมีต่อ งานวิจัย clinical trial phase 3 ของ Novavax ตอนหน้าค่ะ)
4
ถอดความและเขียนบทความโดย
พญ ศิริพัฒนา ศิริธนารัตนกุล กุมารแพทย์
อ้างอิง

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา