11 ก.ค. 2021 เวลา 04:12 • ปรัชญา
กระแสปฏิจจสมุปบาท
เกิดสืบเนื่องกันเป็นปัจยาการ
ตามกฎอิทัปปัจจยตา
5
เพราะสิ่งนี้มี สิ่งนี้จึงนี้
เพราะสิ่งนี้ไม่มี สิ่งนี้จึงไม่มี
เป็นเหตุปัจจัยกันเกิดขึ้น และดับลงแห่งกองทุกข์ทั้งปวง
3
.
ท่านทรงเปรียบด้วยการขึ้นลงของน้ำทะเล
ปฏิจจสมุปบาททั้ง 11 อาการ 12 หัวข้อ ประกอบไปด้วย
:
...
...
ความหมายโดยสังเขปของทั้ง 12 หัวข้อ เป็นดังต่อไปนี้
1. อวิชชา
:
...
ขอบคุณรูปภาพจาก Google
...
ขอบคุณรูปภาพจาก Google
* ทุจริต ๓ คือ กายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริต
2. สังขาร
:
3. วิญญาน
:
4. นามรูป
:
5. สฬายตนะ
:
6. ผัสสะ
:
7. เวทนา จำแนกเป็น 2 นัยยะ
:
8. ตัณหา คือ ตัณหา ๓
:
9. อุปทาน คือ อุปาทาน ๔
:
...
...
10. ภพ คือ ภพ ๓
:
11. ชาติ
:
12. ชรา มรณะ โศก ปริเทวะ อุปายาส
:
"๑. เมื่อถามว่าปฏิจจสมุปบาทคืออะไร ?
ก็คือการแสดงให้รู้เรื่องความทุกข์ที่เกิดขึ้น
ในรูปสายฟ้าแลบในจิตใจของคนเราเป็นประจำวัน
๒. เพราะเหตุใดเราจึงต้องรู้เรื่องนี้ ?
ก็เพราะว่าคนมันกำลังโง่ ไม่รู้เรื่องนี้
๓. รู้เพื่ออะไร ?
เพื่อให้รู้ถูกต้องและให้ดับทุกข์เสียได้
๔. จะดับทุกข์ได้โดยวิธีใด ?
ก็โดยวิธีที่ปฏิบัติให้ถูกต้องตามกฎเกณฑ์
ของปฏิจจสมุปบาท
คือ อย่าให้กระแสปฏิจจสมุปบาทมันเกิดขึ้นมาได้
เพราะว่ามีสติรู้สึกตัวอยู่ตลอดเวลา
... เรื่องมันสัมพันธ์กันอยู่อย่างนี้
รวมกันก็เรียกว่า 'ปฏิจจสมุปบาท' ... "
- ท่านพุทธทาส อินทปัญโญ -
🎈เกร็ดความรู้
ปฏิจจสมุปบาท คือ การอธิบายอริยสัจ ๔ ในภาคขยาย
กระแสปฏิจจสมุปบาท
ก็คือ กระแสแห่งการเกิดขึ้นของกองขันธ์ทั้งห้า
อาศัยปัจจัยปรุงแต่งขึ้น
ว่าโดยย่ออุปาทานขันธ์ทั้งห้าเป็นตัวทุกข์
กระแสปฏิจจสมุปบาทสายเกิดทุกข์จะเกิดขึ้นไม่ได้
เมื่อประกอบพร้อมด้วยอริยมรรคมีองค์แปด
หรือ โพธิกปักขิยธรรม ๓๗
หรือ มหาสติปัฏฐาน ๔
หรือ อานาปานสติ ๑๖ ขั้น
.
...
แบบเข้าใจง่าย สำหรับผู้ใหม่
...
เจริญอานาปานสติ เป็นเหตุให้ สติปัฏฐาน ๔ โพชฌงค์ ๗ วิชชาและวิมุตติบริบูรณ์
...
อวิชชาดับ เมื่อเกิดวิชชา และวิมุตติ
หรือสัมมาญานะ สัมมาวิมุตติ
กองขันธ์ทั้งห้า คือ วิบาก
ขันธ์ทั้งห้ายังคงทำงานกันไปตามธรรมชาติฝ่ายวิสังขาร
โดยปราศจากอวิชชา ตัณหาอุปาทาน
อวิชชาที่เป็นเครื่องกั้น ตัณหาที่เป็นเครื่องผูก ขาดสะบั้น
:
ปฏิจจสมุปบาทดับจนถ้วนรอบ
เพราะอวิชชาดับสำรอกไม่เหลือ
เหตุจากอวิชชา เป็นวิชชา
ผลจากสังขาร เป็นวิสังขาร
ไม่มีผู้ยึด ผู้ถือ ผู้รู้ ผู้ถูกรู้ ผู้ปรุง ผู้แต่ง ผู้ทุกข์
ปราศจากตัวตนบุคคลเรา เขา
สะอาดหมดจด สว่างสดใส บริสุทธิ์ไร้มลทินในทุกอณู
จิตสลัดคืนสู่ธรรมชาติเดิมแท้ ที่แท้จริง
สะอาด สว่าง ดับ ว่าง สงบ เย็น
ถึงที่สุดแห่งทุกข์ ที่สุดแห่งธรรม
ถอดถอนความเห็นผิดทั้งหมด
ชำระสังโยชน์ทั้ง ๑๐ ประการ
บริสุทธิ์หลุดพ้นไปจากทุกข์ทั้งปวง ...
:
ขอบคุณรูปภาพจาก buddhawajana-cri.com
...
🎈ปฏิจจสมุปบาทสายเกิดทุกข์ และสายดับทุกข์
มีได้หลายแบบ
ดังบทความนี้ ⬇️
มีเพียงพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
ผู้บรรลุอนุตรสัมมาสัมโพธิญานเท่านั้น
ที่จะสามารถแจกแจงข้อธรรมต่าง ๆ
ได้ละเอียดละออทุกแง่มุม ไม่มีขาดตกบกพร่อง
เหมาะสมสมควรในกาลทุกเมื่อทุกสถาน
สาวกญานสามารถเห็นได้ตามวิสัยของแต่ละองค์ท่าน
แม้กระทั่งพระสารีบุตร อัครสาวกเบื้องขวา
เอตทัคคะ ผู้เป็นเลิศด้านปัญญา ผู้บรรลุปฏิสัมภิทาญาน
ยังมีบันทึกไว้ในพระไตรปิฏกว่า
ท่านให้กรรมฐานลูกศิษย์ผิดพลาดได้
และท่านยังคงทวนถามข้อธรรมต่าง ๆ จากพระพุทธองค์
ฉะนั้น ไม่ว่าทุกข์จะดับแบบไหน เห็นแจ้งแบบไหน
ล้วนเกิดสัมมาญานะ สัมมาวิมุตติ
อวิชชาสำรอกดับไม่เหลือ วิสังขารธรรมปรากฏ
เป็นผลผลิตสุดท้าย ท้ายสุด กันทั้งสิ้น
ที่เรียกกันว่า เสมอกันด้วยวิมุตติ
1
... บริสุทธิ์หลุดพ้น เข้าถึงอมตธรรมเสมอกัน ...
.
อ้างอิง :
ขอบคุณรูปภาพจาก : mukkamuka.blogspot.com

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา