23 ต.ค. 2021 เวลา 06:28 • ประวัติศาสตร์
ช่วงที่ล้นเกล้าร. ๕ เสด็จประพาสต้นเยี่ยมราษฎรนั้น มีคราวหนึ่งแวะที่อ่างทองไปยังบ้านกำนัน แต่กำนันไม่อยู่ อยู่แต่นายช้างและอำแดงพลับพ่อตาแม่ยาย
นายช้างนั้นคุ้นเคยกับพวกผู้ดี เห็นการแต่งกายก็รู้ได้ว่าขบวน/คณะเสด็จจะต้องเป็นข้าราชบริพารในหลวง (หารู้ไม่ว่ากำลังได้พูดกับในหลวงอยู่) ก็ต้อนรับขับสู้อย่างดี ทั้งยังยกน้ำร้อนน้ำชามาถวาย แถมยังนั่งลงข้างพระเจ้าอยู่หัวทักทายพูดคุยเป็นกันเอง (ฮา)
แกเที่ยวเล่าไปทั่วว่าลูกชายแก (กำนัน) รู้จักขุนน้ำขุนนางมาก พระเจ้าอยู่หัวก็เคยเข้าเฝ้า สมเด็จกรมพระยาดำรงก็ทรงถามเย้าว่า แล้วจำพระเจ้าอยู่หัวได้หรือ นายช้างเอ็ดกรมพระยาดำรงว่า จำได้สิ รูปก็มีติดฝาบ้าน (ขณะที่พูดนั้นนั่งอยู่ข้างพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕)
ขณะนั่งคุยกันไปนั้น ได้ยินเสียงยายพลับเอ็ดหมื่นสรรพกิจในครัวว่าชิมแกงจากจวัก แกว่า เป็นผู้ลากมากดีทำไมชิมแกงจากจวัก เขาถือ ไม่รู้หรือ (ฮา)
ต่อเมื่อเลี้ยงดูขบวนเสด็จเสร็จแล้ว นายช้างได้เอ่ยกับพระเจ้าอยู่หัวว่าอยากได้ปืนเมาเซอร์สักกระบอก อยากขอให้คุณช่วยเป็นธุระให้ (โอ๊ยยยย ใช้พระเจ้าอยู่หัว) ล้นเกล้าร.ห้าก็ทรงรับปาก และก่อนจะเสด็จกลับลงยังเรือพระที่นั่ง ได้ให้เงินนายช้างไว้เป็นธนบัตรซองหนึ่ง เป็นเงินสามหรือสี่ร้อยบาท* เป็นการตอบแทนที่รับเสด็จหาข้าวหาน้ำมาถวาย(แต่นายช้างไม่ทราบ)
ครั้งเมื่อเสด็จกลับถึงกรุงเทพไม่นาน นายช้างและลูกก็มายังกรุงเทพ เที่ยวถามหาคณะผู้ดีที่ไปบ้านตนเองวันนั้น เมื่อทราบว่าใครอยู่ที่ไหน แกก็ไล่ไปตามกราบไปทั่ว แกบอกว่าต้องมีคนใดคนหนึ่งเป็นพระเจ้าอยู่หัว เพราะไม่มีทางที่ใครจะให้เงินมากขนาดนี้ได้ ด้วยได้รับพระราชทานเป็นเงินถึง ๔๐๐ บาท จึงตกใจมาก รีบพาลูกเมียลงเรือมาเพื่อจะมากราบทูลขอขมา
ซึ่งสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพได้บันทึกไว้ว่า
จะได้เข้าเฝ้าแล้วหรือยังก็ไม่ทราบได้ (ฮา)
๑๐ สิงหาคม ร.ศ. ๑๒๓
จดหมายฉบับที่ ๗
เสด็จประพาสต้น
พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
และ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
#วันปิยมหาราช
* ที่ดินแปลงล่ะบาทเวลานั้น
โฆษณา