7 ม.ค. 2022 เวลา 12:52 • ประวัติศาสตร์
• จริงหรือไม่ ที่ซามูไรไม่ใช้ปืนในการรบ?
ใครที่เคยดูภาพยนตร์เรื่อง The Last Samurai ที่นำแสดงโดย ทอม ครูซ น่าจะต้องจำเนื้อเรื่องหลักของภาพยนตร์เรื่องนี้ได้
ซึ่ง The Last Samurai บอกเล่าเรื่องราวของกบฎซามูไรที่ต่อสู้กับกองทัพรัฐบาลญี่ปุ่น โดยฝ่ายกบฎซามูไรพวกเขาจะใช้อาวุธแบบโบราณอย่างเช่น ดาบ หอก รวมไปถึงธนู ตรงข้ามกับฝ่ายกองทัพรัฐบาลที่ใช้อาวุธที่ทันสมัยไม่ว่าจะเป็นปืน ปืนใหญ่ หรือแม้กระทั่งปืนกล
แน่นอนว่าคนที่ดูภาพยนตร์เรื่องนี้ จะต้องมีความเข้าใจว่า ซามูไรของญี่ปุ่นนั้น ไม่ใช้ปืนในการสู้รบ ว่าแต่ความเข้าใจนี้ เป็นเรื่องจริงหรือไม่?
แอดมินสรุปได้เลยว่า ความเข้าใจนี้ถือว่าผิดครับ เพราะความจริงซามูไรก็ใช้ปืนในการรบ
1
ชาวญี่ปุ่นใช้ปืน
จริง ๆ แล้ว ชาวญี่ปุ่นถือได้ว่ารู้จักกับปืนหรือถ้าจะพูดให้ถูกคือ 'ดินปืน' มาเป็นเวลานานแล้ว จากการที่พวกเขาติดต่อกับดินแดนเพื่อนบ้านอย่างจีนนั่นเอง โดยในช่วงศตวรรษที่ 13 ชาวญี่ปุ่นได้ประดิษฐ์ปืนใหญ่ขนาดเล็กที่เรียกว่า เทปโป (Teppou) เพื่อใช้ในการรบ
1
ในปี 1543 พ่อค้าโปรตุเกสได้เดินทางมาทำการค้ากับชาวญี่ปุ่นที่เกาะทาเนกาชิมะ (Tanegashima) ซึ่งการค้าในครั้งนี้เอง ที่พ่อค้าโปรตุเกสได้นำปืนไฟมาแนะนำให้กับชาวญี่ปุ่น จึงถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ชาวญี่ปุ่นรู้จักกับอาวุธปืน
1
หลังจากนั้น อาวุธปืนก็เป็นที่แพร่หลายและถูกนำไปใช้ในกองทัพของเหล่าผู้ทรงอิทธิพลและไดเมียวของแคว้นต่าง ๆ เพราะในช่วงเวลานั้น ญี่ปุ่นตกอยู่ในยุคสงครามกลางเมืองหรือที่เรารู้จักกันในชื่อยุคเซงโกคุ (Sengoku Period) โดยชาวญี่ปุ่นก็ได้ดัดแปลงปืนไฟของโปรตุเกสให้เป็นปืนแบบฉบับของชาวญี่ปุ่นเอง ซึ่งพวกเขาก็เรียกว่า ปืนทาเนกาชิมะ ตามชื่อของเกาะทาเนกาชิมะนั่นเอง
1
ในยุคเซงโกคุ กองทหารปืนของ โอดะ โนบุนากะ (Oda Nobunaga) ไดเมียวแห่งแคว้นโอวาริ (Owari) ถือได้ว่าเป็นกองทหารปืนที่มีชื่อเสียงมากที่สุดแห่งยุค กองทหารปืนนำชัยชนะให้กับโนบุนากะในหลายสมรภูมิ โดยเฉพาะสมรภูมินากาชิโนะ (Battle of Nagashino) ในปี 1575 ที่โนบุนากะสามารถเอาชนะกองทัพม้าอันแข็งแกร่งของตระกูลทาเคดะ (Takeda Clan) ได้
ทหารปืนของโนบุนากะปะทะกับทหารม้าของทาเคดะในสมรภูมินากาชิโนะ
ถ้าถามว่าปัจจัยใด ที่ทำให้ปืนเป็นที่แพร่หลายในยุคเซงโกคุ ก็เป็นเพราะปืนเป็นอาวุธที่มีอานุภาพร้ายแรง (แม้ว่าคุณภาพรวมถึงความแม่นยำจะไม่ดีเหมือนปืนแบบปัจจุบัน) ที่สำคัญก็คือ มันใช้เวลาในการฝึกฝนที่ไม่นาน หากเทียบกับการฝึกใช้อาวุธแบบอื่นอย่างเช่นดาบหรือธนู
ดังนั้นจึงไม่น่าแปลกใจอะไร ที่นักรบชั้นสูงอย่างซามูไร หรือแม้แต่ชาวนาที่ถูกเกณฑ์เข้ากองทัพ (หรือที่เรียกว่าทหารอะชิการุ Ashigaru) จะเลือกใช้ปืนเป็นอาวุธในการต่อสู้
1
ทหารปืนอะชิการุ
เมื่อยุคสงครามกลางเมืองสิ้นสุด และญี่ปุ่นเข้าสู่ยุคเอโดะ (Edo Period) อันเป็นยุคที่ญี่ปุ่นปิดประเทศ และไม่มีสงครามภายใน การใช้อาวุธปืนในญี่ปุ่นก็มีจำนวนที่ลดน้อยลง แต่เมื่อญี่ปุ่นถูกชาติตะวันตกบังคับให้เปิดประเทศในช่วงกลางศตวรรษที่ 19 ปริมาณการใช้ปืนในญี่ปุ่น ก็มีจำนวนที่เพิ่มขึ้นอีกครั้ง
เมื่อญี่ปุ่นเกิดสงครามโบซิน (Boshin War | 1867-1868) ระหว่างฝ่ายจักรพรรดิกับฝ่ายโซกุน ทั้งสองฝ่ายก็มีการนำรูปแบบการรบแบบตะวันตกนำมาใช้ในสงคราม ที่สำคัญยังมีการนำเข้าอาวุธปืนที่ทันสมัยจากตะวันตกเข้ามา อาทิ ปืนไรเฟิลเอนฟิลด์ (Enfield) รวมถึงปืนกลแกตลิง (Gatling gun)
1
และในปี 1877 ในเหตุการณ์กบฏซัตสึมะ (Satsuma Rebellion) ซึ่งถือเป็นต้นแบบสำคัญของกบฎซามูไรในภาพยนตร์ The Last Samurai ก็มีการบันทึกว่า กลุ่มกบฎซัตสึมะได้ใช้อาวุธปืนในการต่อสู้กับกองทัพรัฐบาลเช่นกัน
1
จากทั้งหมดนี้ เราจะเห็นได้ว่า อาวุธปืนถือว่ามีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์ของญี่ปุ่นเสมอมา และความเข้าใจที่ว่า ซามูไรไม่ใช้ปืนนั้น ก็ไม่ได้เป็นความจริงแต่อย่างใด
1
กองทัพรัฐบาลญี่ปุ่น (ซ้ายมือ) ปะทะกับกบฎซามูไรซัตสึมะ (ขวามือ) จะเห็นว่าฝ่ายกบฎซามูไรก็ใช้ปืนในการรบ
*** Reference
#HistofunDeluxe
โฆษณา