21 ก.พ. 2022 เวลา 12:00 • ประวัติศาสตร์
• ราชวงศ์คองบอง ราชวงศ์สุดท้ายในประวัติศาสตร์พม่า
ราชวงศ์คองบองหรือราชวงศ์อลองพญาได้รับการสถาปนาขึ้นโดยพระเจ้าอลองพญาในปี พ.ศ. 2295 ภายหลังการล่มสลายของราชวงศ์ตองอู
ในช่วงแรกราชวงศ์คองบองมีความแข็งแกร่งทางด้านการศึกเป็นอย่างมาก นับแต่สมัยของพระเจ้าอลองพญา, พระเจ้ามังระและพระเจ้าปดุง ราชวงศ์คองบองสามารถพิชิตอาณาจักรรอบ ๆ ข้าง อาทิ อาณาจักรอยุธยาของไทย รวมถึงยังเคยเอาชนะกองทัพราชวงศ์ชิงของจีนได้อีกด้วย ราชวงศ์คองบองจึงนับเป็นยุคทองของพม่าอย่างแท้จริง
แต่การที่ราชวงศ์คองบองขยายดินแดนเข้าไปทางตะวันตก และยึดครองดินแดนไม่ว่าจะเป็นยะไข่, มณีปุระ และอาหม ก็ได้ทำให้พม่าเกิดข้อขัดแย้งกับอังกฤษซึ่งยึดครองอินเดียอยู่ในขณะนั้น จนนำไปสู่สงครามอังกฤษ-พม่าครั้งที่ 1 ในสมัยพระเจ้าจักกายแมง ในปี พ.ศ. 2367 ซึ่งจบลงด้วยความพ่ายแพ้ของพม่า ตามด้วยสนธิสัญญายันดาโบ (Treaty of Yandabo) ที่ทำให้ดินแดนตะวันตกของพม่าตกเป็นของอังกฤษ
1
แต่ความขัดแย้งระหว่างอังกฤษกับพม่าก็ยังไม่สิ้นสุดลง ในปี พ.ศ. 2395 ข้อพิพาททางการทูตในเมืองย่างกุ้งได้นำไปสู่สงครามอังกฤษ-พม่าครั้งที่ 2 ในสมัยพระเจ้าพุกามแมง และสงครามก็จบลงที่พม่าเป็นฝ่ายพ่ายแพ้อีกครั้ง ดินแดนพม่าตอนล่างได้ตกเป็นของอังกฤษ
1
พม่าที่ได้รับความบอบซ้ำอย่างหนักจากสงครามกับอังกฤษและการสูญเสียดินแดน ก็ได้รับการฟื้นฟูในสมัยพระเจ้ามินดง (พ.ศ. 2396-2421) พระองค์ทรงเป็นกษัตริย์นักปฏิรูปคนสำคัญ ทำให้ความรุ่งเรืองของราชวงศ์คองบองกลับคืนมาอีกครั้ง มีการส่งคณะทูตเดินทางไปที่ยุโรป พม่าแปรเปลี่ยนตัวเองเข้าสู่ความเป็นชาติศิวิไลซ์ แต่ทว่ามันก็สายเกินไปแล้ว หลังสิ้นสมัยพระเจ้ามินดง จุดอวสานของอาณาจักรพม่าก็ใกล้มาถึง
สุดท้ายพม่าก็สูญเสียเอกราชให้กับอังกฤษ ในปี พ.ศ. 2428 จากความพ่ายแพ้ในสงครามอังกฤษ-พม่าครั้งที่ 3 นำไปสู่การสิ้นสุดของราชวงศ์คองบองและระบอบกษัตริย์ของพม่า พระเจ้าธีบอและพระนางศุภยาลัต กษัตริย์และราชินีองค์สุดท้ายของพม่าพร้อมพระราชวงศ์ ถูกอังกฤษเนรเทศให้ไปอยู่ที่อินเดีย นับเป็นโศกนาฏกรรมอันแสนเศร้าของเจ้าเหนือหัวของชาวพม่า
2
นับแต่นั้นพม่าก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของอาณานิคมบริติชราช (British Raj) อันเป็นอาณานิคมของอังกฤษที่ครอบคลุมอินเดียและพม่า ก่อนที่สุดท้าย พม่าจะได้รับเอกราชจากอังกฤษในปี พ.ศ. 2492
*** Reference
• หนังสือ ราชวงศ์คองบอง : สงคราม ความรัก และหายนะเหนือบัลลังก์พม่า สำนักพิมพ์ยิปซี
#HistofunDeluxe
โฆษณา