21 ก.พ. 2022 เวลา 12:40 • กีฬา
#MainStand หมดปัญหายุงกัดสำหรับสายเดินป่าและนักกีฬาวิ่งเทรล : ผลวิจัยใหม่พบว่า "สีของเสื้อผ้า" มีผลต่อการดึงดูดยุง
บางทีอุปสรรคที่สำคัญสำหรับการเดินป่า การแคมป์ปิ้ง หรือนักกีฬาสายวิ่งเทรลที่ต้องวิ่งผ่าไปในป่าดิบชื้น อาจไม่ได้อยู่ที่ความลำบากในการเดินทางหรือความยากในการตั้งเต็นท์ แต่อาจจะเป็น "ยุง" แมลงร้ายที่คนสายเดินป่ามักจะพบเจออยู่เสมอ เป็นแมลงตัวเล็กที่คอยดูดเลือด ตอมแขนตอมขา สร้างความน่ารำคาญให้เราอยู่เสมอจนแทบไม่เป็นอันทำอะไร
วิธีแก้ปัญหาที่เราคุ้นเคยก็คงวนเวียนอยู่กับการจุดยากันยุงบ้าง การฉีดสเปรย์ตะไคร้ หรือแม้กระทั่งการหาตาข่ายป้องกันยุงมาใช้ ซึ่งก็ได้ผลบ้างไม่ได้ผลบ้างสลับกันไป เพราะเรื่องของแมลงสัตว์กัดต่อยก็เป็นเรื่องที่ขึ้นอยู่กับปัจจัยภายนอกอย่างสถานที่ เวลา และปริมาณล้วน ๆ ในแบบที่เราเองก็ไม่รู้ว่าจะโดนกัดเมื่อไหร่
เพื่อเป็นการบรรเทาทุกข์จากยุงร้าย ล่าสุดได้มีผลการวิจัยออกมาว่า การเลือกใส่เสื้อผ้าบางสีแบบเฉพาะเจาะจงก็อาจจะช่วยกันยุงได้เช่นกัน เรื่องนี้มีที่มาอย่างไร ? Main Stand ขออาสาเล่าให้ฟัง
["สีโปรด" ของยุง]
ก่อนที่เราจะไปหาคำตอบกันว่า สีของเสื้อผ้าที่เราใส่มีผลต่อการเรียกยุงอย่างไร ? เรามาทำความเข้าใจกันก่อนว่า ปกติแล้วยุงเข้าหาเราได้อย่างไรกันก่อน
โดยทั่วไปแล้วยุงสามารถเข้ามากัดเราได้หลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นจากการดึงดูดจากปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ที่มนุษย์หรือสัตว์ปล่อยออกมาในอากาศผ่านการหายใจ, การสะสมความร้อนในร่างกายหลังการออกกำลังกายหรือแม้กระทั่งการสะสมของแบคทีเรียบนผิวหนัง แต่เคยสงสัยกันไหมว่า "สีเสื้อผ้าที่เราใส่มีผลต่อการเรียกยุงเข้ามาหาตัวหรือเปล่า ?" และถ้ามีผล สีใดบ้างที่ดึงดูดยุงหรือสีใดที่มีแนวโน้มว่าจะสามารถ "ไล่" ยุงให้ออกห่างจากเราได้
จากผลการวิจัยล่าสุดโดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยวอชิงตัน ประเทศสหรัฐอเมริกา ที่ถูกเผยแพร่ผ่านวารสารวิทยาศาสตร์ชื่อว่า Nature Communications เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา พบว่า ยุง มีแนวโน้มที่จะถูกดึงดูดโดยสีดำ แดง ส้ม และฟ้าไซแอน ได้มากกว่าสีขาว ฟ้า เขียว และม่วง ซึ่งถ้าหากเราสังเกตดี ๆ การวิจัยครั้งนี้ได้เข้ามาหักล้างความเชื่อเดิมที่เราเคยมีอย่าง "การใส่เสื้อสีทึบมักจะดึงดูดยุง" ออกไปได้อย่างสิ้นเชิง
กล่าวคือการเลือกสีเสื้อใส่แบบเฉพาะเจาะจงก็อาจมีผลต่อการดึงดูดยุงได้เช่นกัน
2
วิธีการทดลองคือการสังเกตพฤติกรรมของยุงลายเพศเมียในห้องขนาดเล็กห้องหนึ่ง แล้วปล่อยให้มันอยู่กับสิ่งแวดล้อมภายนอกที่อาจดึงความสนใจได้ เช่นมือของคนหรือจุดที่เป็นสี ๆ คละกันไป อย่างไรก็ตามเมื่อห้องดังกล่าวปราศจากคาร์บอนไดออกไซด์ ยุงลายพวกนี้จึงยังไม่แสดงพฤติกรรมความอยากอาหารออกมา แต่เมื่อผู้ทดลองได้ปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เข้าสู่ห้องดังกล่าว ยุงจึงบินเข้าไปหาจุดสีอย่างเห็นได้ชัด และสีที่ว่าก็เป็นสีดำ แดง ส้ม และฟ้าไซแอน
นำไปสู่คำถามที่สำคัญของเราในที่นี้ว่า แล้วทำไมต้องเป็นสีเหล่านี้แบบเฉพาะเจาะจงด้วย ?​
["สีอันตราย" ของยุง]
1
สำหรับสีแดงจากคำอธิบายของ ศาสตราจารย์ เจฟฟรี่ย์ ริฟเฟล นักชีววิทยาแห่งมหาวิทยาลัยวอชิงตัน ที่กล่าวว่าการที่ยุงเลือกที่จะสนใจสีแดง นั่นเป็นเพราะเมื่อผิวของมนุษย์มีแสงตกกระทบไม่ว่าจะมนุษย์จะมีสีผิวอะไรก็ตาม มันจะสะท้อนออกมาเป็นสีแดงจุดเล็ก ๆ (Skin Pigmentation) นี่จึงอาจเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ยุงสนใจก็เป็นได้ และเป็นอีกหนึ่งข้อมูลที่จะช่วยให้เราหลีกเลี่ยงจากยุงได้ด้วยการเลือกใส่เสื้อผ้าสีอื่นแทนสีแดงเช่นเดียวกัน
หากอธิบายตามหลักวิทยาศาสตร์ มนุษย์จะมองเห็นสีแดงได้ที่ความยาวคลื่นแสง 650 นาโนเมตร แต่นักวิจัยจากแล็บของริฟเฟลก็ไม่สามารถการันตีได้ว่ายุงสามารถมองเห็นสีเหมือนกับมนุษย์หรือไม่ สำหรับสีที่เหลืออย่างส้ม ดำ และฟ้าไซแอน ต่างก็เป็นสีที่มีความยาวคลื่นแสงรองลงมาจากสีแดง โดยส้มอยู่ที่ประมาณ 600 นาโนเมตร, ฟ้าไซแอนอยู่ที่ประมาณ 500 นาโนเมตร และดำ ไม่มีความยาวของคลื่นแสง เพราะ "ดำ" ทางวิทยาศาสตร์ไม่ใช่สีแต่เป็นภาวะที่ไม่มีแสง มันจึงถูกจัดให้อยู่ในโทนมืด ยุงจึงเลือกที่จะบินเข้าหาสีเหล่านี้เช่นกันหลังจากที่สัมผัสได้ถึงปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ในอากาศ เพราะมันเป็นสีที่มีความยาวของคลื่นแสงที่มีความใกล้เคียงกับสีแดง
แม้ว่าสีเหล่านี้จะเป็นสีที่ดึงดูดยุงเป็นพิเศษ แต่เราก็ไม่สามารถฟันธงได้ว่ามันจะดึงดูดได้อย่าง 100 เปอร์เซ็นต์ ทิโมธี เบสต์ นักกีฏวิทยาและผู้จัดการบริษัท Terminix บริษัทกำจัดแมลงที่ใหญ่ที่สุดในสหรัฐอเมริกาที่ครอบคลุมการทำงานในหลายประเทศทั่วโลก เผยว่าอาจจะไม่เป็นความจริงเสมอไป
1
เบสท์เสนอว่าความจริงแล้วยุงนั้นไม่สามารถมองเห็นภาพได้อย่างชัดเจน เพราะมีกระจกตาที่ประกอบเข้ากันหลาย ๆ อันเหมือนกับแมลงทั่ว ๆ ไป (Compound Eyes) ยุงเลยจะถูกดึงดูดด้วยปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ในอากาศได้มากกว่า อีกทั้งยุงยังสามารถจำแนกสายพันธุ์ได้มากกว่า 200 สายพันธุ์ เราจึงไม่สามารถการันตีได้ว่ายุงทุกตัวจะดึงดูดต่อสีแดงทั้งหมด
อย่างไรก็ตามการศึกษาครั้งนี้ก็ทำให้เราทราบว่า "สี" ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่สามารดึงดูดยุงได้เช่นกัน แม้ว่าจะดึงดูดไม่ได้ทั้งหมด แต่ก็สามารถขยายองค์ความรู้เดิมจากที่เราคุ้นเคยกันว่า มีเพียงแค่คาร์บอนไดออกไซด์ ความร้อนในร่างกาย และปริมาณแบคทีเรียบนผิวหนังเท่านั้นที่ดึงดูดยุงได้ เพราะฉะนั้นนี่จึงอาจเป็นการค้นพบที่มีประโยชน์ต่อนักเดินป่าหรือนักกีฬาวิ่งเทรลที่จะนำไปปรับใช้ต่อการเลือกซื้อเสื้อผ้าก่อนออกทริปได้ไม่มากก็น้อย
1
แม้ว่าจะไม่ได้เป็นวิธีการที่แก้ปัญหายุงกัดได้อย่างชะงัด แต่เบสต์ก็ได้แนะนำว่า หากเลือกได้เราก็อาจจะลองเลือกเสื้อผ้าที่มีสีไปในโทนที่มีความสว่างมากขึ้นและหลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าสีเข้มอย่างสีแดง ดำ ส้ม และฟ้าไซแอน แม้ว่าสีที่สดเหล่านี้จะดูเป็นสีที่เหมาะต่อการเดินป่า เพราะสีที่มีโทนสดจะตัดกับสีเขียวของป่าได้ดี ทำให้ไม่กลืนไปกับป่ามากจนเกินไป และจะมองเห็นได้ง่ายหากเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉิน
การเลือกพิจารณาจากการใช้งานจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพราะเราก็คงไม่เลือกใส่เสื้อผ้าสีที่กันยุงได้ แต่ดันทำให้เราเข้าไปหลงป่าแทนสักเท่าไหร่
โฆษณา