ถ้าไม่มียูเครน เราอาจไม่มี WhatApp กับ PayPal (ตอนที่ 1)
ตอนนี้เปิดไปสื่อไหนก็มีแต่เรื่อง “ยูเครน VS รัสเซีย” นะคะ
ยูเครนจะปลอดภัยมั้ย? อเมริกาจะช่วยยูเครนรึเปล่า? จะเกิดสงครามโลกครั้งที่ 3 มั้ย?
เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในอีกซีกโลกหนึ่ง ทำให้ชื่อของ ยูเครน ประเทศยุโรปที่มีประชากรประมาณ 44 ล้านคนกลายเป็นที่สนใจของคนไทย แม้ที่ผ่านมาหลายๆคนอาจจะไม่เคยได้ยินชื่อของยูเครน หรือเกี่ยวข้องกับประเทศนี้มาก่อนเลยก็ตาม
อันที่จริงแล้ว เรื่องราวของยูเครนอาจจะอยู่ใกล้ตัวเรากว่าที่คิด โดยเฉพาะคนที่ใช้ WhatsApp และ PayPal
แอปพิเคชั่น WhatsApp และ PayPal
WhatsApp เป็นแอปพิเคชั่นสัญชาติอเมริกันที่ใช้ในการสนทนา มากกว่าสองพันล้านคนใช้แอปพิเคชั่นนี้โดยเฉพาะในโซนยุโรปและอเมริกา มูลค่าของแอปพิเคชั่นนี้อยู่ที่ ห้าพันล้านเหรียญดอลล่าห์สหรัฐ (ข้อมูลปี 2020) โดยที่มีการขยายตลาดอย่างมากหลังการล็อกดาวในช่วงโรคระบาดโควิด-19 และแน่นอน เหมือนกับแอปพิเคชั่นสนทนาทั่วไป WhatsApp มีบทบาทอย่างสูงในการเคลื่อนไหวทางการเมือง และการขับเคลื่อนสังคม WhatsApp เป็นประเด็นร้อนแรงในการฐานะที่ถูกใช้โดยกลุ่ม ISIS เพื่อโจมตีปารีส ปี 2015 แอปพิเคชั่นนี้ยังมีถูกใช้ปลุกระดมล่าคน (ที่ถูกกล่าวหาว่า) ลักพาตัวเด็กในอินเดียจนนำไปสู่การจับแขวนคอผู้บริสุทธิ์ใน ปี 2018 และการระดมข่าวปลอมในการสร้างกระแสการเลือกตั้งประธาณาธิบดีบราซิลปีเดียวกัน และในภาวะโควิด WhatsApp ก็ถูกกล่าวหาว่าเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างข้อมูลผิดๆเกี่ยวกับโรคระบาดโควิด-19 ในออสเตรเลีย
จะเห็นได้ว่า WhatsApp กลายเป็นแอปพิเคชั่นที่มีอิทธิพลต่อสังคมโลกชนิดข้ามทวีปและเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงทางประวัติศาสตร์ในหลายพื้นที่
แต่ใครจะคาดคิดว่า จริงๆแล้ว ผู้ให้กำเนิด WhatsApp จะมีชีวิตเกี่ยวเนื่องกับยูเครน ประเทศที่กำลังเกิดวิกฤติ ณ ขณะนี้
Jan Koum
ในปี 1971 เมื่อเด็กชาย Jan Koum เกิดในเมืองเล็กๆใกล้ๆ Kyiv ในครอบครัวยิว พ่อของเขาเป็นคนงานในไซด์ก่อสร้างซึ่งต้องทำงานให้เสร็จไม่ว่าจะได้ค่าจ้างเท่าใด ส่วนแม่ของ Jan เป็นแม่บ้านที่คอยทะนุถนอมลูกชายคนเดียวของเธอและดูแลบ้านหลังเล็กๆของพวกเขา Jan ยังจำได้ว่า ชีวิตในวัยเด็กของเขาอยู่ภายใต้สังคมที่เข้มงวดและลึกลับ บ้านของเด็กน้อยไม่มีน้ำร้อน พ่อแม่ของ Jan หลีกเลี่ยงการใช้โทรศัพท์เพราะเกรงกลัวการดักฟัง ที่โรงเรียนไม่มีห้องน้ำ เด็กๆต้องเดินผ่านลานจอดรถในขณะที่อุณภูมิติดลบ 20 องศา ในตอนนั้น ยูเครนยังคงอยู่ภายใต้อิทธิพลโซเวียต นิยาย 1984 อาจบรรยายบรรยากาศของสังคมปิดได้ระดับหนึ่ง แต่ Jan กล่าวว่า “การมีประสบการณ์ในยุคโซเวียตมันยิ่งกว่านั้นอีก”
ภาพการเฉลิมฉลองการปฏิวัติในปี 1970 ที่กรุง Kyiv
ในสภาพแวดล้อมที่รายล้อมด้วยตำรวจลับ การตั้งคำถามกับผู้นำและเล่นมุกตลกเกี่ยวกับรัฐกลายเป็นเรื่องอันตราย ยิ่งไปกว่านั้น ยูเครนในช่วงเวลาดังกล่าวยังคงมีการต่อต้านชาวยิว (anti-Semitic) อย่างเข้มข้น Organization of Ukrainian Nationalists (OUN) เป็นกลุ่มเคลื่อนไหวทางการทหารที่ก่อตั้งปี 1929 เพื่อต่อต้านการรุกรานของต่างชาติและทำสงครามประกาศอิสรภาพ OUN มีแนวคิดขวาจัดต่อต้านคนต่างชาติอย่างรุนแรง โดยนิยามความ “ต่างชาติ” ของ OUN นั้นมีชาวยิวรวมอยู่ด้วย ในปี 1941 ชาวยิวในยูเครนถูกฆ่ามากกว่าหกพันคนโดยกลุ่มชาตินิยมยูเครนและกองกำลังทหารใหม่ยูเครน ความเป็นปฏิปักษ์ต่อยาวยิวยังคงดำเนินเรื่อยมา แม้ในปัจจุบัน พรรค Svoboda ซึ่งเป็นพรรคที่แสดงออกถึงการเห็นอกเห็นใจนาซีและต่อต้านชาวยิวอย่างชัดเจนได้รับเลือกและกวาดที่นั่งในสภาถึง 10.44% ถือว่าเป็นพรรคที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับ 4
อนุเสาวรีย์เลนินในเมือง Kyiv ประมาณปี 1970s
ความยากลำบากในฐานะยิวในยูเครน รวมถึงสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยการสอดส่อง ทำให้แม่ของ Jan ตัดสินใจพาครอบครัวอพยพมาอเมริกาหลังสหภาพโซเวียตล่มสลาย หลังจากย้ายมาที่ Mountain View ใน California แต่ครอบครัว Koum ยังต้องเผชิญกับอุปสรรคครั้งใหญ่ พ่อของ Jan ไม่สามารถออกจากยูเครนพร้อมกับครอบครัวได้เพราะมีอาการป่วย เขาเสียชีวิตปี 1997 ส่วนแม่ของเขาตรวจพบว่าเป็นโรคมะเร็งหลังจากมาอเมริกา ครอบครัว Koum ต้องอาศัยในอพาท์เม้นท์เล็กๆขนาดสองห้องนอน แม่ของเขารับงานเป็นพี่เลี้ยงเด็ก ส่วน Jan ทำงานเป็นเด็กทำความสะอาดร้านค้าหลังเลิกเรียน ทั้งครอบครัวต้องพึ่งสแตมป์อาหารเพื่อความอยู่รอด
Jan Koum ในวัยเด็ก
ในอายุเพียง 16 ปี Jan ต้องปรับตัวกับสังคมอเมริกันอย่างยากเย็น แต่หลังจากที่เขาอดทนกับความท้าทาย เขาเรียนรู้การสร้างโปรแกรมด้วยตนเอง หลังจากที่เข้าเรียนมหาวิทยาลัยได้ Jan ตัดสินใจดรอปเรียนเพื่อเข้าทำงานที่ Yahoo
เส้นทางชีวิตของ Jan เป็นกราฟที่พุ่งสูงขึ้นเรื่อยๆ เมื่อเขาใช้ประสบการณ์ในวัยเด็กเกี่ยวกับปัญหาติดต่อกับญาติที่ยูเครน การติดต่อสื่อสารกับคนอีกทวีปหนึ่งเป็นเรื่องที่แทบเป็นไปไม่ได้ด้วยค่าใช้จ่ายที่สูงลิบลิ่ว เรื่องนี้ทำให้เขาเกิดไอเดียเกี่ยวกับเพร็ทฟอร์มที่ทำให้การพูดคุยและการส่งข้อความง่ายและราคาถูกเพื่อทำให้ครอบครัวและเพื่อนฝูงได้ใกล้ชิดกันกว่าที่เคยเป็น ดังนั้น ในปี 2009 เขาได้ร่วมมือกับวัยรุ่นอพยพอีกคนหนึ่งเพื่อสร้างแอปพิเคชั่นดังกล่าว นำมาสู่การพัฒนา WhatsApp ในเวลาต่อมา ความยิ่งใหญ่ของง WhatsApp ทำให้ Jan Koum มีทรัพย์สินประมาณ 9.7 พันล้านเหรียญสหรัฐในปัจจุบัน
Jan Koum
ประสบการณ์ในวัยเด็กทำให้ Jan ความหวงแหนความเป็นส่วนตัวเป็นอย่างมาก WhatsApp มีหลักการที่จะไม่เก็บข้อมูลของผู้ใช้ และข้อความจะถูกลบจากเซิร์ฟเวอร์ทันทีที่ถูกส่งไป เขายังไม่นิยมกำไรจากการโฆษณาและมองว่า โฆษณาทำให้ผู้ใช้กลายเป็นสินค้า ในปี 2012 เขาโค้ดคำพูดของ Kanye West ในทวิตว่า “เธอคิดว่าเธอเป็นอิสระ แต่จริงๆเธอเป็นทาสของงานตรานะ ที่รัก” (“You think you free but you a slave to the funds, baby.”)
แม้ Jan Koum จะจากยูเครนเนื่องด้วยเหตุผลการลี้ภัย แต่ประสบการณ์ของเขาทำให้ Jan บูชาอิสรภาพอย่างสูงสุด Jan โพสรูปการปฏิวัติยูเครน และทวิตว่า “สวดเพื่อสันติภาพ และรีบแก้ไขวิกฤติการณ์ให้เร็วที่สุด #ยูเครน #อิสรภาพ” (“praying for peace and quick resolution to the crisis #ukraine #freedom” ข้อมูลจากปี 2014)
จะเห็นได้ว่า แม้ Jan จะมีประสบการณ์ที่ไม่ดีจากยูเครน แต่หากปราศจากบ้านเกิดของเขา อาณาจักร WhatsApp อาจไม่เกิดขึ้นและยิ่งใหญ่แบบในปัจจุบัน
ตอนหน้าจะพาไปรู้จักชาวยูเครนที่มีอิทธิพลต่อชาวโลกอีกคนนะคะ
- 37
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
