17 พ.ค. 2022 เวลา 05:17 • การศึกษา
ธนาคารหน่วยกิตกับโลกอนาคตที่ไม่มีการแบ่งภาคการศึกษา
การก้าวเข้าสู่ภาวะหลังโควิดระบาดหนัก สถานที่ต่างๆ รวมถึงสถาบันการศึกษากำลังกลับมาเปิดทำการอีกครั้ง หลังต้องปรับตัวเข้าสู่การทำงานในรูปแบบออนไลน์ในช่วงที่ผ่านมา ซึ่งในระยะเปลี่ยนผ่านนี้ สถาบันการศึกษาส่วนใหญ่ตั้งแต่ระดับประถมศึกษาจนถึงระดับมหาวิทยาลัยยังคงจัดการเรียนการสอนแบบผสมผสาน (Hybrid) คือนักเรียนสามารถเลือกมาเข้าเรียนที่โรงเรียนได้หรือเรียนออนไลน์จากที่บ้าน
จึงทำให้ผู้คนเริ่มตั้งคำถามว่า หากนักเรียนแต่ละคนมีความชอบ ความถนัด ความสนใจ ข้อจำกัดของชีวิต และความเร็วในการเรียนรู้ได้ต่างกัน การเปิดและปิดภาคการศึกษาแบบปกติก่อนยุคโควิดยังจำเป็นต้องมีอยู่หรือไม่ หนึ่งในฉากทัศน์แห่งอนาคตของการเรียนรู้ที่ FutureTales LAB by MQDC ร่วมกับสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ มองเห็นร่วมกันคือ ในปี 2030 การออกแบบชีวิตในอุดมคติของคุณ (Design Your Ideal Life)
ด้วยการออกแบบแผนการเรียนรู้รายบุคคลร่วมกับเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์จะทำให้ผู้เรียนสามารถนสะสมหน่วยการเรียนรู้ทางวิชาการ (Academic Credit Bank) ผ่านรูปแบบการเรียนรู้ที่หลากหลาย ตอบโจทย์คนทุกช่วงวัย และสามารถเรียนรู้สิ่งใหม่ที่ตนเองต้องการได้ตลอดเวลา เพื่อต่อยอดองค์ความรู้และการศึกษาให้ตอบโจทย์กับทักษะในตำแหน่งงานที่ตนเองต้องการที่ไม่ใช่เฉพาะแค่เพื่อตอบโจทย์แรงงานของตลาดเพียงอย่างเดียว
แนวคิดเรื่องธนาคารหน่วยกิตถูกใช้ในหลายประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย และเกาหลีใต้ โดยจะมีหน่วยงานคอยตรวจสอบ ควบคุม และอำนวยความสะดวกในการเทียบโอนประสบการณ์จากทั้งหลักสูตรประกาศนียบัตร หลักสูตร Non Degree หรือหลักสูตรการฝึกอบรมทั่วไปให้กลายมาเป็นคุณวุฒิและประวัติการศึกษาที่มีประสิทธิภาพและเอื้อประโยชน์ต่อเส้นทางอาชีพของประชาชนมากที่สุด
นั่นหมายความว่า นักเรียนในระดับประถมและมัธยมศึกษาอาจปรับการเรียนในระบบ เป็นการเรียนรู้แบบทางเลือกใหม่ เช่น การเรียนรู้ตามอัธยาศัย หรือการเรียนรู้ด้วยตัวเอง แล้วค่อยมาเทียบวัดหน่วยกิตได้ เช่นเดียวกับที่นักศึกษามหาวิทยาลัยอาจเพิ่มทางเลือก เพื่อไปทำงานหรือหาประสบการณ์
เช่น การทำสตาร์ทอัพ แล้วใช้ประสบการณ์เหล่านั้นแทนหน่วยกิตในบางรายวิชา ทั้งนี้ ปัจจุบันคำว่าการ “สะสมหน่วยการเรียนรู้” ยังถูกใช้ในระดับอุดมศึกษาเป็นหลัก และถูกตีความในลักษณะของการอนุญาตให้นักศึกษา “พักการเรียน” หรือดรอปเพื่อไปหาประสบการณ์อย่างอื่น เช่น การทำงานเพื่อหาเลี้ยงชีพ โดยไม่สามารถนำมาพิจารณาเป็นชั่วโมงเรียนหรือผลการศึกษา
จากการศึกษา พบว่ามหาวิทยาลัยหลายแห่งทั้งในไทยและต่างประเทศเองก็กำลังปรับตัวกับยุคของการมีแพลตฟอร์มการศึกษาออนไลน์ที่มีการแข่งขันสูง ทำให้ผู้เรียนมีตัวเลือกในการเรียนรู้มากยิ่งขึ้น ก้าวต่อไปของวงการการศึกษาที่ใกล้เคียงกับการสะสม Credit Bank ที่มหาวิทยาลัยร่วมกับแพลตฟอร์มเรียนออนไลน์ที่น่าเชื่อถือ เช่น Coursera, edX, หรือ FutureLearn เป็นต้น
นอกจากนี้ มีผลสำรวจของ The Class by Class Central เมื่อปี 2021 พบว่าคอร์สออนไลน์โดยส่วนใหญ่ยังเป็นการเปิดเพื่อตอบโจทย์ความต้องการของตลาดแรงงานเป็นหลักเพื่อให้สามารถทำกำไรได้ โดยจะพบว่ามีหลักสูตรเกี่ยวกับเกี่ยวกับธุรกิจ (20.9%) และเทคโนโลยี (20%) มากที่สุด แล้วจึงค่อยลดหลั่นลงไป
สำหรับประเทศไทย ล่าสุด กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ประกาศจะจัดตั้งธนาคารหน่วยกิตแห่งชาติเพื่อให้ประชาชนทุกช่วงวัยสามารถสะสมและเทียบโอนประสบการณ์การทํางาน อาชีพ หรือการฝึกอบรม ทั้งในระบบ นอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งประชาชนในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC)
นัยยะสำคัญที่มีต่ออนาคต:
- การเข้ามาของแนวคิด Edutainment และ Blended Plearning (Playing + Learning) จะเข้ามาเปลี่ยนมุมมองของวงการการศึกษาให้เน้นการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้รูปแบบใหม่ โดยครูจะต้องเปลี่ยนบทบาทจากผู้รู้แจ้งเป็นโค้ชในการเรียนรู้กับผู้เรียน
- การเข้ามาของเทคโนโลยีเสมือนจริงประเภท VR/AR และการออกแบบตัวตนเสมือนด้วย AI และ Machine Learning จะเข้ามาลดช่วงว่างของจำนวนครูที่มีคุณภาพกับจำนวนนักเรียนให้สัมพันธ์และสมดุลกันมากขึ้น
- จำเป็นต้องมีการศึกษาจริยธรรมของ AI เพื่อการศึกษาต่อไปหากมีการนำมาใช้เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลบุคลิกภาพ ความสนใจ ความถนัด และศักยภาพแฝงในตัวผู้เรียนเพื่อออกแบบการเรียนรู้และอาชีพรายบุคคล ทั้งในมิติของความเป็นส่วนตัวของข้อมูล นอกจากนี้ยังต้องหลีกเลี่ยงปรากฎการณ์ Echo Chamber ระหว่างเครือข่าย AI ดำเนินงาน และให้ความสำคัญกับผลกระทบที่เทคโนโลยีจะมีต่อพัฒนาการทางสังคมของผู้เรียนที่ยังอยู่ในวัยเด็ก
- ค่านิยมของคนในสังคมจะเปลี่ยนไป อายุจะไม่ได้เป็นตัวบ่งบอกคุณวุฒิของบุคคลอีกต่อไป เพราะนอกจากสังคมในอนาคตจะให้ความสำคัญกับใบปริญญาและวุฒิการศึกษาน้อยลงแล้ว
- แนวคิดเรื่องเครดิตแบงก์จะเป็นอีกหนึ่งปัจจัยขับเคลื่อนให้วัยผู้ใหญ่ไปจนถึงวัยเกษียณเกิดความตื่นตัวทางการศึกษา และลุกขึ้นมา reskill และ upskill มากยิ่งขึ้น
อยากรู้จักเรามากขึ้น คลิก https://futuretaleslab.com และ https://www.blockdit.com/pages/6184ec3b07f0660cad381cf9
#FutureTalesLAB #FuturePossible #FutureUpdate #FutureofLearning #CreditBank #MQDC
โฆษณา