21 มิ.ย. 2022 เวลา 02:00 • สุขภาพ
เราควรใช้ไหมขัดฟันก่อนหรือหลังแปรงฟัน?
การสะสมคราบหินปูนในช่องปาก (dental plaques) เป็นสาเหตุสำคัญของโรคในช่องปาก ได้แก่ โรคฟันผุ โรคเหงือกอักเสบ และโรคปริทันต์อักเสบ
การป้องกันการสะสมของคราบหินปูนในช่องปากโดยการดูแลรักษาความสะอาดในช่องปากโดยการแปรงฟัน สามารถลดโอกาสเกิดคราบหินปูนได้ อย่างไรก็ตามการแปรงฟันอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอที่จะลดโอกาสเกิดการสะสมของหินปูนได้ทั้งหมด การใช้ไหมขัดฟัน (dental floss) ร่วมกับการแปรงฟันนั้นมีประสิทธิภาพสูงในการป้องกันการสะสมหินปูนในช่องปาก และทันตแพทย์และสมาคมทันตแพทย์ทั่วโลกแนะนำให้ใช้ไหมขัดฟัน เพื่อป้องกันภาวะดังกล่าว
https://pixabay.com/images/id-4550160/
อย่างไรก็ตาม ยังมีข้อสงสัยของใครหลาย ๆ คนว่า เราควรใช้ไหมขัดฟันก่อนหรือหลังแปรงฟัน อันไหนจะดีกว่ากันในการป้องกันคราบหินปูนในช่องปากได้
เพื่อที่จะตอบคำถามนี้อย่างเป็นวิทยาศาสตร์ เราจึงต้องค้นคว้าหางานวิจัยและหลักฐานเชิงประจักษ์ที่แสดงประสิทธิภาพของการใช้ไหมขัดฟันท้ังสองแบบ
จากการค้นหา พบว่ามีงานวิจัยเชิงทดลองแบบสุ่ม ในนักเรียนจำนวน 25 คน มีการแปรงฟันก่อนใช้ไหมขัดฟัน และใช้ไหมขัดฟันก่อนแปรงฟัน วัดผลลัพธ์ที่สองสัปดาห์ โดยวัดปริมาณคราบหินปูนและปริมาณฟลูออไรด์ในช่องปาก
ผลการศึกษาพบว่า การใช้ไหมขัดฟันก่อน และค่อยแปรงฟันทีหลังสามารถลดคราบหินปูนในช่องปากได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และปริมาณฟลูออไรด์ยังมีปริมาณสูงมากกว่าในกลุ่มที่แปรงฟันก่อนแล้วค่อยใช้ไหมขัดฟัน
อย่างไรก็ตามงานวิจัยนี้มีขนาดเล็ก ซึ่งเป็นข้อจำกัดสำคัญ จึงมีผู้วิจัยศึกษารวบรวมงานวิจัยอื่น ๆ มารวมกันเพื่อสังเคราะห์ข้อมูล ซึ่งรวบรวมงานวิจัยได้เพียง 2 ชั้น (บ่งว่ามีการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับหัวข้อนี้จำนวนน้อย) ผลการวิเคราะห์ไม่พบความแตกต่างของคราบหินปูนในช่องปากระหว่างสองวิธี
ในเมื่อข้อมูลมีความขัดแย้ง เราจะทำอย่างไรดี
เมื่อข้อมูลมีความขัดแย้ง เราอาจต้องพึ่งพาอาศัยผู้เชี่ยวชาญมาตัดสิน
ทางสมาคมทันตกรรมในประเทศสหรัฐอเมริกา เสนอว่าไม่ว่าจะใช้ไหมขัดฟันก่อนหรือหลังแปรงฟัน ก็เป็นวิธีที่ยอมรับได้ ขอให้ทำอย่างสม่ำเสมอ และเสนอทริคว่า บางครั้งถ้าเราแปรงฟันไปก่อนแล้ว บางคนอาจรู้สึกว่าปากสะอาด หรือรู้สึกไม่มีเวลา อยากไปทำอย่างอื่น จึงเว้นการใช้ไหมขัดฟันไป ทำให้พลาดโอกาสสำคัญในการดูแลช่องปาก ดังนั้น ถ้าใช้ไหมขัดฟันก่อนแปรงฟัน จะทำให้โอกาสที่จะลืมหรือพลาดการใช้ไหมขัดฟันลดลง
พอฟังมาเช่นนี้แล้ว ขอบอกว่า ไม่ต้องกังวลเลยครับ จะใช้ไหมขัดฟันก่อนหรือหลังแปรงฟัน จะทำอย่างไรก็ได้ ไม่สำคัญเท่ากับการมีวินัยในการใช้ไหมขัดฟันและแปรงฟันอย่างสม่ำเสมอ
เรามาใช้ไหมขัดฟัน เพื่อสุขภาพที่ดีของช่องปากเรากันเถอะครับ
เอกสารอ้างอิง
Mazhari F, Boskabady M, Moeintaghavi A, Habibi A. The effect of toothbrushing and flossing sequence on interdental plaque reduction and fluoride retention: A randomized controlled clinical trial. J Periodontol. 2018 Jul;89(7):824-832. doi: 10.1002/JPER.17-0149. Epub 2018 Jul 20. PMID: 29741239.
Silva C, Albuquerque P, de Assis P, Lopes C, Anníbal H, Lago MCA, Braz R. Does flossing before or after brushing influence the reduction in the plaque index? A systematic review and meta-analysis. Int J Dent Hyg. 2022 Feb;20(1):18-25. doi: 10.1111/idh.12546. Epub 2021 Aug 24. PMID: 34402188.

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา