29 มิ.ย. 2022 เวลา 16:10 • ประวัติศาสตร์
รู้หรือไม่! ชื่อเดือนทั้งสิบสองของญี่ปุ่น (ตอนแรก)
เครดิตภาพ : https://item.fril.jp/c162ebc1ca031cd5aa99583c8c8af18c
สำหรับผู้ที่เคยเรียนมาแล้วหรือกำลังเรียนภาษาญี่ปุ่นอยู่ เรามักคุ้นเคยกับการเรียกชื่อเดือนเป็นตัวเลข เช่น เดือนมกราคม เรียกว่า เดือนหนึ่ง (1月) เดือนธันวาคม เรียกว่า เดือนสิบสอง (12月) เป็นต้น ซึ่งก็ถือว่าเป็นคำศัพท์ปกติที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในสังคมญี่ปุ่น
ทว่า! ที่จริงแล้วในภาษาญี่ปุ่นก็มีคำศัพท์เรียกชื่อเดือนไม่ต่างจากภาษาไทยเช่นเดียวกัน โดยมีหลักฐานปรากฎในตำราพงศาวดารที่เก่าแก่ที่สุดของญี่ปุ่น (Nihon-shoki : 日本書紀) ซึ่งเขียนชื่อเดือนเป็นตัวอักษรคันจิ จึงสันนิษฐานกันว่ามีคำศัพท์แสดงความหมายของชื่อเดือนใช้กันมาตั้งแต่ยุคนาระ (ค.ศ. 710 – 794)
เครดิตภาพ : http://spi-con.com/from-calendar/
ปฏิทินสไตล์ญี่ปุ่น
ย้อนกลับไปในอดีต การนับวันเวลาของญี่ปุ่นมีความคล้ายคลึงกับไทยเป็นอย่างมากด้วยการใช้วิธีการนับระยะเวลาแบบปฏิทินจันทรคติซึ่งเป็นการใช้ดิถีของดวงจันทร์เป็นตัวบอกข้างขึ้นข้างแรมและบอกเดือน
เครดิตภาพ : https://www.kubota.co.jp/kubotatanbo/rice/germination/reaping.html
ความหมายของชื่อเดือนแต่ละเดือนในภาษาญี่ปุ่นมีความเกี่ยวข้องกับดินฟ้าอากาศ มีความสำคัญต่อการเกษตรซึ่งเป็นกิจกรรมหลักของผู้คนส่วนใหญ่ในสังคม ณ ขณะนั้น
นอกจากจะมีชื่อเรียกแต่ละเดือนในภาษาญี่ปุ่นแล้ว ยังมีปฏิทินดอกไม้ที่เรียกกันว่า ฮานะเรขิ (花暦) ด้วย ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากประเทศจีน โดยแสดงดอกไม้ที่บานในช่วงเดือนนั้น ๆ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการทำการเกษตร
เครดิตภาพ : https://hokkaidofan.com/jitaku01/
【睦月 : มุทสึขิ】
เดือนมกราคม มีต้นสนเป็นต้นไม้ประจำเดือน ชื่อเดือนมีความหมายถึงความสามัคคีและความใกล้ชิด มีที่มาจากการที่สมาชิกทุกคนในครอบครัวจะมารวมตัวกันพร้อมหน้าพร้อมตาเพื่อเฉลิมฉลองในวันขึ้นปีใหม่ซึ่งเป็นวันแรกของเดือนมกราคม
เครดิตภาพ : https://wanosuteki.jp/archives/3890
【如月 : คิสะระงิ】
เดือนกุมภาพันธ์ ดอกไม้ประจำเดือนคือ ดอกบ๊วย มีที่มาจากคำพ้องเสียง “คิสะระงิ” 衣更着 ให้ความหมายถึงการสวมกิโมโนะซ้อนทับให้หนาขึ้น เนื่องจากเป็นช่วงที่อากาศหนาวเย็นที่สุดในรอบปี
เครดิตภาพ : https://hama-izumi.com/yayoidai-sakura-lightup-201903/
【弥生 : ยะโยอิ】
เดือนมีนาคม มีดอกซากุระเป็นดอกไม้ประจำเดือน หมายถึงฤดูกาลแห่งการแตกยอดอ่อนของต้นไม้ใบหญ้ากำลังจะมาถึงในไม่ช้า
ดอกวิสทีเรียหรือที่คุ้นหูในภาษาญี่ปุ่นว่า ฟุจิ เครดิตภาพ : https://www.tabikobo.com/tabi-pocket/japan/article61579.html
【卯月 : อุทสึขิ】
เดือนเมษายน ดอกไม้ประจำเดือนคือ ดอกวิสทีเรีย ชื่อเดือนมีที่มาจากดอกอุทสึจิ ดอกไม้ทรงพุ่มสีขาวที่บานสะพรั่งในช่วงนี้ ถือเป็นสัญญาณในการเตรียมต้นกล้าของข้าวเพื่อใช้ดำนาในเดือนถัดไป
ดอกไอริส-สัญลักษณ์ประจำเดือนพฤษภาคม เครดิตภาพ : https://sk-imedia.com/18384
【皐月 : สัทสึขิ】
เดือนพฤษภาคม มีดอกไอริสเป็นสัญลักษณ์ ชื่อเดือนมีที่มาจากการกร่อนคำพ้องเสียง “สัทสึขิ” 早苗月 คือเดือนแห่งการดำนาปลูกข้าวนั่นเอง
เครดิตภาพ : https://shichijuniko.exblog.jp/29389968/
【水無月 : มินัทสึขิ】
เดือนมิถุนายน ดอกไม้ประจำเดือนคือดอกโบตั๋น สำหรับผู้ที่รู้ความหมายของตัวอักษรคันจิอาจจะเข้าใจว่ามีความหมายถึงหน้าแล้ง ไม่มีน้ำรึเปล่า ทว่าความหมายที่แท้จริงกลับตรงกันข้ามเพราะเป็นเดือนที่ทำการผันน้ำเข้าทุ่งนา และฝนตกชุก มีน้ำมาก เรียกในภาษาญี่ปุ่นว่า 水の月(มิสึโนะทสึขิ) แล้วกร่อนเสียงเป็น “มินัทสึขิ จึงเปลี่ยนตัวอักษรเพื่อให้คล้องจองกับการกร่อนเสียงนั่นเอง
เรื่องราวในหกเดือนแรกเกี่ยวข้องกับการเกษตรแทบจะทั้งหมด นั่นทำให้เราจินตนาการได้ถึงภาพการดำเนินชีวิตของผู้คนในอดีตได้เป็นอย่างดี แต่กระนั้นก็ยังสอดแทรกความงดงามของภาษาได้อย่างลงตัว
อีกครึ่งปีหลังเรื่องราวจะเกี่ยวข้องกับอะไร และมีเรื่องไหนที่น่าสนใจอีก อดใจรอกันอีกซักนิด ขออุบไว้อีกหน่อย^^
โฆษณา