17 ส.ค. 2022 เวลา 11:50
โมเดลรายได้ของ “วัด” แหล่งรับบริจาคเงิน ของคนไทย
มีการประมาณการว่า คนไทยบริจาคเงินให้กับวัดมากถึง 54,417 ล้านบาทต่อปี
ในขณะเดียวกัน วัดทั่วประเทศในไทยก็ถือครองสินทรัพย์ รวมมูลค่ากว่า 1.35 ล้านล้านบาท
กิจกรรมที่คนไทยนิยมทำภายในวัด ก็คือ “การบริจาคเงิน”
ซึ่งวัดก็มีรายได้หลักมาจากเงินบริจาคของคนไทย
แล้ววัดไทยทั่วประเทศ ได้รับการบริจาคมาจากทางไหนบ้าง ?
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
ประชากรไทยนับถือศาสนาพุทธมากถึง 94% ของจำนวนประชากรทั้งประเทศ
วัดจึงเป็นสถานที่สำคัญทางศาสนา ที่กระจายอยู่ตามชุมชนทั่วประเทศ
5
ตามประวัติศาสตร์แล้ว คนไทยรู้จักศาสนาพุทธ ก่อนที่จะมีการก่อตั้งอาณาจักรสุโขทัยเสียอีก
ในสมัยก่อน วัดเรียกได้ว่าเป็นสถานที่สำคัญในชุมชน ทั้งเป็นแหล่งการเรียนรู้ แหล่งพบปะกัน
หรือแม้กระทั่งเป็นสถานที่จัดงานเพื่อสร้างความบันเทิง และเป็นพื้นที่ค้าขายเมื่อมีงานวัด
1
วิถีชีวิตของคนไทยจึงผูกพันกับวัดมาก และสิ่งเหล่านี้ก็ถูกส่งต่อกันมา ผ่านรุ่นสู่รุ่น
ถ้าให้เทียบกับกลยุทธ์การทำธุรกิจในปัจจุบัน
ก็ต้องบอกว่า วัดได้สร้าง Brand Loyalty ให้คนไทยมานานแล้ว
5
นอกจากนี้ กิจกรรมทางศาสนาตามความเชื่อ มักจะอยู่ในช่วงเวลาสำคัญของชีวิตคนไทย ตั้งแต่เกิดจนตาย
เช่น การทำบุญวันเกิด, การทำบุญขึ้นบ้านใหม่, การจัดพิธีศพ หรือแม้กระทั่งการแต่งงาน
2
เมื่อชีวิตประจำวันของเรา ข้องเกี่ยวกับกิจกรรมทางศาสนามากเท่าไร
ก็ยิ่งเป็นการเพิ่มโอกาส ที่เราจะควักเงินในกระเป๋า ออกมาบริจาคให้กับวัดมากเท่านั้น
3
แต่รู้หรือไม่ว่า ยังมีเหตุผลทางการเงิน และความเชื่อ ที่ทำให้คนไทยนิยมการบริจาคเงินอีกด้วย เช่น
2
ผลประโยชน์ทางภาษี ที่เมื่อเวลาเราบริจาคเงินให้กับวัดแล้ว
เราสามารถนำเงินส่วนนั้น มาใช้ลดหย่อนภาษีได้
ความเชื่อที่ว่า การบริจาค เป็นสิ่งที่ทำให้เราได้บุญ
และการบริจาค ก็เป็นสิ่งที่ทำได้ง่ายและสะดวก ขอเพียงแค่มีเงินก็สามารถทำได้
ซึ่งตอบโจทย์กับพฤติกรรมของคนไทยในปัจจุบัน ที่ต้องการความสะดวก
1
ขณะที่ในฝั่งธุรกิจภาคเอกชน ไปจนถึงองค์กรภาครัฐ
การบริจาค ก็มักถูกใช้เป็นเครื่องมือ ในการทำกิจกรรมเพื่อสังคม หรือ CSR
5
ปัจจัยเหล่านี้ ส่งผลให้มีเงินหมุนเวียน ในศาสนาพุทธเป็นจำนวนมาก
5
ในปัจจุบัน วัดถูกจัดให้เป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไร
ซึ่งมีจำนวนมากถึง 42,000 แห่งทั่วประเทศ
คิดเป็น 50% ของจำนวนองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรทั้งหมดในไทย
2
ด้วยจำนวนเงินบริจาคที่มากมายมหาศาล ทำให้ตลอดหลายปีที่ผ่านมา มีการสร้างวัดเพิ่มขึ้น
ปี 2553 มีวัดอยู่ประมาณ 37,000 แห่ง
ปี 2558 มีวัดอยู่ประมาณ 40,000 แห่ง
ปี 2564 มีวัดอยู่ประมาณ 42,000 แห่ง
1
นอกจากวัดจะมีรายได้มาจากเงินบริจาคแล้ว วัดก็ยังได้รับเงินสนับสนุน จากสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติด้วย
3
โดยในปี 2564 สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ มีการจัดสรรเงินอุดหนุนโครงการบูรณะวัดทั่วประเทศประมาณ 500 ล้านบาท
3
แต่จำนวนเงินสนับสนุน จากสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ มีมูลค่าน้อยกว่าจำนวนเงินที่วัดได้รับจากการบริจาคอย่างมาก
2
โดยจากผลสำรวจในปี 2561 พบว่า ชาวพุทธมีการบริจาคเงินโดยเฉลี่ย 827 บาทต่อคนต่อปี
มากเป็นอันดับ 2 รองจากชาวคริสต์ ที่มีการบริจาคอยู่ที่ 1,337 บาทต่อคนต่อปี
แต่คนไทยที่นับถือศาสนาพุทธ มีมากกว่าคนไทยที่นับถือศาสนาคริสต์หลายเท่าตัว
5
และเมื่อคำนวณตามสัดส่วนแล้ว คนไทยอาจบริจาคเงินให้กับวัด เป็นจำนวนมากถึง 54,417 ล้านบาทต่อปี
7
แต่ก็น่าสนใจเหมือนกันว่าในอนาคต
วัดในประเทศไทยจะสามารถขยายตัวได้อีกมากน้อยขนาดไหน
เพราะคนรุ่นใหม่อาจมีวิถีชีวิต ที่ไม่ได้อยู่ใกล้ชิดกับวัด เหมือนคนรุ่นก่อน
8
ในสมัยก่อน เมื่อถึงวันหยุด คนรุ่นใหม่อาจชอบไปวัด แต่ในวันนี้อาจชอบดูสตรีมมิงเกมในหน้าจอมือถือ
และแทนที่จะบริจาคเงินให้วัด ก็อาจเปลี่ยนมาเป็นการ Donate ให้สตรีมเมอร์แทน..
2
หนังสือ BRANDING THE NATION หนังสือที่เล่าถึงการสร้างแบรนด์ของแต่ละประเทศที่ทำให้ แต่ละประเทศเป็นแบบทุกวันนี้
เช่น ทำไมเยอรมนีเป็นประเทศแห่งรถยนต์ ทำไมฝรั่งเศสเป็นประเทศแห่งแบรนด์หรู สั่งซื้อเลยที่
1
โฆษณา